310
vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna
Dermatologia
/
artykuł
Dermokosmetyczna
pielęgnacja skóry
z azs i łuszczycą
A
leksandra
C
zarnota
mgr kosmetolog, absolwentka
Collegium Medicum UJ,
autorka dermokosmetycznych
programów pielęgnacyjnych,
szkoleniowiec Janssen Cosmetics
Biorąc pod uwagę fakt rosnącej liczby osób
chorych na łuszczycę i dużą tendencję do
wzrostu zachorowalności na atopowe zapale-
nie skóry (AZS), gabinety kosmetyczne muszą
być przygotowane na zaproponowanie klien-
towi programu dermokosmetycznej pielę-
gnacji skóry zmienionej chorobowo, opartego
o wiedzę na temat etiopatogenezy, objawów
i przebiegu choroby. W tym przypadku nie-
zbędna jest współpraca kosmetyczki/kosme-
tologa z dermatologiem. Dobra współpraca
na linii pacjent-dermatolog-kosmetolog jest
w stanie przynieść satysfakcjonujące efekty
oraz okresy remisji choroby, pomimo wielu
problemów terapeutycznych. Nie bez znacze-
nia jest rola edukacji pacjenta – jeśli lepiej po-
zna i zrozumie swoją chorobę, będzie pilniej
stosował się do zaleceń lekarskich i dermo-
kosmetycznych, co pozwoli na ograniczenie
objawów atopowego zapalenia i łuszczycy.
American Academy of Dermatology podkre-
śla znaczenie proaktywnego podejścia do le-
czenia AZS oraz łuszczycy, które ma pozwalać
na osiągnięcie lepszych efektów terapeutycz-
nych. Ma ono oznaczać przyjmowanie z za-
planowanymi przerwami kortykosteroidów
lub inhibitorów kalcyneuryny oraz codzien-
ną aplikację emolientów i systematyczne ko-
rzystanie z zabiegów dermokosmetycznych.
PROBLEM –
NADMIERNA
PROLIFERACJA NASKÓRKA
Istotą procesu chorobowego w łuszczycy jest
stan zapalny charakteryzujący się zwiększoną
proliferacją naskórka. Następuje nadmierna
liczba podziałów keratynocytów w warstwie
podstawnej naskórka oraz przyspieszony
i nieprawidłowy cykl ich dojrzewania. W nor-
malnym naskórku ten cykl trwa 26-28 dni, zaś
w łuszczycy 3-4 dni. Pierwszym etapem pielę-
gnacji skóry z łuszczycą jest usunięcie łuski za
pomocą preparatów keratolitycznych zawie-
rających kwas salicylowy. Na skórę gładką sto-
suje się maść salicylową, a na skórę owłosioną
głowy 5% oliwę salicylową. Pozostałe preparaty
keratolityczne to: sól Morza Martwego, alfa-hy-
droksykwasy, np. kwas glikolowy, cytrynowy,
mlekowy oraz mocznik (w stężeniach 5-10% ma
działanie nawilżające, a złuszczające w stęże-
niach powyżej 10%). Na tak przygotowaną skórę
aplikujemy dermatologiczne preparaty hamu-
jące nadmierną proliferację komórek naskórka
(cygnolina, glikokortykosteroidy, pochodne wi-
taminy D
3
, które hamują proliferację keratyno-
cytów i gromadzenie komórek zapalnych oraz
stymulują prawidłową keratynizację, pochodne
kwasu witaminy A działające przeciwzapalnie,
dziegcie). W przypadku zmian zlokalizowanych
na skórze twarzy, okolicach pachowych i pa-
chwinowych zalecane jest stosowanie tzw. le-
ków immunomodulujących (np. pimekrolimus
krem 1%, takrolimus maść 0,1%).
PIELĘGNACJA SKÓRY
Z AZS
i
ŁUSZCZYCĄ
Najpopularniejszymi lekami do stosowania
w miejscowej terapii łuszczycy są glikokor-
tykosteroidy (GKS), które oddziałują na dwie
składowe procesu łuszczycowego: hiperproli-
ferację i stan zapalny. Istnieją dwie klasyfika-
cje glikokortykosteroidów uwzględniające siłę
ich działania naczynioskurczowego. Amery-
kański podział wyróżnia siedem klas: w grupie
1. znajdują się preparaty najsilniejsze (np. Clo-
bederm), a w grupie 7. najsłabsze (np. hydro-
kortyzon). Klasyfikacja europejska wyróżnia
cztery klasy: I – najsłabsza, IV – najsilniejsza.
Większość pacjentów nie zdaje sobie spra-
wy z istnienia ww. klasyfikacji, a co za tym
idzie – nie ma wiedzy dotyczącej siły działa-
nia przepisywanych im GKS. Niestety, bardzo
często przyczynia się to do nieprawidłowej
Szacuje się, że w Polsce na łuszczycę cierpi około 1 mln osób (2-4% populacji). W ciągu ostat-
nich lat zapadalność na łuszczycę wzrosła i wniektórych populacjach odsetek chorychmoże
wynosić nawet 11,4%. Łuszczyca jest z pewnością chorobą stygmatyzującą. Przeprowadzone
przez Instytut Homo Homini badanie „Polacy o chorobach autoimmunologicznych” wyka-
zało, że co czwarty respondent uważa, że można się nią zarazić. Osoby chore na łuszczy-
cę bardzo często odczuwają wstyd, brak zrozumienia i strach przed odrzuceniem, dlatego
rzadko odwiedzają salony kosmetyczne lub ośrodki spa. Sytuacja chorych na łuszczycę jest
trudna nie tylko z powodu ogólnoustrojowego przebiegu choroby, lecz także z tego względu,
że prowadzi do wykluczenia społecznego i izolacji.
