3 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
296
ARTYKUŁ NAUKOWY
KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA
N
stosuje się w bezcukrowych gumach do żucia – ma lekko słod-
ki smak i ogranicza powstawanie próchnicy. Zaleca się żucie
gumy z zawartością sorbitolu po posiłku, kiedy ograniczona
jest możliwość umycia zębów [34].
Kolejnym związkiem z tej grupy jest kwas hialuronowy.
Wiąże duże ilości wody, żele stosuje się w celu zapobiegania
wysychaniu naskórka. Kwas ten pełni przede wszystkim rolę
humektanta, a jego znaczenie w kosmetologii znacznie prze-
kracza ramy tego opracowania [35].
Fot. 1
Arthrospira plantesis (Spirulina)
Źródło:
[I]
Fot. 2
Chlorella vulgaris
Źródło:
[II]
• Białka i aminokwasy
Do najważniejszych dla przemysłu kosmetycznego białek
występujących w algach zaliczyć można związki z grup gli-
koprotein i metaloprotein. Uwagę zwraca zwłaszcza aosaina.
Znaczenie mają także obecne w surowcu aminokwasy egzo-
genne (m.in. alanina, glicyna, aspargina, leucyna, izoleucyna,
metionina, walina i tryptofan) [15].
Dane literaturowe wskazują, że niektóre rodzaje alg są tak
samo bogate w białko jakmięso, jaja, soja czymleko. Dzięki temu
mogą być stosowane przez wegeterian i wegan, w tym sportow-
ców. Należy zwrócić uwagę, że zawartość białka w poszczegól-
nych algach może się wahać w zależności od pory roku w jakiej
są zbierane czy też miejsca ich hodowli. Wysoką zawartość biał-
ka (51–58%) można znaleźć w gatunku
Chlorella vulgaris (Fot. 2)
.
Charakteryzuje go również korzystny zestaw aminokwasów,
dzięki czemu stanowi popularny suplement diety [3, 15].
Glikoproteiny stanowią szczególnie ważny składnik kosme-
tyków do pielęgnacji skóry trądzikowej ze względu na wła-
ściwości przeciwzapalne i antybiotyczne [15]. Wspomniana
powyżej aosaina jest białkiem zbliżonym budową do ludzkiej
elastyny. Działa hamująco na elastazę (enzym rozkładający
elastynę) i pobudzająco na syntezę podobnych włókien.
• Barwniki i pigmenty
Niektóre glony stanowią doskonałe źródło katorenoidów,
w główniej mierze
β
-karotenu i ksantofili, które charakteryzu-
ją się silnymi właściwościami przeciwutleniającymi. Związki
te, oprócz silnego oddziaływania na cały organizm człowieka,
mają korzystny wpływ na skórę. Hamują degenerację głów-
nych składników zrębu tkankowego: kolagenu, kwasu hialuro-
nowego oraz kwasów chondroitynosiarkowych [37].
Algi produkują mieszaniny związków należących do grupy
karotenoidów w tym karotenów. Wskazuje się, że ich wpływ
na skórę manifestuje się poprzez stymulację fibroblastów do
produkcji kolagenu i elastyny, co w następstwie prowadzi do
wypełnienia zmarszczek i zagęszczenia skóry [38]. Wykaza-
no również, że karotenoidy hamują kolagenazę i elastazę [37].
Stymulują procesy odbudowy naskórka zniszczonego przez
promieniowanie UV, wzmacniają procesy ochronne w obrębie
naskórka, a także zmniejszają TEWL, co stanowi o ich działaniu
nawilżającym. Karotenoidy pozytywnie wpływają na gojenie
skóry, normalizują pracę gruczołów łojowych, przez co rzadziej
powstają zaskórniki i wypryski, dlatego polecane są osobom
borykającym się z trądzikiem. Wykazują działanie redukujące
ilości melaniny – zapobiegają powstawaniu przebarwień [38].
Astaksantyna to jeden z najciekawszych barwników karote-
noidowych izolowanych z plechy alg, głównie
Haematococcus
(Fot. 3)
[39]. Nazywana jest „królową karotenoidów” i jest jednym
z najsilniejszych przeciwutleniaczy (jej moc jest oceniana jako
65 razy większa niż witaminy C, 54 razy większa niż beta-ka-
rotenu oraz 14 razy większa niż witaminy E [37]). Astaksanty-
na, podobnie jak beta-karoten, jest rozpuszczalna w tłuszczach.
Charakteryzuje ją dobre przenikanie przez warstwę rogową na-
skórka, słabe do skóry właściwej oraz tkanki podskórnej. Przy-
spiesza odnowę naskórka poprzez syntezę białek, stymuluje po-
działy komórkowe i wydzielanie czynników wzrostu, a także
wpływa na proliferację żywych komórek naskórka. W skórze
właściwej wpływa na zwiększenie produkcji kolagenu i elasty-
ny [40]. Jest surowcem, z którego w ustroju produkowany może
być kwas all-transretinowy. Wykorzystywana jest w leczeniu
dermatoz wynikających z ekspozycji na promieniowanie sło-
neczne, zmarszczek, a także wykwitów trądzikowych [2]. Do-
datkowo, astaksantyna przyjmowana doustnie jest inhibitorem
wydzielania cytokin stanu zapalnego z keratynocytów naskór-
ka. Długotrwała jej suplementacja opóźnia procesy starzenia się
skóry wywołane stanem zapalnym w skórze [41].
Fot. 3
Haematococcus pluvialis
Źródło:
[III]
Występujące w glonach barwniki chlorofilowe, fikocyjanino-
we, a także cytochromy znajdują zastosowanie w kosmetyce
ze względu na właściwości detoksykujące, regenerujące oraz
antyseptyczne. W niektórych algach znaleźć można związki
chinonowe z grupy benzochinonów i naftochinonów. Wy-
kazują właściwości przeciwutleniające, przeciwbakteryjne
i przeciwgrzybicze, chronią przed nadmiarem promieniowa-
nia UV, hamują biosyntezę barwników melaninowych w skó-
rze, przez co działają rozjaśniająco na skórę i włosy [2].
