1 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
16
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
BIOCHEMIA
Witaminę E wykorzystuje się, jako dodatek służący do sta-
bilizowania preparatów, które posiadają nienasycone kwasy
tłuszczowe. Dzieje się tak, ponieważ posiada ona właściwo-
ści antyutleniające. W przypadku zastosowania witaminy E
w kosmetykach produkowana jest ona w rozmaitych formach,
które różnią się między sobą zawartością tokoferoli, a także
obecnością stosowanych dodatków stabilizujących lub solubi-
lizatorów. Najczęściej stosowana forma to octan witaminy E.
Jest to trwały, odporny na światło i tlen aktywny składnik pre-
paratów wzbogaconych w witaminę E [1]. Coraz częściej w pro-
duktach promieniochronnych stosowany jest również acety-
losalicylan tokoferolu, będący łatwo wchłanianym związkiem
zarówno przez skórę jak i przez włosy [9, 18].
Kosmetyki, w których najczęściej spotykamy witaminę E to
kremy i mleczka kosmetyczne, szminki, kosmetyki stosowa-
ne do pielęgnacji paznokci, jednak w produktach tych pełni
ona jedynie rolę ochronną. Wybierając preparaty zawierające
witaminę E należy zwrócić uwagę na jej stężenie. Niewielkie
jej ilości służą jedynie do ochrony pozostałych aktywnych
składników preparatów kosmetycznych. Najbardziej korzyst-
ne działanie preparatów występuje w przypadku, kiedy jej
zawartość wynosi 1,5–3%. Zdarza się, że wynosi nawet 5%.
Produkty kosmetyczne zawierające witaminę E polecane są
szczególnie dla osób, u których skóra jest odwodniona i znisz-
czona przez czynniki środowiskowe [9].
Witamina E sprzyja usuwaniu wolnych rodników, hamu-
je procesy rodnikowego utleniania substancji tłuszczowych,
wbudowuje się w struktury lipidowe skóry, co poprawia wła-
ściwości ochronne naskórka i błoń komórkowych, a także
sprzyja zapobieganiu procesowi starzenia skóry, który wywo-
ływany jest przez czynniki środowiskowe. Pełen wpływ wi-
taminy E na skórę osiągnąć można dostarczając organizmowi
jej odpowiednią ilość, stąd też zaleca się przyjmowanie suple-
mentów diety równolegle z kuracją produktami pielęgnujący-
mi skórę [9, 19, 20, 21].
PODSUMOWANIE
Tokoferole oraz ich odpowiedniki w postaci tokotrienoli, zali-
czane są do tzw. rodziny witaminy E. Worganizmach żywych
związki te pełnią rolę biologicznych antyoksydantów, które in-
aktywują wolne rodniki i tym samym hamują rozwój nadtlen-
kowego utlenienia nienasyconych lipidów. Z uwagi na fakt, że
nienasycone lipidy stanowią jeden z ważniejszych składników
błon komórkowych, wymieniona funkcja tokoferoli ma duże
znaczenie w utrzymaniu spójności strukturalnej i aktywno-
ści funkcjonalnej dla zdrowej skóry, błon śluzowych i włosów
oraz całego organizmu. Ze względu na swoje dobroczynne
właściwości, tokoferole i tokotrienole znalazły szerokie zasto-
sowanie wmedycynie i kosmetyce. Wspomagają leczenie m.in.
zaburzeń mięśniowych oraz chorób serca, a także przeciw-
działają rozwojowi miażdżycy czy nowotworów. Oprócz tego
znalazły uznanie w kosmetyce, gdzie pełnią funkcję bardzo
silnych przeciwutleniaczy, lecząc stany zapalne skóry oraz
spowalniając jej procesy starzenia. Związki te, znane jako „wi-
tamina młodości” wykazują działanie nawilżające, uelastycz-
niające, kojące, ochronne oraz przeciwstarzeniowe. Dzięki
temu stosowane są najczęściej w preparatach o działaniu pro-
mieniochronnym, w kremach nawilżająco–regenerujących
oraz w preparatach do pielęgnacji włosów.
LITERATURA
1.
Jurkowska S. Chemia surowców kosmetycznych. Wydanie II. Ośrodek Informatycz-
no-Badawczy „Ekoprzem” Sp. z o.o., Dąbrowa Górnicza 2007.
2.
Carper J. Przestań się starzec od dziś! Hannah Publishing Ltd, Londyn 1997: 20-34.
3.
Mindell E. Biblia witamin XXI wieku. Prószyński i S-ka, Warszawa 2000: 71-72.
4.
Le Cren F. Przeciwutleniacze, rewolucja w medycynie XXI wieku. Bauer-Weltblid
Media Sp. z o.o. Spółka Komandytowa. Klub dla Ciebie, Warszawa 2006.
5.
Mazur M, Antoszkiewicz Z. Stres oksydacyjny u zwierząt gospodarskich. Uniwer-
sytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Przegląd Hodowlany vol. 1: 2015.
6.
Wysocka E. Ocena stresu metabolicznego u osób ze zwiększonym ryzykiem roz-
woju cukrzycy typu 2 w oparciu o rozszerzony model testu doustnego obciążenia
glukozą. Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań
2013: 17-18.
7.
Mindell E. Nieznane sposoby leczenia. Biblia witamin. Wiedza i Życie, Warszawa
1998: 160.
8.
Mazur M, Antoszkiewicz Z. Stres oksydacyjny u zwierząt gospodarskich. Uniwer-
sytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Przegląd Hodowlany vol. 1: 2015.
9.
Papas M. Wielka kariera witaminy E. Cudowny lek XXI wieku. Muza SA, Warszawa
2001: 35-86.
10.
Naguib M A, Hari P, Passwater R, Huang D. Antioxidant Activities of Natural
Vitamin E Formulations. USA 2002: 217.
/
jnsv1973/49/4/49_4_217/_pdf (dostęp 23.11.2018).
11.
Zielińska A, Nowak I. Tocopherols and tocotrienols as vitamin E. Chemik 2014, vol.
68(7): 585.
12.
Simon-Schnassm I. Oxidative Stress at High Altitudes and Effects of Vitamin E.
/ (dostęp 23.11.2018).
13.
Ryszczuk A. Podręczny słownik witamin i minerałów. Jak zdrowo jeść i zdrowo żyć.
Składniki mineralne pożywienia. Twój Styl, Warszawa 1998: 166.
14.
Friedrich W. Vitamin E, In Vitamins. Walter de Gruyter, Berlin 1988: 4.
15.
Lamer-Zarawska E, Chwała C, Gwardys A. Rośliny w kosmetyce i kosmetologii
przeciwstarzeniowej. Wyd. PZWL, Warszawa 2012.
16.
La Roche-Posay. Promienie UVB i UVA − czym się różnią i jaki jest ich wpływ na skórę?
(dostęp 24.11.2018).
17.
Clark H. Kuracja życia metoda dr Clark. Mayapur, Wrocław 2001: 402-406.
18.
Szymańska R, Nowicka B, Kruk J. Witamina E – metabolizm i funkcje. Problemy
Nauk Biologicznych 2009: 58.
19.
Bronkowska M, Karcz I. Ocena zawartości witamin w racjach pokarmowych kobiet
o niskiej aktywności fizycznej, Państwowy Zakład Higieny 2007, vol. 58,: 534-538.
20.
Gumowska I, Aleksandrowicz J. Kuchnia i medycyna. Warta, Warszawa 1986: 170.
21.
Sokol R. Vitamin E, In Present Knowledge in Nutrition. ILSI Press Washington, D.C.
1996: 13.