5 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
469
N
artykuł naukowy
dermatologia
jest obecnie eliminowane z diety chorej osoby (najczęściej dotyczy
to białka mleka krowiego). W innym wypadku pacjenci zostają
narażeni na biologiczne stany niedoborowe: niedożywienie, nie-
dokrwistość, zahamowanie wzrostu oraz inne. Dieta eliminacyjna
powinna być ustalana z wyprzedzeniem kilkutygodniowym lub
nawet kilkumiesięcznym, ponieważ realizacja tego typu diety jest
często uciążliwa dla pacjenta i jego rodziny ze względu na zmia-
nę systemu żywienia w domu. Odpowiednio dobrana dieta musi
zapewniać prawidłowy wzrost i rozwój leczonego dziecka. Tyl-
ko w przypadku zdiagnozowania nadwrażliwości pokarmowej
u dzieci karmionych piersią, dietę eliminacyjną należy zastosować
u matki ze względu na przenikanie alergenu do mleka kobiece-
go. Profilaktyczne stosowanie diety nie jest wskazane. Wyklucza
się wyłącznie pokarmy wyzwalające objawy u dziecka, dbając
jednocześnie o zbilansowaną dietę. Jedynym wskazaniem do za-
kończenia karmienia piersią i włączenia preparatów mlekozastęp-
czych jest ciężka postać atopowego zapalenia skóry przebiegająca
z upośledzeniem wzrastania i rozwoju [15]. Zgodnie z Komitetem
Żywienia Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepato-
logii i Żywienia Dzieci w alergii na białka mleka krowiego prepa-
ratami z wyboru są hydrolizaty kazeiny lub białek serwatkowych,
a w ciężkich przypadkach preparaty zawierające wolne amino-
kwasy. Odradza się stosowania preparatów zawierających białka
sojowe, ponieważ istnieje ryzyko rozwojualergii na soję. Okresowe
kontrole przeprowadzane przez lekarza i dietetyka mają na celu
ocenę dotychczasowej skuteczności leczenia na podstawie obja-
wów klinicznych. Do zadań dietetyka należy ocena stopnia prze-
strzegania diety oraz wychwycenie ewentualnych błędów diete-
tycznych oraz ewentualnamodyfikacja diety poprzez poszerzenie
lub zawężenie eliminowanych produktów. Lekarz natomiast musi
rozważyć potrzebę wspomagania leczenia środkami farmakolo-
gicznymi. Edukacja pacjenta zmagającego się z alergią pokarmową
dotyczy głównie świadomego unikania zakazanych produktów
oraz doraźnego postępowania leczniczego w momencie popełnie-
nia błędu dietetycznego grożącego np. wstrząsem anafilaktycz-
nym. Błędy popełniane przez rodzica lub samego pacjenta często
wynikają z niewłaściwej interpretacji składu produktów spożyw-
czych zamieszczonego na etykietach. Przykładem może być spo-
życie produktu zawierającegonp. białka serwatkowe, kiedypacjent
nie wie, że jest to frakcja białek mlecznych. Z dniem 13 grudnia
2014 roku w życie weszło nowe Rozporządzenie UE dotyczące
znakowania na etykietach produktów 14 alergennych składników.
Rozporządzenie to niesie za sobą wielkie korzyści dla osób cierpią-
cych na alergie pokarmowe. W świetle powyższych informacji
uznaje się, że niezbędnym warunkiem prowadzenia skutecznej
terapii jest ciągła edukacja rodziców, opiekunów, a także samych
pacjentów. Proces leczniczy nie powinien być utożsamiany z wy-
łączeniem pacjenta z normalnej życiowej aktywności [16].
W przypadku suchości skóry występującej w przebiegu atopo-
wego zapalenia skóry, należy zwrócić uwagę na korzystnywpływ
kwasu
γ
-linolenowego (GLA). Zalicza się on do kwasów tłuszczo-
wych omega-6, a jego dobrym źródłem jest wiesiołek, ogórecz-
nik czy czarna porzeczka [17]. Konsekwencją zbyt małej podaży
kwasów omega-6 w pożywieniu może być upośledzenie działania
bariery naskórkowej i zwiększenie przeznaskórkowej utratywody
TEWL (
Trans Epidermal Water Loss
), co w efekcie może prowadzić
do atopowego zapalenia skóry. Systematyczne podawanie olejów
bogatych w GLA może łagodzić stany zapalne skóry [18]. Liczne
badania wskazują, że ze względu na hamowanie TEWL oleje za-
wierające GLA znalazły szerokie zastosowanie w kosmetologii [19].
|
|
Podsumowanie
Przedstawione w artykule rozważania dowodzą, że prawidło-
we żywienie jest jednym z najważniejszych czynników wpły-
wających na rozwój człowieka i utrzymywanie przez niego
dobrego stanu zdrowia. Zarówno dietetyk, jak i kosmetolog od-
grywają istotną rolę w opiece nad pacjentem z atopowym za-
paleniem skóry. Ważnym aspektem współpracy jest przekona-
nie chorego, że dzięki odpowiedniej diecie można zniwelować
wiele skutków, a w przyszłości zapobiegać wielu schorzeniom.
