1 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
52
artykuł naukowy
Kosmetologia Estetyczna
N
|
|
Naczynka
Podobnie jak złuszczanie, cecha ta nie koreluje z wiekiem. Skłon-
ność do ich występowania mają osoby nadużywające soli i tłusz-
czów, niestosujące filtrów UV i pracownicy fizyczni (praca na
otwartej przestrzeni). Koreluje dodatnio z wielkością zmarszczek
i natłuszczeniem, a ujemnie z nawilżeniem strefy U.
|
|
Nawilżenie strefy T i U
Bardzo wysokie wartości współczynnika zmienności (ok. 42)
sugerują duże znaczenie czynników środowiskowych, przy
czym tryb życia wydaje się tu mieć podstawowe znaczenie, gdyż
niemal wszystkie jego elementy wpływają na te parametry. Co
interesujące, nie odnotowano ich żadnych związków z dietą. Na-
wilżenie obu stref, co oczywiste, jest wzajemnie skorelowane,
a także ujemnie skorelowane z wielkością zmarszczek.
|
|
Przebarwienia
Prawdopodobnie jest to skłonność najsłabiej zdeterminowana gene-
tycznie (
V
=51,2). Jest też istotnie skorelowana zwiekiem, cowydaje
się być związane z postępującym w czasie odwadnianiem organi-
zmu. Picie odpowiedniej ilości wody okazało się bowiem jedynym
czynnikiem diety zmniejszającym przebarwienia. Natomiast, po-
dobnie jak w przypadku nawilżenia, większość analizowanych
elementów trybu życia wpływa na występowanie przebarwień.
Przebarwienia korelują istotnie ze strukturą skóry, co zapewne jest
związane z tym, że obie te cechywdużymstopniu zależą odwieku.
|
|
DYSKUSJA
Wydaje się oczywiste, że jakość skóry i jej parametry na ogół
istotnie pogarszają się z wiekiem, co znajduje potwierdzenie
w pracach wielu autorów [10-15]. Na podstawie badania klinicz-
nego kobiet technikami obrazowania wykazano, że powstawa-
nie przebarwień jest związane z wiekiem [16]. Wadą tych badań
jest to, że zbadano tylko 24 kobiety, w dodatku o jasnej karnacji.
Istotnym czynnikiem w procesie starzenia skóry jest ubytek
włókien kolagenowych i elastycznych, co pogarsza jej struktu-
rę i powoduje deformację powierzchni skóry. Badanie 97 kobiet
w wieku 40-58 lat wykazały, że starsze w stosunku do młod-
szychmają znaczącomniejszą elastyczność skóry, większą liczbę
zmarszczek i głębsze bruzdy [17]. Odnotowano istotną ujemną
korelację pomiędzy tymi cechami a poziomem nawodnienia.
Najczęściej badanymi w aspekcie wieku parametrami skóry
są jej nawilżenie i natłuszczenie. Związek między tymi cechami
ma nieco inny charakter u osób młodych i starszych. Oczywiście
natłuszczenie skóry w obu przypadkach zapobiega przeznaskór-
kowej utracie wody TEWL (
Trans Epidermal Water Loss
). U osób
młodych zwykle obserwuje się skórę wystarczająco, a często na-
wet zbyt mocno natłuszczoną, co zapewnia właściwe nawodnie-
nie skóry. Stąd wynika obserwowana przez niektórych autorów
dodatnia korelacja między tymi parametrami u osób młodych [18].
U osób starszych obserwuje się ogólnie coraz niższą zawar-
tość wody w organizmie i zmniejszanie się aktywności gruczo-
łów łojowych, co skutkuje stopniowym odwadnianiem warstwy
rogowej naskórka [10, 11]. Dodatkowym czynnikiem zwiększają-
cym suchość skóry może być zaburzony metabolizm ceramidów,
głównie należących do sfingomielin, występujących w znacznej
ilości w naskórku [19, 20]. W badaniach klinicznych dotyczących
starzenia się skóry stwierdzono, że produkcja sebum zmniej-
sza się z wiekiem do niższego poziomu w 70. roku życia [13, 14].
