4 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
370
A
artykuł
PODOLOGIA
Moisturizing Factor
), odpowiedzialny za zatrzymywanie wody
w rogowej warstwie naskórka, czyli jego odpowiednie nawil-
żenie. Jest to tym bardziej istotne, że skóra stóp pozbawiona
gruczołów łojowych (nie ma zatem możliwości samoistnego
natłuszczenia naskórka, czyli wytworzenia ochronnego płasz-
cza lipidowego) wyposażona jest bogato w gruczoły potowe
(ok. 150 000 na jednej podeszwie), które z jednej strony umoż-
liwiają termoregulację poprzez pocenie się, ale z drugiej zaś
powodują przesuszanie się skóry stóp. Bywa zatem, że pocenie,
a następnie przesuszanie się stóp z jednoczesnym brakiem ich
naturalnego natłuszczania prowadzi do utraty elastyczności skó-
ry i jej pękania. W skórze stóp przydatne jest również, odmien-
ne niż gdzie indziej, ułożenie włókien kolagenowych i elastyno-
wych (kolagen głębiej, a elastyna płyciej), które dają znacznie
lepszą ochronę skóry podczas wszelkich, nieustannych przecież
nacisków. Skóra stóp wyposażona jest także w skomplikowany
system ostrzegający nas przed niebezpieczeństwami mogącymi
przyczynić się do potencjalnych oparzeń, urazów i zranień – są
to receptory nerwowe (termoreceptory, mechanoreceptory i no-
cyreceptory) oraz równie sprawny system naprawczy w postaci
bardzo dobrze rozbudowanej sieci naczyń krwionośnych, które
zapewniają szybką i skuteczną regenerację tkanek w przypadku
ich uszkodzenia. Cechą charakterystyczną skóry na stopach jest
także brak mieszków włosowych, a tym samym jej owłosienia.
Fot. 2
Pękające pięty w stanie zaawansowanym; a) przed, b) po terapii (3 zabiegi)
Źródło:
Archiwum własne autora
|
|
HIPERKERATOZY
Wracając do hiperkeratoz na stopach, czymże one tak napraw-
dę są i skąd się biorą?
Najprościej mówiąc, hiperkeratozy to nadmierne rogowace-
nie naskórka i zaburzenia w jego naturalnym złuszczaniu się.
Zagęszczenie wierzchnich warstw naskórka (gromadzenie się
ich w danym miejscu) nie bierze się jednak znikąd, jest to bo-
wiem najczęściej reakcja ochronna organizmu przed zewnętrz-
nymi czynnikami drażniącym.
|
|
CZYNNIKI DRAŻNIĄCE
Czynniki te dzielimy na mechaniczne, termiczne i chemiczne:
––
mechaniczne: nadmierny, długotrwały ucisk (często związa-
ny z deformacjami stopy lub też deformacjami układu kost-
nego powyżej samych stóp i nieprawidłowym obciążaniem
jej struktur), systematyczne tarcie (np. nadmierne ścieranie
naskórka podczas nieprofesjonalnych zabiegów pielęgnacyj-
no – higienicznych) oraz wszelkiego rodzaju urazy i skalecze-
nia w obrębie stóp i związane z nim procesy gojenia;
––
termiczne: przegrzanie (wwyniku tarcia) lub odmrożenia skóry;
––
chemiczne: stosowane bez konsultacji z lekarzem lub podo-
logiem, wszelkiego rodzaju substancje żrące, w tym kwasy
i ługi, także te zawarte w ogólnodostępnych środkach „pielę-
gnujących” i „leczących” stopy.
––
Podłożem powstawania hiperkeratoz mogą być jednak tak-
że: dziedziczenie (wrodzone predyspozycje), choroby ogólno-
ustrojowe przebiegające z zaburzeniami rogowacenia naskór-
ka, deformacje stóp, palców i paznokci, brak lub nadmierna
ich pielęgnacja, potliwość lub też odwrotnie – suchość stóp
i obecność ciał obcych (tak są traktowane chociażby brodawki
podeszwowe). Ogromne znaczenie ma tu też odległość stóp od
serca, co częstokroć w przypadku osłabienia jego funkcji, ogra-
nicza dopływ krwi do stóp, a tym samym pozbawia je wystar-
czającej ilości tlenu i składników odżywczych. No i oczywiście
obuwie, którego wybór determinowany jest często estetyką
lub wymogami zawodowymi, a nie wygodą i higieną stóp. Cia-
sne, wysokie, wąskie lub wykonane ze sztucznych, twardych
materiałów, nieprzepuszczających grama powietrza i pozba-
wionych jakiejkolwiek amortyzacji buciki, buty i buciory pro-
wadzą do powstawania deformacji stóp i hiperkeratoz.
|
|
RODZAJE HIPERKERATOZ
Hiperkeratozami na stopach są:
––
modzele;
żółtawe, koliste ogniska nadmiernego rogowacenia,
powstające na podeszwie stóp oraz u nasady palców,
––
odciski;
małe najczęściej bolesne zgrubienia zrogowaciałej
skóry, mającej w swoim centralnym miejscu czop rogowy,
zazwyczaj o kształcie stożka, którego ostry wierzchołek skie-
rowany jest w głąb skóry,
––
zrogowacenia podpaznokciowe;
tworzą się w obrębie łożyska
pod zgrubiałymi, uniesionymi ku górze płytkami paznokcio-
wymi,
––
pokryte hiperkeratozą brodawki podeszwowe
,
––
rogowiec,
––
popękane pięty
.
Każdy z rodzajów wymienionych hiperkeratoz powoduje dys-
komfort i nieestetyczny wygląd, ale zaniedbane, popękane pię-
ty mogą prowadzić do poważnych schorzeń. Przerośnięta skóra
(warstwa rogowa), pozbawiona płaszcza lipidowego, zaczyna
wysychać, a następnie pod wpływem nacisku pękać (a przecież
pięta jest jednym z trzech podstawowych punktów nacisku na
stopę). Pęknięcia są tym głębsze, im większa jest nagromadzona