Należy pamiętać, że kwasy tłuszczowe omega-6 mogą przyno-
sić efekty w leczeniu chorób skóry, a olej z wiesiołka powinien
stanowić uzupełnienie codziennej diety. Przed włączeniem die-
ty eliminacyjnej konieczna jest konsultacja z lekarzem i diete-
tykiem, gdyż tylko indywidualnie dobrane zalecenia zapewnią
prawidłowy rozwój i wzrost pacjenta. Na podstawie niniejszego
artykułu można przyjąć, że etiologia schorzeń dietozależnych
jest ściśle związana z czynnikami żywieniowymi.
|
|
Literatura
1.
W. Mędrala:
Podstawyalergologii
, Górnicki WydawnictwoMedyczne, Wrocław 2006,
257-270.
2.
N. Morar, S. Willis-Owen, et al.:
The genenetics of atopic dermatitis
, Journal of Allergy
and Clinical Immunology, 118(1), 2006, 24-34.
3.
A. Krogulska, K. Wąsowska-Królikowska, et al.:
Przydatność atopowych testów płatko-
wychzalergenamipokarmowymiwdiagnostycealergiipokarmowejudziecizatopowym
zapaleniem skóry
, Przegląd Pediatryczny, 37, 2007, 245-249.
4.
S.C. Bishoff, G. Sellge:
Immune mechanism in food induced disease
, Blackwell
Science&Blackwell Publishing Company, Berlin 2003, 14-37.
5.
B. Wróblewska:
Wielka ósemka alergenów pokarmowych
, Terapia, 4, 2002, 15.
6.
J. Olszak:
Znakowanie alergenów – nowe wymagania. Rozporządzenie PE i Rady (UE)
nr 1169/2011
, Przemysł Spożywczy, 2014, 68, 50-527.
7.
M. Czerwionka-Szaflarska, I. Adamska, et al.:
Wyprysk atopowy jako jeden z objawów
alergii pokarmowej u dzieci
, Forum Medycyny Rodzinnej, 4, 2010, 181-188.
8.
M. Kaczmarski, J. Wasilewska:
Leczenie atopowego zapalenia skóry u dzieci, ze szczegól-
nym uwzględnieniem diety eliminacyjnej
, Alergia, 2, 2001, 2-17.
9.
[dostęp z dnia 28.07.2013].
10.
H.A. Sampson:
Update on food allergy
, Journal of Allergy and Clinical Immunology,
113, 2004, 805.
11.
D. Szałowska, L. Bąk-Romaniszyn:
Alergia pokarmowa – Choroby społeczne i cywiliza-
cyjne – wybrane zagadnienia
, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, 2013, 53.
12.
C. Caffarelli, A. Plebani, et al.:
Determination of allergenicity to three cow’s milk hydroly-
sates and an amino amid-derived formula In children with cow’s milk allergy
, Clinical and
Experimental Allergy, 32, 2002, 74 -79.
13.
M. Kaczmarski:
Alergia i nietolerancja pokarmowa. Stanowisko Polskiej Grupy Ekspertów
,
Sympozjum 1 UNIMED, Jaworzno 1997, 68.
14.
E. Isolauri, A. Tahvanainen, et al.:
Breast-feeding of allergic infants
, Journal of Pedia-
trics, 134, 1999, 27-32.
15.
A. Munoz-Furlong:
Daily coping strategies for patients and their families
, Pediatrics, 111,
2003, 1654-1661.
16.
A. Jakubowska, M. Żołnierz-Piotrowska:
Poszukiwania surowców mogących być źró-
dłem olejów zawierających kwas g-linolenowy (GLA;C18:3Δ 6,9,12)
, Tłuszcze Jadalne
XXVIII, 3, 1990, 15-19.
17.
A.Kaźmierska,E.Gawor:
Wpływolejuzwiesiołkanaskórę,zeszczególnymuwzględnieniem
działania kwasu gamma-linolenowego (GLA)
, Kosmetologia Estetyczna, 4, 2015, 335-338.
18.
G. Primavera, E. Berardesca:
Clinical and instrumental evaluation of food supplement in
improvingskinhydration,
International Journal of Cosmetics Science, 27, 2005, 199-204.
19.
E. Lamer-Zarawska:
Olej wiesiołkowy w profilaktyce, terapii i kosmetyce
, Wiadomości
Zielarskie, 2, 1996, 8-9.
