2 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
217
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
ZDROWIE
Często podczas urazów dochodzi do
podwichnięcia lub zwichnięcia soczewki
wewnątrzgałkowej. Podwichnięcie jest
wynikiem częściowego zerwania więza-
dełek utrzymujących soczewkę. Następu-
je przemieszczenie soczewki w kierunku
nieuszkodzonej obwódki, a jej brzeg może
być uwidoczniony w lampie szczelinowej
(fot. 3). Inne objawy to drżenie tęczówki
przy ruchach gałki ocznej, dwojenie jed-
nooczne i astygmatyzm soczewkowy.
Zwichniecie soczewki jest związane
z całkowitym rozerwaniem obwódki rzę-
skowej na całym obwodzie i przemiesz-
czeniem soczewki. Stan ten wymaga
przeważnie pilnej interwencji. Soczewka
w komorze przedniej może wywołać blok
źreniczny przez zamknięcie źrenicy oraz
uszkodzenie śródbłonka rogówki. So-
czewka zwichnięta do komory tylnej czę-
sto wyzwala odpowiedź zapalną i wywo-
łuje wzrost ciśnienia śródgałkowego [10].
W diagnostyce oprócz standardowego
badania okulistycznego, często utrud-
nionego w przypadku nieprzezierności
ośrodków optycznych, można zastosować
USG gałki ocznej. USG wzbogaca wiedzę
na temat struktur niewidocznych pod-
czas badania okulistycznego, a także po-
zwala określić ruchomość soczewki oraz
twardość jądra, co jest pomocne w plano-
waniu postępowania chirurgicznego [11].
ZAĆMA ZWIĄZANA
Z PROMIENIOWANIEM
Struktury gałki ocznej są stale narażone
na światło słoneczne i sztuczne źródła
światła, które z kolei szeroko wykorzysty-
wane są zarówno w procesach leczniczych jak i zabiegach ko-
smetycznych. Ludzkie oko broni się przed nadmiarem promieni
świetlnych poprzez silne zwężenie źrenicy, natomiast soczew-
ka posiada naturalny filtr UV oraz liczne mechanizmy, których
zadaniem jest eliminacja wolnych rodników. Niestety długo-
trwała ekspozycja na promieniowanie nasila stres oksydacyjny,
który w konsekwencji przyczynia się do zmętnienia soczewki.
Promieniowanie nadfioletowe (UV) dłuższe od 290-300 nm
dociera do soczewki, przez którą jest silnie pochłaniane. Roz-
wój zmętnień jest powolny, lokalizuje się w korze i pod torebką
tylną, często w donosowej części soczewki, co związane jest
z padaniem promieni od strony skroniowej (fot. 4). Z tego też
względu należy pamiętać, aby okulary ochronne posiadały
osłony w górnej i dolnej części zapewniając przeszkodę dla
promieniowania padającego pod każdym kątem, a także były
dostosowane do odpowiedniej aparatury,
z której korzystamy przy konkretnym
zabiegu. Pacjentów należy natomiast za-
bezpieczyć stosując specjalnie zaprojek-
towane nakładki na oczy [12, 13].
Silnym źródłem promieniowania UV
są lampy emitujące UVA i UVB wykorzy-
stywane w solariach, a także do stylizacji
paznokci.
Niebezpieczne okazały się łóżka w so-
lariach, które mogą wytwarzać poziom
UV do 100 razy większy, niż uzyskiwany
z promieni słonecznych. W badaniach
przeprowadzonych w Anglii wykazano,
że 83% łóżek z lampą kwarcową przekra-
cza europejskie normy UVB [14].
Korzystanie z solarium sprzyja rów-
nież innym patologiom narządu wzroku,
takim jak ślepota śnieżna, czyli silne za-
palenie spojówki i nabłonka rogówki oraz
retinopatii.
Ryzyko wystąpienia zaćmy podtoreb-
kowej wykazano w badaniach u pacjen-
tów leczonych na atopowe zapalenie skó-
ry i łuszczycę przez fotochemioterapię
lampami PUVA (
Psoralen Ultra Violet A
).
Warto zaznaczyć, że światło z zakresu
180–315 nm jest absorbowane przez ro-
gówkę i może powodować jej zapalenie.
W zakresach tych działa między inny-
mi laser ekscymerowy, który znalazł
w ostatnich latach zastosowanie w le-
czeniu bielactwa, łuszczycy i atopowego
zapalenia skóry.
Ryzyko wystąpienia zaćmy jest większe
dla pracowników zajmujących się wytwa-
rzaniem materiałów o wysokiej tempera-
turze, takich jak roztopiona stal czy szkło. W takich warunkach
pacjent narażony jest na promieniowanie podczerwone, które
z kolei powoduje powstanie tak zwanej „zaćmy hutniczej”. Pro-
mieniowanie podczerwone zostaje zaabsorbowane przez ro-
gówkę i przekształcone w ciepło, a następnie jest doprowadzone
do soczewki, w której zachodzą zmiany w strukturze jej związ-
ków białkowych. Proces ten trwa wolno, a zmętnienia rozwijają
się kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat [15, 16].
Światło z zakresu średniej i dalekiej podczerwieni może
penetrować do soczewki przyspieszając rozwój katarakty.
Wtymobszarzemieści się zakres działania lasera neodymowo-
-yagowego Nd:YAG (1064 nm) służącego między innymi do usu-
wania zmian naczyniowych oraz lasera frakcyjnego Er:YAG
wykorzystywanego do zabiegów odmładzających, usuwania
blizn pooperacyjnych i przebarwień [17].
Fot. 5
Nakładki ochronne na oczy
Źródło:
[V]
Fot. 6
Zacma po porazeniu pradem elektrycznym – zmetnienia
w korze przedniej układaja sie w kształt gwiazdy
Źródło:
[V]
Fot. 7
Implant tęczówki
Źródło:
[VI]
Fot. 8
Epiproteza dwuścienna
Źródło:
[VII]