2 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
131
N
artykuł naukowy
dermatologia
antymikrobiologiczną, funkcjonując jako konserwant i środek
przeciwtrądzikowy. Kwas oraz jego sole, przykładowo mleczan
sodu, wykorzystywane są, jako humektanty i substancje na-
wilżające. Mleczan sodu to składnik NMF, który stanowi jeden
z najsilniejszych środków nawilżających. Ma zdolności wiązania
wody, silniejsze niż gliceryna, doprowadza do uplastycznienia ke-
ratyny, ze względu na modyfikacje jej struktury III-rzędowej [8].
|
|
WKT A PIELĘGNACJA CERY ODWODNIONEJ
Obecność wielonienasyconych wyższych kwasów tłuszczo-
wych (WKT) ma kluczowy wpływ na prawidłowe funkcjo-
nowanie organizmu człowieka. Zaliczamy do nich kwasy:
omega-3 i omega-6, a w tym niezbędne nienasycone kwasy
tłuszczowe (NNKT): kwas linolowy i alfa-linolenowy. Pod
względem chemicznym wielonienasycone kwasy tłuszczowe
mają w swojej cząsteczce przynajmniej dwa wiązania podwój-
ne i 18 lub więcej atomówwęgla w łańcuchu alkilowym. Zalicza
się do nich kwasy: linolowy (LA), alfa-linolenowy (ALA), gam-
ma-linolenowy (GLA), arachidonowy (AA), eikozapentaenowy
(EPA), dokozaheksaenowy (DHA).
Warstwa rogowa naskórka wyróżnia się szczególną strukturą.
Ważną rolę odgrywają karneocyty i lipidy naskórka, które znaj-
dują się pomiędzy komórkami warstwy rogowej. Mają one duże
znaczenie w utrzymaniu prawidłowego nawilżenia skóry.
|
|
Ceramidy
Najważniejszymi lipidami budującymi barierę naskórkową
są między innymi ceramidy. To charakterystyczny i regular-
ny układ ciekłych kryształów. Taka struktura ma znaczenie
w utrzymaniu odpowiedniego poziomu wody w naskórku i za-
trzymaniu jej przed nadmiernym wyparowaniem [11]. Żeby
zachować prawidłowe funkcje bariery ochronnej naskórka, ko-
nieczne są
niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe NNKT (Es-
sential Fatty Acid –
EFA), wchodzące w skład warstwy rogowej.
Istotną rolę odgrywają tu m.in. kwasy linolowy i gamma-lino-
lenowy, występujące w dużych ilościach w oleju wiesiołkowym
i z ogórecznika. Zmniejszona ilość kwasu linolowego w miesz-
ku włosowym prawdopodobnie doprowadza do występowania
trądziku pospolitego i tworzenia się zaskórników. Zaburzenia
związane z przemianą kwasu linolowego w gamma-linoleno-
wy doprowadzają do tworzenia przewlekłych stanów zapal-
nych. Może to być zarówno atopowe zapalenie skóry, dziecięcy
wyprysk łojotokowy, jak i niektóre rodzaje trądziku. NNKT
mają wielostronne działanie. Głównie oddziaływają na układ
cementu międzykomórkowego naskórka.
Kwas linolowy tworzy naturalny filtr przeciwsłoneczny, po-
nieważ dysponuje zdolnościami absorpcyjnymi promieniowa-
nia UV. Jednakże w rezultacie takiego procesu zostaje on unie-
czynniony, co przy ubogiej diecie w NNKT może doprowadzać
do deficytu LA w skórze. Zbyt małe ilości LA spowodowane
za niską zawartością kwasów omega-6 w pokarmie, a także
przez nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV, dopro-
wadzają do dewastacji struktur spoiwa międzykomórkowego
w warstwie rogowej. Bariera naskórkowa zostaje uszkodzona,
przez co zwiększa się przeznaskórkowa utrata wody.
Systematyczne przyjmowanie surowców zawierającychNNKT
stymuluje prawidłowe funkcjonowanie bariery naskórkowej
i przyspiesza jej regenerację. W skórze właściwej dzięki NNKT
zostaje zwiększona zawartość kolagenu. Wkosmetycznymujęciu
działanie tych kwasów opiera się na obniżeniu przeznaskórkowej
utraty wody, lepszym nawilżeniu naskórka, przeciwdziałaniu
w kierunku jego odwodnienia, a także minimalizacji stanów za-
palnych i ogólnym lepszymwizerunkiem skóry [12].
|
|
Olej konopny
Olej konopny ma zielonkawy kolor, który jest wynikiem dużej
zawartości chlorofilu oraz specyficzny korzenno-orzechowy za-
pach. Olej ten ma ok. 75% niezbędnych nienasyconych kwasów
tłuszczowych NNKT, a w szczególności kwasu linolowego (57%)
i alfa-linolowego (19%). Charakterystyczną cechą tego oleju jest
idealna proporcja NNKT, stosunek omega-6 do omega-3, która
równa się 3:1 i jest odpowiedni dla właściwego metabolizmu li-
pidów w organizmie człowieka. W jego skład wchodzi także ok.
4%kwasu gamma-linolenowego, 6%kwasu palmitynowego, 25%
kwasu oleinowego i dodatkowo kwas arachidonowy i eikozano-
wy. Ponadto jego skład wzbogacony jest w przeciwutleniacze,
proteiny, karoten, aminokwasy, fitosterole, fosfolipidy, minerały
(Ca, Mg, K, S, Fe, Zn, P) i witaminy – A, witaminy z grupy B, C,
D oraz E. Kompozycja jego składników to zbiór wielu cennych
substancji biologicznie aktywnych. Olej konopny korzystnie
wpływa na wygląd i strukturę skóry. Ma właściwości regene-
rujące, przeciwzapalne, antyoksydacyjne, antyseptyczne i fo-
toprotekcyjne. Jest on uważany za jeden z najlepszych olejów
nawilżających i tzw. olejów suchych, które nie pozostawiają na
skórze tłustego filmu, gdyż szybko się wchłaniają. Potrafi łago-
dzić dokuczliwy świąd skórny występujący u alergików. Dzięki
zawartości NNKT utrzymuje się naturalna odporność skóry na
wpływ czynników zewnętrznych. Ma on zdolności uzupełnia-
nia braków struktury cementu międzykomórkowego, przez co
polepsza funkcje ochronne naskórka i obniża TEWL.
|
|
OLEJ ZWIESIOŁKA
Atutem tego oleju jest duża zawartość nienasyconych kwasów
tłuszczowych. Olej ten jest bogatym źródło kwasu gamma-
-linolenowego oraz kwasu cis-linolowego. Dzięki zawartości
tych cennych kwasów, szybko został substancją stosowaną
w przypadkach występowania różnych schorzeń. Organizm
człowieka nie potrafi sam wytwarzać kwasu linolowego i musi
go pozyskać wraz z pożywieniem. Kwas gamma linolenowy
tworzy się w organizmie z kwasu linolowego w obecności wy-
jątkowego enzymu D-6-D. W oleju z wiesiołka zawarte jest ok.
9% GLA oraz ponad 70% kwasu cis-linolowego. Dzięki tak dużej
zawartości NNKT, uważa się ten olej z jedno z najbogatszych
naturalnych źródeł biologicznie aktywnej witaminy F [13].
