2 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
160
N
artykuł naukowy
Biochemia
Tabela 1
Podział związków nieorganicznych
Kwasy
Związki nieorganiczne
Wodorki
Wodorotlenki
Sole
Źródło:
Opracowanie własne na podstawie [I]
Najbardziej powszechnym, a zarazem podstawowym surow-
cem nieorganicznym stosowanym w produkcji kosmetyków
jest woda (H
2
O) (rys. 1).
H
2
0
‹–›
H
+
+
OH
-
Rys. 1
Dysocjacja elektrolityczna wody
Woda to najbardziej wszechobecny związek chemiczny na ziemi.
Warto podkreślić, iż w organizmach roślin i zwierząt stanowi ona
od 50-90% ich masy. W przyrodzie mamy do czynienia z nastę-
pującymi rodzajami wody, które są wykorzystywane w szeroko
pojmowanej kosmetyce: oligoceńska, mineralna, termalna. Rzadko
używa się wody konsumpcyjnej, częściej przegotowanej lub de-
stylowanej, dejonizowanej lub filtrowanej. Woda w preparatach
kosmetycznych to bardzo dobry rozpuszczalnik mający wpływ na
konsystencję gotowego produktu. Ponadto jest ona dobrym nośni-
kiem wielu substancji znajdujących się w preparatach kosmetycz-
nych. Jeżeli dowodywprowadzi się tak zwane hydrolatykwiatowe,
wówczas przyjmuje ona funkcje aktywne, podobnie jak woda ter-
malna. Warto podkreślić, iż hydrolat kwiatowy powstaje poprzez
połączenie wody z roślinami poprzez destylację. Takiej wody uży-
wa się podczas pielęgnacji skóry (tonik). Wody termalne (ciepłe, go-
rące) używane są do różnych zabiegówhydroterapeutycznych [6].
|
|
PIERWIASTKI
Przemysł kosmetyczny wykorzystuje szereg pierwiastków,
które mają za zadanie podniesienie skuteczności działania ko-
smetyków. Najczęściej spotykane to: siarka (S), tlen (O), chlor (Cl),
węgiel (C), złoto (Au).
•
Siarki (S) najczęściej używa się do produkcji zasypek, maści
oraz płynów w różnych chorobach skóry. Ponadto stosuje się
ją jako środek przeciwłupieżowy i przeciwtrądzikowy.
•
Tlen (O) zapewnia życie wszystkich komórek organizmu
człowieka. Odmianą alotropową tlenu (O) jest ozon (O
3
) sze-
roko stosowany w kosmetologii, np. przy leczeniu trądziku.
•
Chlor gazowy oraz rozpuszczony w wodzie działa bakterio-
bójczo i dezynfekująco [7].
•
W ostatniej dekadzie obserwuje się zainteresowanie złotem.
Jego niewielka ilość w ludzkim organizmie spełnia wiele waż-
nych funkcji, a w tym obronnych. Kosmetolodzy twierdzą,
iż pielęgnowanie cery za pomocą preparatów zawierających
złoto (Au) jest bardzo skuteczne. Pierwiastek ten zawierają
toniki, mleczka, kremy. Dzięki temu skóra wydala szkodliwe
substancje oraz ją stabilizuje. Po zastosowaniu preparatów za-
wierających złoto (Au) skóra nabiera blasku i świeżości.
Bardziej zaawansowane preparaty zawierają, oprócz złota,
również aktywny tlen (O), dzięki czemu chora skóra bardzo
szybko regeneruje się. W chirurgii plastycznej używa się nici
wykonanych ze złota (Au), które zagęszczają skórę, likwidują
zmarszczki, przyspieszają gojenie, likwidują blizny [8].
|
|
TLENKI
Współczesna kosmetologia najczęściej wykorzystuje tlenki cynku
(ZnO), żelaza (Fe
2
O
3
) oraz tytanu (TiO
2
), tworząc kosmetyki mine-
ralne. Inne tlenki to: krzemu (SiO
2
), magnezu (MgO), srebra (Ag
2
O),
chloru (Cl
2
O) i glinu (Al
2
O
3
). Związki te dokładnie rozdrobnione
i starte na pył wykazują pozytywne działanie na skórę człowieka.
Gotowe preparaty nie podrażniają wrażliwej skóry, nie zatykają po-
rów. Zaleca się stosowanie ich np. w atopowym zapaleniu skóry [8].
|
|
WODOROTLENKI
W kosmetyce stosuje się wiele wodorotlenków, np. wodę amo-
niakalną (NH
4
OH-), która służy do zmydlania tłuszczów oraz
ich emulgowania. Woda amoniakalna zapewnia alkaliczne śro-
dowisko reakcji. Często wykorzystuje się wodorotlenek cynku
(Zn(OH)
2
), np. w postaci żelu z wodnym roztworem chlorku
cynku (ZnCl
2
). Najczęściej są to roztwory octanu, mleczanu lub
salicylanu. Preparaty z cynkiem stosuje się w wodach do twa-
rzy, pudrach, preparatach po goleniu i dezodorantach. Podobne
właściwości i zastosowanie ma wodorotlenek magnezu [9].
Wodorotlenek glinu (Al(OH)
3
) stosowany jest w kosmetyce jako
antyhydrotyk i adstringent. Antyhydrotyki są to antyperspiranty,
antytranspiranty, substancje wiążące wodę (np. pot). Zapobiegają
nadmiernemu poceniu się. W pastach do zębów pełnią działanie
przeciwpróchnicze. Dość często kosmetologia wykorzystuje wo-
dorotlenek sodu w postaci wodnej. Stosuje się go do zmydlania
tłuszczów. Gotowy preparat ma zastosowanie w: usuwaniu skó-
rek wokół paznokci, prostowaniu włosów, regulacji pH skóry [9].
|
|
KWASY
•
Kwas siarkowy (H
2
SO
4
) w przemyśle kosmetycznym wyko-
rzystuje się do produkcji niektórych preparatów, najczęściej
lapisu, azotanu srebra, wody utlenionej. Kwas siarkowy
może powodować alergie.
•
Kwas borowy (H
3
BO
3
), inaczej ortoborowy, nazywany błęd-
nie kwasem bornym, jest konserwantem i posiada właściwo-
ści bakteriobójcze. Używa się go do produkcji dezodorantów,
zasypek (działanie ściągające), kremów, maści. Kwasem boro-
wym usuwa się również piegi oraz naskórek.
•
Kwas krzemowy ([SiO
x
(OH)
4−2x
]
n
) to koloidalna zawiesina, któ-
ra służy w kosmetyce do oczyszczania skóry (zaskórniki, trą-
dzik). Dość często stosuje się ten kwas do produkcji wody po
goleniu (wygładzanie naskórka, gojenie zadrapań) [10].
