3 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
297
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
DEZYNFEKCJA
poszkodowany klient wbrew swojej woli (funkcja kom-
pensacyjna) [2]. Wynagrodzenie uszczerbku, czyli świad-
czenie, mające na celu naprawienie szkody, określane
jest jako świadczenie odszkodowawcze. Kodeks cywilny
(k.c.) nie zawiera ustawowej definicji szkody, a doktryna
uznaje, że to pojęcie jest wystarczająco określone przez
język potoczny [3, 4]. Zauważyć przy tym należy, że
w języku potocznym szkoda jest kategorią ekonomiczną,
a nie prawną [5]. Określenie pojęcia szkody w znaczeniu
prawnymnależy do zadań orzecznictwa i nauki. Zadanie
to jest znacznie trudniejsze w sytuacji, gdy szkoda wy-
wołana jest skutkami odległymi w czasie lub kumulacją
takich długoterminowych skutków. Z taką sytuacją spo-
tykamy sięwprzypadku poniesienia przez klienta szkody
związanej z zakażeniem WZW typu B lub WZW typu
C. Konstrukcja odpowiedzialności cywilnej opiera się na
wystąpieniu szkody. Jednak istnienie samej szkody nie
przesądza o odpowiedzialności. Kolejnymi przesłankami
tej odpowiedzialności są: wina i związek przyczynowy,
który łączy fakt zaistnienia szkody z działaniem (lub
zaniechaniem) osoby wykonującej zabieg kosmetyczny.
Dopiero łączne wystąpienie tych trzech przesłanek rodzi
odpowiedzialność cywilną. Z punktu widzenia proce-
su sądowego najtrudniejszy do wykazania jest związek
przyczynowy. Przy czym kodeks cywilny stoi na gruncie
tzw. adekwatnego związku przyczynowego, stanowiąc
w art. 361 § 1 k.c., że zobowiązany do odszkodowania od-
powiada tylko za normalne następstwa swego działania
lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Nie wystar-
czy więc stwierdzić istnienie związku przyczynowego
jako takiego. Wymagane jest bowiem też stwierdzenie, że
chodzi o następstwa „normalne”. Jeżeli powstała szkoda
w postaci np. rozstroju zdrowia, spowodowanego zasto-
sowaniem niewłaściwie sterylizowanych narzędzi w ga-
binecie kosmetycznym, można mówić o zaistnieniu nor-
malnego związku przyczynowego.
|
|
RODZAJE ODPOWIEDZIALNOŚCI
Zgodnie z kodeksemcywilnymobowiązek naprawienia
szkody może wynikać z umowy lub ustawy. W przy-
padku umowy mówimy o odpowiedzialności kontrak-
towej (art. 471 k.c.). Źródłem szkody jest tu niewykona-
nie lub nienależyte wykonanie istniejącego uprzednio
zobowiązania, najczęściej zawartej wcześniej umowy.
Odpowiedzialność, wynikająca z ustawy, to odpowie-
dzialność deliktowa (art. 415 k.c.). W tym przypadku
dopiero czyn niedozwolony wyrządzający szkodę
powoduje powstanie zobowiązania między stronami
w postaci roszczenia odszkodowawczego. Między obu
rodzajami odpowiedzialności istnieją podobieństwa (co
do szkody, związku przyczynowego i winy) oraz istotne
różnice (co do ciężaru dowodu, zakresu i sposobów na-
prawienia szkody, terminów przedawnienia roszczeń,
właściwości sądu). Ma to zasadnicze znaczenie zarów-
no dla odpowiedzialności sprawcy szkody, jak i dla do-
chodzenia roszczeń przez poszkodowanego.
W pierwszej kolejności wyróżnić należy odpowie-
dzialność kontraktową, czyli odpowiedzialność za
niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, co
w języku potocznym oznacza niedotrzymanie jej wa-
runków. Umowa może być zawarta ustnie lub pisemnie.
Możliwość poniesienia odpowiedzialności zależy od
łącznego spełnienia następujących warunków:
1.
klient musi ponieść szkodę, która ma wymiar mająt-
kowy (np. klient poniósł wydatek, a usługa została
źle wykonana);
2.
musi dojść do niewykonania lub nienależytego wy-
konania zobowiązania przez kosmetologa lub kosme-
tyczkę (tzn. usługa została nieprawidłowo wykona-
na albo w ogóle nie została wykonana);
3.
istnieje adekwatny związek przyczynowy pomiędzy
niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zo-
bowiązania a powstaniem szkody.
Rozważając możliwość poniesienia odpowiedzialno-
ści przez kosmetyczkę lub kosmetologa, warto zastano-
wić się nad charakterem tej usługi. Co do zasady celem
zabiegu kosmetycznego jest uzyskanie pożądanego
przez klienta efektu urody, zgodnego z jego subiektyw-
nymi odczuciami estetycznymi. W kosmetyce zatem
liczy się rezultat, a umowa o usługi kosmetyczne czę-
sto jest umową rezultatu (np. wykonanie depilacji, ma-
nikiuru lub pedikiuru). Jednak w pewnych sytuacjach
osiągnięcie rezultatu nie będzie możliwe (np. wykona-
nie maseczki odmładzającej). W takiej sytuacji o odpo-
wiedzialności cywilnej kosmetyczki i kosmetologa moż-
na mówić tylko wówczas, gdy podczas wykonywania
swoich czynności nie zachowały należytej staranności.
W zależności więc od charakteru świadczenia jednym
z warunków powstania odpowiedzialności będzie nie-
osiągnięcie umówionego rezultatu bądź niedołożenie
należytej staranności w wykonaniu zobowiązania.
Z punktu widzenia procesu sądowego warto zastano-
wić się, jak należy rozumieć należytą staranność kosme-
tyczki czy kosmetologa. Zgodnie z
k.c. należyta
staranność to taka, która jest ogólnie wymagana w sto-
sunkach danego rodzaju. Przyjmuje się, że przez należytą
staranność rozumie się pewien sposób postępowania przy
podejmowanych czynnościach. Ma on charakter pew-
nego ogólnego modelu lub wzorca. Uwzględniając rodzaj
działalności, należy zauważyć, że obecnie kosmetyczka
czy kosmetolog najczęściej działają w ramach swojego ga-
binetu kosmetycznego, czyli jako przedsiębiorcy. Warto
zatemwspomnieć, że stosunkach gospodarczych, budując
wzorzec należytej staranności, uwzględnić należywyższe
wymagania z uwagi na zawodowy charakter działalności