Wcześniej, do 50.-60. roku życia, aktywność gruczołów łojowych
jest na ogół wystarczająco prawidłowa. W tym przypadku, dla
zmniejszenia TEWL, uruchomiony zostaje mechanizm kompen-
sacyjny polegający na zwiększeniu produkcji sebum do poziomu
chroniącego skórę przed nadmiernym odwodnieniem. Dzieje się
tak jednak tylko w przypadku, gdy skóra już jest odwodniona. To
tłumaczy ujemną korelację pomiędzy tymi parametrami, obser-
wowaną przez większość autorów badających parametry czyn-
nościowe skóry u osób starszych. Częstym błędem, głównie osób
starszych, które zaobserwowały u siebie nadprodukcję sebum,
jest stosowanie produktów wysuszających zamiast nawilżają-
cych skórę, wwyniku czego i tak będzie rosła produkcja łoju, gdyż
nie został rozwiązany problem przesuszonej skóry [21].
W badaniach własnych wykazano istotny wpływ wieku na
pogarszanie tylko czterech parametrów skóry, w największym
stopniu na strukturę i przebarwienia, ale też na zmarszczki
i nawilżenie strefy T.
Nie udało się znaleźć prac dotyczących związku kondycji
skóry z wysokością ciała. Badania własne pokazują brak takie-
go związku. Istnieją natomiast prace, w których autorzy szukali
związku bezwzględnej lub względnej masy ciała (BMI) z wła-
ściwościami skóry albo skłonnością do jej dysfunkcji i chorób.
Uosób z podwyższonymBMI częstowystępują rozstępy, których
przyczyną jest szybki przyrostmasy ciała, takżewskutek zaburzeń
hormonalnych [22]. Rozstępy są efektem zbyt szybkiego przyrostu
tkanki tłuszczowej w stosunku do możliwości (elastyczności) skó-
ry. Wysoki wskaźnik BMI i krępa budowa ciała mogą także przy-
czyniać się do występowania cellulitu [23], szczególnie przy diecie
wysokotłuszczowej [24]. Schorzenia te rzadziej pojawiają się u osób
szczupłych [25], chociaż nie wszyscy autorzy to potwierdzają. Nie-
właściwa, bogata w tłuszcze dieta może zwiększać skłonność do
trądziku, który u osób z nadwagą występuje częściej [26].
Nieliczne prace dotyczą korelacji pomiędzy masą ciała lub BMI
a konkretnymi cechami skóry, szczególnie skóry twarzy. Ponadto
wyniki badań nie są jednoznaczne.Wykazano, że grubość podskór-
nej warstwy tłuszczowej jest ujemnie skorelowana z elastycznością
skóry [27], co oznacza pogorszenie właściwości skóry – jej zwiotcze-
nie. Nadmiar tłuszczu podskórnego prowadzi do zmniejszenia pro-
dukcji kwasu hialuronowego oraz kolagenu, a to z kolei powoduje
obniżenie elastyczności skóry. Badaniaduńskiej populacjiwykazują,
że niski wskaźnik masy ciała jest istotnie związany ze starzeniem
twarzy zarówno u mężczyzn (
p
< 0,01), jak i u kobiet (
p
< 0,05) [28].
Twarze osób o zbyt niskim BMI, szczególnie mężczyzn, były po-
strzegane jako starsze.Wykazano też, że pacjenci beznadwagi (BMI
< 25) posiadali istotnie (
p
< 0,018) wyższy wynik testu marszczenia
się skóry niż pacjenci z nadwagą [12]. Z kolei badania populacji bra-
zylijskiejwskazują, żewartośćBMI niemazwiązkuz cechami skóry
