1 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
83
N
artykuł naukowy
dermatologia
|
|
FOTOTERMOLIZA FRAKCYJNA
Zjawisko fototermolizy frakcyjnej wykorzystywane jest za-
równo w terapii laserami ablacyjnymi, jak i nieablacyjnymi.
Jest to metoda polegająca na wywołaniu setek, a nawet ty-
sięcy stref mikrotermicznych lub mikroskopijnych kolumn
uszkodzenia termicznego przy jednoczesnym nienaruszeniu
sąsiadujących tkanek [34-36]. Wykorzystywana jest tu długość
fali 1550 nm, a chromoforem jest woda w tkankach. Ze wzglę-
du na brak oddziaływania na melaninę, lasery frakcyjne mogą
być stosowane u pacjentów o różnym pochodzeniu etnicznym
i różnym stopniu w skali Fitzpatricka. Metoda ta pozwala unik-
nąć przegrzania dużych obszarów skóry oraz zdecydowanie
ogranicza ryzyko termicznego uszkodzenia skóry właściwej.
Co ważne dla ewentualnych powikłań zabiegowych i komfortu
pacjenta, warstwa rogowa naskórka pozostaje nietknięta, a re-
epitalizacja zachodzi w ciągu 24 h. Aby jednak uzyskać dobre
efekty zabiegowe, konieczne jest zazwyczaj zastosowanie wy-
sokich wartości energii, co wiąże się z wydłużonym okresem
pozabiegowej regeneracji skóry.
W związku z powyższym, dla uzyskania zadowalających
efektów obecnie stosuje się metody łączące działanie lasera
frakcyjnego z działaniem lasera CO
2
.
Ze względu na fakt, że każda technika daje inne możliwości
terapeutyczne w leczeniu blizn o różnym pochodzeniu etio-
logicznym, w analizowanych badaniach opisano lasery frak-
cyjne, ablacyjne i nieablacyjne oraz ich wspólne zastosowanie
podczas zabiegów, a także terapie łączenia z innymi technika-
mi zabiegowymi oraz porównanie laseroterapii z innymi tech-
nikami zabiegowymi [29-33].
|
|
REDUKCJA BLIZN
|
|
Analiza uzyskanych przez badaczy wyników badań
|
|
Blizny potrądzikowe
Problem leczenia blizn potrądzikowych podjął R. Abdel Hay,
który do swych analiz włączył zbiór 24 badań z udziałem
789 pacjentów [31]. 20 badań opisywało terapię z udziałemmęż-
czyzn i kobiet, 3 badania dotyczyły żeńskiej grupy badanych,
a 1 badanie opisywało tylko mężczyzn. Spośród przeanalizo-
wanych badań jedno dotyczyło działania i skuteczności lasera
frakcyjnego. Okazało się, że użycie tego lasera jest bardziej sku-
teczne niż użycie lasera niefrakcyjnego (współczynnik ryzyka
RR 4,00; 95% przedział ufności CI: 1,25 do 12,84; n = 64; badanie
wykazało jednak bardzo niską jakość uzyskanych danych). Te-
rapia z zastosowaniem lasera frakcyjnego wykazała porówny-
walną poprawę wyglądu blizny (RR 0,78; 95% CI: 0,36 do 1,68;
n = 40; bardzo niska jakość danych) w 8. tygodniu. Wynik był
porównywalny z tym, który uzyskano przy zastosowaniu
terapii łączonej peelingu chemicznego z intradermatoterapią
w innym badaniu w 48. tygodniu (RR 1,00; 95% CI: 0,60 do
1,67; n = 26; bardzo niskiej jakości dowody). Ponadto uzyska-
ne wyniki dowodziły, że terapia z zastosowaniem lasera frak-
cyjnego odznaczała się zmniejszonym ryzykiem wystąpienia
przebarwień w porównaniu z terapią przy użyciu laserów
nieablacyjnych – niefrakcjonowanych (10/32) w jednym bada-
niu (RR 0,60; 95% CI: 0,25 do 1,45; n = 64; uzyskane w badaniu
rezultaty i wnioski uznano za dowody bardzo niskiej jakości).
|
|
Blizny pooparzeniowe
Leczenie bliznpooparzeniowych zostało opisanewbadaniu S. Lee,
gdzie 11 pacjentów z widocznymi bliznami pooparzeniowymi
poddano 10 sesjom z użyciem lasera frakcyjnego CO
2
w 5-tygo-
dniowych odstępach czasu [32]. Do oceny użyto skali VSS (
Vanco-
uver Scar Scale
) oraz wykonano badanie histopatologiczne tkanki.
Wszyscy pacjenci wykazywali poprawę kliniczną w ocenie blizn
zgodną z VSS. Wyniki histologiczne dowiodły, że elastyczność,
gładkość i napięcie skóry uległy znacznemu polepszeniu. Najczęst-
szym działaniem niepożądanym odnotowanym przez badaczy
były pozapalne zmiany pigmentacyjne oraz uczucie swędzenia.
Podobne wnioski na temat monoterapii laserem frakcyjnym
CO
2
w przypadku potrądzikowych blizn atroficznych wysnuli
w swoim badaniu I. Majid i S. Imran [37]. Działania niepożądane
opisali jako minimalne.
W prospektywnym badaniu, prowadzonym przez A. Issler-
-Fisher, a dotyczącym bezpieczeństwa i skuteczności frakcyj-
nego lasera ablacyjnego CO
2
w leczeniu blizn pooparzeniowych,
brano pod uwagę różne obiektywne i subiektywne parametry
wyników [38]. Metoda obiektywna oceny była oparta na VSS,
a metodę subiektywną oceny pacjenta zastosowano przy uży-
ciu POSAS (
Patient Observator Scar Assessment Scale
). Dodatko-
wo posłużono się ultrasonograficzną oceną pomiaru grubości
blizn. Parametry subiektywne obejmowały ocenę bólu neu-
ropatycznego i świądu, a także ocenę poprawy jakości życia
(BSHS-B). Do analizy efektów leczenia pacjenci zostali dobrani
według wieku blizny (> lub < 2 lata po urazie).
W badaniu wzięło udział 47 pacjentów ze 118 bliznami, któ-
rych poddano jednemu zabiegowi z użyciem frakcyjnego lasera
ablacyjnego CO
2
.
Przy medianie 55 dni (IQR 32-74) po leczeniu CO
2
u wszyst-
kich analizowanych pacjentów obiektywne parametry blizn
znacznie się zmniejszyły, a grubość blizny spadła z medianą
2,4 mm do 1,9 mm (p < 0,001), z jednoczesnym odnotowanym
spadkiem wartości VSS 7 do 6 (p < 0,001). Całkowita waga PO-
SAS spadła średnio z 9 do 5 (p < 0,001), zarówno ból i świąd
wykazały znaczącą redukcję. Odnotowano wzrost jakości ży-
cia pacjentów o 15 punktów (mediana 120 do 135; p < 0,001).
Wyniki badania potwierdzają znaczącą redukcję grubości blizn,
poprawę faktury i koloru po leczeniu, a także poprawę jakości
życia pacjentów w obu badanych grupach pacjentów po jedno-
razowym użyciu frakcyjnego lasera ablacyjnego CO
2
.
|
|
Blizny na skórze dojrzałej
W badaniu redukcji blizn na skórze dojrzałej przy użyciu abla-
cyjnego lasera frakcyjnego CO
2
[39] przeanalizowano w sumie
80 blizn, z czego do próby badanych włączono 48 blizn, a 32
blizny stanowiły próbę kontrolną. Wszystkie leczone blizny
