Page 76 - KE - 2014.2 - Calosc

150
vol. 3 \ 2 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna
Podologia
/ artykuł
Skuteczna ochrona
przed grzybicą stóp
Co warto wiedzieć?
Justyna K apuściok
Poradnia Diabetologiczna
ul. Niedurnego 50D
41-709 Ruda Śląska
kom.+48 511 457 604
e-mail:zdrowestopy@op.pl
Etiologia i podział grzybic skóry
Grzybice skóry i jej przydatków: włosów i pa-
znokci, uznawane są za jedne z najczęstszych
chorób infekcyjnych – dermatoz. Wywołują je
trzy główne grupy grzybów:
– – dermatofity,
– – grzyby drożdżopochodne,
– – grzyby pleśniowe.
Dermatofity to grzyby o szcze-
gólnej skłonności do zakażeń struktur
skeratynizowanych: naskórka, włosów
i paznokci. Stanowią zdecydowaną
większość patogenów grzybicy skóry.
Wyróżniasiętrzyrodzajedermatofitów:
– – trichophyton,
– – mikrosporum,
– – epidermophyton.
Ze względu na miejsce bytowania
dermatofity dzieli się na trzy grupy:
• Dermatofity geofilne, które bytują w gle-
bie. Mają najmniejsze znaczenie epidemio-
logiczne, mogą powodować zmiany choro-
bowe zarówno u zwierząt, jak i ludzi.
• Dermatofity zoofilne, których natural-
nym środowiskiem są zwierzęta. Wywo-
łują grzybice u zwierząt i ludzi. Ponieważ
są obce gatunkowo dla człowieka, przy za-
każeniu powstaje bardziej nasilony odczyn
zapalny jako wzmożona odpowiedź orga-
nizmu ludzkiego na infekcję.
• Dermatofity antropofilne, których natu-
ralnym środowiskiem są ludzie.
GRZYBY DROŻDŻOPODOBNE mogą wywo-
ływać zakażenia skóry, zwłaszcza jej fałdów.
Są także odpowiedzialne za zakażenia ukła-
dowe. Najczęstszymi patogenami są grzyby
z rodzaju Candida, zwłaszcza Candida albi-
cans, a zmiany przez nie powodowane określa
się mianem kandydozy.
Rodzaje grzybów drożdżopodobnych wy-
wołujących zmiany skórne:
– – Candida,
– – Malassezia,
– – Geotrichum,
– – Trichosporum,
– – Cryptococcus.
GRZYBY PLEŚNIOWE przez lata uważane
były za grzyby niepatogenne. Obecnie usta-
lono, że mogą powodować zmiany skórne,
głównie w przypadku współwystępowania
czynników predysponujących. W zakaże-
niach płytek paznokciowych, szczególnie pa-
luchów, występuje głównie akaulioza, wywo-
łana przez Skopulariopsis brevicaulis.
Czynniki ryzyka
grzybicy skóry i paznokci
Zdrowy organizm zazwyczaj jest w stanie zwal-
czyć zakażenia mikroorganizmami, w tym in-
fekcje grzybicze, dzięki mechanizmom obron-
nymskóry.Jednaknawetnieznacznezachwianie
homeostazy organizmu może umożliwić grzy-
bom penetrację naskórka czy skóry. Wyróżnia
się grupy szczególnego ryzyka występowania
zakażenia grzybiczego, między innymi grupy
zawodowe, w których niekorzystne czynniki
miejscowe i środowiskowe związane są bezpo-
średnio z wykonywaną pracą. Górnicy i hutni-
cy zdecydowanie częściej chorują na grzybicę
skóry stóp i paznokci ze względu na noszenie
gumowego, nieprzewiewanego obuwia i pracę
w specyficznych warunkach. Grzybica równie
często pojawia się u sportowców, w postaci
charakterystycznej „stopy atlety” (athlete’s foot).
Powstaje w wyniku noszenia nieoddychającego
obuwia sportowego oraz częstego korzystania
z łaźni. Znaczenie ma też nadmierna maceracja
naskórka związana z poceniem się stopy pod-
czas intensywnego wysiłku fizycznego. Częste
są także zakażenia skóry gładkiej u zapaśników
Grzybica jest powszechną i wieloczynnikową chorobą, która może pojawić się w każdym
wieku, zarówno wśród osób zdrowych, jak i chorych z obniżoną odpornością. Grzybice
można podzielić na kilka grup, w zależności od początkowego miejsca zakażenia: grzybice
powierzchowne, podskórne oraz grzybice układowe. W artykule przedstawiono tematykę
zakażeńpowierzchownych:zewnętrznychwarstwskóry,paznokci,włosóworazbłonśluzowych,
które w większości mają łagodny przebieg, są łatwe do rozpoznania i leczenia. Grzybica stóp
zajmuje drugie miejsce, po grzybicy paznokci, pod względem częstości występowania.
Tabela 1. Gatunki dermatofitów
ANTROPOFILNE ZOOFILNE GEOFILNE
T. rubrun T. mentagrophytes
var. granulosum
M. gryposen
T. mentagrophytes
var. inerdigitale
T. mentagrophytes
var. qunickeanum
M. fulvum
T. tonsurans T. verrucosum M. ajelloi
T. soudanense T. erinacei
T. violaceum M. canis
T. schoenleinii M. equinum
T. megnini M. nanum
E. floccosum M. persicolor
M. audouinii
M. ferrugineum
Źródło: [1]