2 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
135
N
artykuł naukowy
Chemia
Brytyjscy naukowcy znaleźli je w każdej z badanych
próbek guzów pobranych od grupy kobiet z rakiem
piersi. Badacze sugerują, że chemikalia te, poprzez za-
wierające je kosmetyki stosowane na skórę, przenikają
do tkanek. Wyniki są niepokojące, gdyż substancje te
naśladują estrogeny i to właśnie ten czynnik sprzyja
powstawaniu raka piersi. Poza tym, mówi się o nieko-
rzystnym wpływie parabenów na płodność mężczyzn,
a także na funkcjonowanie układu odpornościowego
i nerwowego [3]. Odmienne zdanie na temat tych kon-
serwantów ma dr inż. Magdalena Sikora z Politechniki
Łódzkiej, która twierdzi, że obecnie informacje na te-
mat szkodliwości parabenów zostały zdementowane,
a podaje się, że niższe parabeny, czyli metyl, etyl czy
propyl, są bezpieczne, dobrze przebadane pod wzglę-
dem toksykologicznym, najmniej alergogenne, a ich
stosowanie w kosmetykach nie stanowi żadnego za-
grożenia dla konsumentów [5] (fot. 1).
Fot. 1
Skład balsamu do ciała. Jako środki konserwujące wykorzystano m.in.
parabeny. Źródło: Opracowanie własne
|
|
ALTERNATYWA DLA PARABENÓW
Niektórzy producenci, zamiast parabenów do konser-
wacji kosmetyków wykorzystują inne konserwanty
(Fot. 2, Tabela 1) między innymi:
•
Formaldehyd oraz związki uwalniające formaldehyd
Roztwór formaldehydu (aldehyd kwasu mrówko-
wego, metanal) oraz związki go uwalniające (donory
formaldehydu, uwalniacze formaliny) są, zaraz po pa-
rabenach, konserwantami najczęściej wchodzącymi
w skład receptur kosmetycznych. Stosowanie związ-
ków uwalniających formaldehyd jako konserwantów
w kosmetykach ma swoje uzasadnienie w bardzo sze-
rokim spektrum aktywności przeciwnowotworowej
tego związku. Ponadto metanal charakteryzuje się
bardzo niskim minimalnym stężeniem hamującym
w stosunku do mikroorganizmów, które w stosunku
do bakterii Gram-ujemnych waha się od 0,002%
do 0,05%, dla bakterii Gram-dodatnich wynosi ok.
0,025%, dla grzybów i pleśni od 0,009% do 0,075%, dla
prątków – ok. 4%, a dla zarodników bakterii – ok 8%.
•
Izotiazolinony
Izotiazolinony (Katon GC) to mieszanina dwóch izo-
tiazolinonów:5-chloro-2-metylo-4-izotiazolin-3-onuoraz
2-metylo-4-izotiazolin-3-onu (MCI/MI) w proporcji
3:1. Oprócz kosmetyków i środków higieny mają za-
stosowanie w produkcji olejów przemysłowych, farb,
klejów, papieru, a nawet środków ochrony roślin.
Dopuszczalne stężenie mieszaniny MCI/MI w pro-
duktach do pielęgnacji ciała wynosi 0,0015%. Jest
to stężenie bardzo małe, a ryzyko jego szkodliwego
oddziaływania na skórę, w tym uczulenia kontakto-
wego, w produktach zmywalnych jest znikome;
•
Euksyl
®
K 400
Euksyl K 400 stanowi mieszaninę dwóch związków
o działaniu przeciwdrobnoustrojowym: metylodibro-
moglutaronitrylu (MDBGN, 1,2-dibromo-2,4-dicyja-
nobutan) oraz 2-fenoksyetanolu wproporcjach 1:4. Ze
względu na tak liczne doniesienia o nadwrażliwości
na ten składnik. Komisja Unii Europejskiej w 2003 r.
zaleciła wycofanie go z produktów pozostających na
ciele. W roku 2005 Europejski Komitet Naukowy ds.
Produktów Kosmetycznych zalecił wycofanie tego
środka z produktów do pielęgnacji ciała. Jednakże
w Polsce jest dopuszczonym do stosowania w kosme-
tykach konserwantem, którego stężenie w wyrobie
gotowym nie może przekraczać 0,1%;
•
Tiomersal
Tiomersal to sól sodowa kwasu 2-etylortęciotiosali-
cylowego o wysokiej aktywności przeciwbakteryjnej
oraz przeciwgrzybowej. Jego zaletą jest brak działania
drażniącego na skórę ibłony śluzowe. Konserwant ten
można stosować jedynie w kosmetykach do makijażu
oraz demakijażu oczu w stężeniu do 0,007% w prze-
liczeniu na rtęć. Oprócz przemysłu kosmetycznego
znajduje zastosowanie m.in. w produkcji płynów do
przechowywania soczewek, preparatów farmaceu-
tycznych, w tym miejscowych preparatów okulistycz-
nych oraz szczepionek odpornościowych;
•
Glycasil™
Glycasil to nazwa handlowa 3-jodo-2-propylo-butylo-
karbaminianu (IPBC), biocydu początkowo stosowa-
nego do konserwacji drewna. Zgodnie z dyrektywa-
mi Unii Europejskiej jego stężenie w kosmetykach nie
może przekraczać 0,1%, polskie prawo dopuszcza jego
zawartość do 0,05%, a już wmomencie przekroczenia
0,02% na etykiecie powinna być zamieszczona infor-
macja „zawiera jod”. IPBC szczególnie często stanowi
składnik szamponów oraz odżywek do włosów [6].