5 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
555
ARTYKUŁ NAUKOWY
KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA
N
Receptura kremu z sylimaryną wyglądała następująco: kwas
stearynowy 15 g, gliceryna 5 g, KOH 0,72 g, H
2
O 79 g, benzo-
esan sodu 0,1% i Tween-80 1%. Sylimaryna została dodana jako
0,7% lub 1,4%. Odpowiedź terapeutyczną oceniano porównując
punktację MASI oraz pomiar satysfakcji pacjenta, według skali
od 0 (niezadowolony) do 3 (całkowicie zadowolony).
Po trzech miesiącach stosowania zalecanych preparatów,
średnia procentowa redukcja wyniku MASI wśród badanych
grup wyniosła:
•
grupa pierwsza (sylimaryna 0,7% krem) – ok. 39,21%,
•
grupa druga (sylimaryna 1,4% krem) – ok. 33,84%,
•
grupa trzecia (4% krem hydrochinonu) – ok. 46,75%.
Nie stwierdzono również istotnych statystycznie różnic doty-
czących zadowolenia pacjentów:
•
grupa pierwsza (sylimaryna 0,7% krem) – ok. 42,9%,
•
grupa druga (sylimaryna 1,4% krem) – ok. 35,7%,
•
grupa trzecia (4% krem hydrochinonu) – ok. 35,7%.
Ponadto warto dodać, że w grupie pacjentów stosujących hy-
drochinon, u 10 pacjentów zgłaszane były działania niepożą-
dane, takie jak: rumień, uczucie palenia. Nawrót melanozy po
6 miesiącach obserwacji zaobserwowano u jednej osoby z gru-
py pierwszej, u jednej osoby z grupy drugiej i u trzech osób
z grupy trzeciej [9].
Badania wykazały, że sylimaryna stosowana miejsco-
wo w zaburzeniach hiperpigmentacji może być skuteczną,
a przede wszystkim bezpieczną i nieinwazyjną, pozbawioną
działań niepożądanych metodą w walce z hipermelanozą [9].
Skuteczność miejscowego działania sylimaryny badana była
również w latach poprzednich i wyniki tych badań pokrywają się
z przedstawionymi w pracy, autorzy również wskazali na znaczą-
cą poprawęmelanozy po leczeniu sylimaryną (7 i 14mg/ml) [10, 12].
KWAS TRANEKSAMOWY
W ostatnich latach przedstawiono wyniki badań dotyczących
skuteczności i bezpieczeństwa stosowania kwasu traneksa-
mowego w leczeniu melazmy.
Melazma to hiperpigmentacja o wieloczynnikowym podło-
żu, jest to schorzenie o przewlekłymi nawrotowym przebiegu.
Wśród przyczyn wskazuje się między innymi: predyspozycje
genetyczne, ekspozycję na promienie UV, zaburzenia hormo-
nalne, predyspozycje etniczne [13].
Kwas traneksamowy (TA –
tranexamic acid
, kwas trans-
-4-aminometylocykloheksanokarboksylowy) jest syntetyczną
pochodną lizyny, blokuje wiązanie plazminogenu do keraty-
nocytów, co skutkuje zmniejszeniem wolnego kwasu arachi-
donowego oraz zmniejszeniem produkcji czynnika wzrostu
prostaglandyn i fibroblastów. Wykazano, że zarówno prosta-
glandyny jak i czynnik wzrostu fibroblastów stymulują synte-
zę melaniny [14, 15].
W ubiegłych latach badacze zasugerowali, że kwas tra-
neksamowy ma zdolność hamowania aktywności plazmin
w keratynocytach, zapobiegając tym samym wiązaniu pla-
zminogenu z keratynocytem, co w konsekwencji zmniejsza
melanogenezę w melanocycie [16].
Kwas traneksamowy to środek antyfibrolityczny, jest
inhibitoremplazminywykorzystywanymwcelu zapobiegania
nieprawidłowej fibrynolizie i zmniejszeniu utraty krwi. Sto-
sowany jest u pacjentek z ciężkim krwawieniem miesiączko-
wym w dawce 1300 mg trzy razy dziennie (3900 mg/dobę)
przez okres do 5 dni podczas miesiączki, u chorych na hemofi-
lię podczas ekstrakcji zębów, dożylnie TA 10 mg/kg bezpośred-
nio przed operacją, a następnie 10 mg/kg trzy do czterech razy
dziennie przez 2-8 dni. Dzięki właściwościom zakrzepowym
znajduje zastosowanie również w położnictwie i ginekologii,
chirurgii i urazach [16].
Przeciwwskazaniami do podawania leku są zaburzenia
krzepnięcia lub choroba zakrzepowo-zatorowa w wywiadzie,
należy również zachować ostrożność u osób stosujących doust-
ne środki antykoncepcyjne i inne środki prokoagulacyjne [17].
Autorzy badań wskazują na możliwość zastosowania kwasu
traneksamowego przez różne drogi podawania, w tym drogę
doustną, miejscową, śródskórną i mikroigłową [18].
W 2018 roku opublikowane zostały wyniki metaanalizy
mającej na celu ocenę skuteczności i bezpieczeństwa kwasu
traneksamowego (TA) w leczeniu dorosłych z melasmą. Bada-
nia opisywały 21 kwalifikujących się prób, wyodrębnionych
w wyniku przeszukania i analizy trzech baz danych oryginal-
nych badań:
•
badanie PubMed –
•
EMBASE –
•
Cochrane Library –
[19].
Do metaanalizy danych włączono badania opublikowane w la-
tach 2006–2018, obejmowały one 16 badań RCT (
randomized
controlled triall
), 3 badania kohortowe i 2 badania kliniczno-
-kontrolne. W 21 próbach, wzięło udział łącznie 1563 pacjen-
tów z melazmą. Nasilenie osocza oceniano za pomocą MASI,
MI (
melanin index
, wskaźnik melaniny) i EI (
erythema index
,
wskaźnik rumienia) [18].
Badania włączone do metaanalizy musiały spełniać nastę-
pujące kryteria:
1.
Oryginalne badania (randomizowane badania kontrolowane-
RCT), badania kohortowe i badania kliniczno-kontrolne) opisu-
jące leczenie melasmy przy pomocy kwasu traneksamowego.
2.
Stosowanie kwasu traneksamowego samodzielnie lub w po-
łączeniu z innymi terapiami.
3.
Wyniki badania opisujące jeden ze wskaźników w osoczu,
takich jak wskaźnik obszaru melasmy i nasilenia (MASI),
wskaźnik melaniny (MI) i wskaźnik rumienia (EI) [18].
W analizowanych badaniach kwas traneksamowy stosowany
był zarówno doustnie, miejscowo jak i metodami fizycznymi.
Dawkowanie w poszczególnych grupach przedstawiało się
następująco:
