1 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
15
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
BIOCHEMIA
w jej trakcie. Ponadto jej niedobór u mężczyzn zmniejsza m.in.
wydzielanie hormonu gonadotropowego. To może przyczynić
się do zwyrodnienia plemników i do bezpłodności. Dlatego wi-
tamina E jest nazywana również „witaminą płodności”.
Witaminę E uznano za silny przeciwutleniacz wieloniena-
syconych kwasów tłuszczowych i fosfolipidów wchodzących
w skład błon komórkowych [11]. Zapobiega utlenianiu związ-
ków tłuszczowych, które stanowią podstawowy budulec błony
okrywającej każdą komórkę ciała (śluzówki, skóra). Atak wol-
nych rodników powoduje preoksydację (biologiczny proces
utleniania) lipidów, która stanowi jeden z najbardziej niszczą-
cych procesów zachodzących wustroju człowieka, witamina E
przerywa reakcję łańcuchową peroksydacji lipidów, działając
antyoksydacyjnie [12]. Zaobserwowano też, że aktywność wi-
taminy E niezwykle wzrasta w obecności selenu. W połącze-
niu z tym pierwiastkiem działa ona synergistycznie. Oznacza
to blisko dziesięciokrotne zmniejszenie ryzyka uszkodzenia
komórek przez wolne rodniki. W efekcie tego, możliwe jest
spowolnienie procesu starzenia organizmu i skóry oraz ochro-
na przed możliwością wystąpienia raka [13]. Ponadto witami-
na E znalazła zastosowanie w kosmetyce, gdzie sławę zyskała,
jako „witamina młodości”, z uwagi na działanie antyoksydacyj-
ne i opóźniające proces starzenia skóry.
WITAMINA E WORGANIZMIE CZŁOWIEKA
Witamina E pozostaje w organizmie stosunkowo krótko. Aż 60-
70% witaminy E wydalane jest z organizmu człowieka każdego
dnia. Ulega ona również rozkładowi pod wpływem procesów
cieplnych – przy cieplnej obróbce pożywienia oraz w wodzie
z wyższą zawartością chloru. Należy wówczas dostarczyć
organizmowi dodatkowych jej ilości w postaci suplementacji [3].
Profesor Ron Sokol z Naukowego Centrum Zdrowia Uniwer-
sytetu w Kolorado, w swoich badaniach skupił się na zastoju
żółci i odkrył, iż wchłanianie witaminy E z pożywienia do or-
ganizmu jest bezpośrednio zależne od obecności i odpowiedniej
ilości żółci. Przy niedoborze żółci lub problemach z woreczkiem
żółciowym (bądź jego brakiem), cholestazą, celiakią, dysbiozą je-
lit i innymi problemami chorób przewodu pokarmowego, więk-
sza część witaminy E może nie przechodzić przez ścianę jelita.
Zatem w takim procesie, nie może wytworzyć się mechanizm
„napędzający” przenoszenie witaminy E do wnętrza organizmu
[9]. Co więcej, chcąc zadbać o ciało i pielęgnację skóry, aby na
dłużej zachować młodość organizmu, należy pamiętać o prawi-
dłowym sposobie odżywiania oraz dostarczaniu witaminy E
z zewnątrz, w postaci specjalistycznych kosmetyków.
DZIAŁANIE WITAMINY E NA SKÓRĘ
Witamina E dobrze przenika przez naskórek i wbudowuje się
w cement międzykomórkowy, zapewniając odżywienie i po-
prawę elastyczności skóry. Jako składnik aktywny kosme-
ceutyków, witamina E wpływa na hamowanie powstawania
stanów zapalnych w skórze. Ponadto ma działanie przeciw-
obrzękowe, kojące, nawilżające, uelastyczniające, ochronne,
wygładzające i ujędrniające skórę, wspomaga leczenie prze-
barwień i łagodzi objawy kontaktowego zapalenia skóry oraz
działa przeciwstarzeniowo [1, 14]. „Witamina młodości” ma
właściwości sprzyjające poprawie struktury, miękkości i ela-
styczności naskórka oraz skóry właściwej. Działa nawilżająco,
przyśpieszając gojenie oparzeń, wygładzając blizny, a także
usuwa przebarwienia skóry i regeneruje ją [9, 12]. Witamina E
posiada właściwości ochronne dzięki zdolności do wbudowy-
wania się w lipidowe struktury skóry. Wpływa na poprawę
nawilżenia skóry przez podwyższenie jej zdolności do wiąza-
nia wody, przyczyniając się tym samym do poprawy jej ela-
stycznej struktury. Ponadto wraz z witaminą A stosowana jest
w leczeniu trądziku pospolitego i egzemy [15]. Hamuje działa-
nie słonecznego promieniowania UVB, stąd też chroni skórę
przed zaczerwienieniem i obrzękiem powstającym w wyniku
ekspozycji na promieniowanie UV. Redukuje również uszko-
dzenia DNA mogące prowadzić do powstawania nowotworów
[1, 15, 16].
MOŻLIWOŚCI ANTYOKSYDACYJNE WITAMINY E
Żaden ze znanych antyoksydantów nie ma takich właściwości,
jakie posiada witamina E. Ze względu na jej strukturę, lipofilny
łańcuch wchodzi głęboko w błonę komórkową, a hydrofilny frag-
ment znajduje się bliżej jej powierzchni. Zakotwicza się w błonie
komórkowej ochraniając ją. Jedna cząsteczka tokoferolu ma moż-
liwość zabezpieczenia tysiąca cząsteczek kwasów tłuszczowych
[9, 15]. To właśnie jej potencjał antyoksydacyjny i zdolność do
wbudowywania się w lipidowe struktury skóry powoduje, że
spowalnia ona procesy starzenia, powodowane przez czynniki
środowiskowe [1, 7, 12]. Informacje te dotyczą również pielęgnacji
ust, a szczególnie suchych, pękających ich kącików oraz stanów
zapalnych zaczerwienionej skóry w okolicy oka.
Wchodząca łatwo w reakcje z wolnymi rodnikami witami-
na E, może być ponownie zregenerowana do aktywnej przeciw-
rodnikowej formy, za pomocą innego antyoksydantu – witami-
ny C. Według doktor Huldy Regehr Clark zajmującej się biologią
i fizjologia komórek, równoczesne zastosowanie witaminy E
i C oraz beta karotenu lub wymiennie witaminę A, powinno
spowodować, że stan skóry oraz śluzówek w organizmie ule-
gnie wyraźnej poprawie. Z jej doświadczeń wynika, że dodanie
niewielkiej ilości aminokwasu lizyny do repertuaru witamino-
wego kremu, balsamu bądź olejku kosmetycznego skutecznie
powinno zlikwidować dolegliwości i problemy w okolicy jamy
ustnej i ust oraz oczu. Jak się okazuje przyczyny tych dolegli-
wości mogą być związane ze stanem zapalnym śluzówki i skóry
w tej okolicy, spowodowanym niedoborem witamin i innych
składników odżywczych w organizmie [17].
ZASTOSOWANIE WITAMINY E WKOSMETYKACH
Szeroki wachlarz właściwości witaminy E przyczynił się do
jej częstego wykorzystywania w przemyśle kosmetycznym.
Witamina E stała się jednym z głównych składników ko-
smetyków służących do pielęgnacji skóry, włosów i paznokci.