250
vol. 2 \ 4 \ 2013 \ Kosmetologia Estetyczna
receptorem białkowym, skutkiem czego w błonie komór-
kowej następuje aktywowanie białka stymulującego pro-
dukcję cząsteczki sygnałowej, którą często są jony wapnia.
Na skutek wzrostu ich stężenia dochodzi do różnorodnych
procesów chemicznych wpływających na funkcję komórki,
między innymi do interakcji z białkami. Jednym z efektów
takich interakcji jest aktywacja/inaktywacja niektórych
enzymów, np. kinaz. Enzymy katalizują fosforylacje spe-
cyficznych białek, które zmieniają metabolizm komórki,
np. stopień przepuszczalności błon.
Hormony roślinne klasyfikuje się zasadniczo w pięć
głównych grup: auksyny [21], gibereliny [22], cytokininy [23,
24], etylen oraz inhibitory wzrostu. Niektóre z fitohormo-
nów są podobne pod względem budowy i działania do hor-
monów ludzkich. Podobieństwo budowy przestrzennej obu
grup sprawia, że łączą się one z receptorami znajdującymi
się w skórze człowieka, naśladując ich działanie w tkankach.
W odróżnieniu od hormonów ludzkich hormony roślinne
cechuje szerokie spektrum działania. Rodzaj i efekty, jakie
wywołują, zależą od stężenia fitohormonu, współdziałania
z innymi fitohormonami, enzymami i witaminami. Wpływ
na efekty ma również komórka, z którą hormon reagu-
je, jej wiek, funkcje, jakie pełni, oraz lokalizacja w tkance.
Fitohormony charakteryzują się również bardzo silnymi
właściwości antyoksydacyjnymi, między innymi z racji
współdziałania z enzymami działającymi antyoksydacyj-
nie. Redukują wolne rodniki, hamują mutacje komórkowe,
działają przeciwnowotworowo. Dzięki temu zapobiegają
utlenianiu i uszkodzeniu błon komórkowych, spowalniają
działanie enzymów rozkładających włókna podporowe skó-
ry właściwej. W preparatach kosmetycznych fitohormony
łączą się na zasadzie synergii z czynnikami silnie i długo-
trwale nawilżającymi, odżywczymi i regenerującymi skórę,
do których – oprócz omówionych w artykule substancji –
należą również białka i cukry [25, 26].
Niezbędnym dla zdrowia człowieka prekursorem natu-
ralnych hormonów płciowych jest dehydroepiandrosteron
(DHEA) [26, 27]. Wytwarzany z cholesterolu w nadnerczach,
wiąże się z kwasem siarkowym, a następnie z białkami
krwi. Warunkuje on prawidłowy przebieg wielu procesów
biochemicznych. Jednak jego zastosowanie w kosmetyce –
podobnie jak stosowanie niegdyś hormonów w kremach –
może powodować działanie uboczne w stosunku do całego
organizmu. Alternatywą dla DHEA okazała się substancja
roślinna o nazwie diosgenina, wykazująca strukturalne
podobieństwo do zwierzęcego DHEA. Jest to sterydowy
hormon roślinny, składnik ekstraktu z korzeni dzikiego
yamu (Wild Yam), który w organizmie jest w stanie prze-
kształcić się do dehydroepiandrosteronu.
PRZEBIEG ZABIEGU
Podczas wykonywania zabiegu peelingu ziołowego nie
stosuje się substancji ściernych używanych w trakcie wy-
konywania pozostałych rodzajów peelingu. Aktywizacja
reakcji złuszczania (będącej celem peelingu) stanowi efekt
współdziałania związków chemicznych tworzonych przez
enzymy, hormony oraz witaminy i minerały pochodzenia
roślinnego. Zabieg peelingu ziołowego rozpoczyna się od
wykonania masażu skóry w celu uzyskania jej przekrwie-
nia. W tym wypadku celem masażu nie jest ścieranie na-
skórka, lecz przygotowanie go na pobranie substancji
aktywnych zawartych w mieszance ziołowej. Głębokość
przenikania substancji czynnych z mieszanki ziół do
skóry poddanej zabiegowi zależy od czasu oraz nacisku
masażu na twarz lub daną część ciała. Odpowiednio długi
czas pozwala na dotarcie substancji aktywnych zawartych
w mieszance do głębszych warstw skóry. Przez 48 godzin
od zakończenia zabiegu do kolejnych warstw skóry uwal-
niane są stopniowo omówione powyżej substancje czynne
(witaminy, enzymy, hormony ziołowe, również sole mine-
ralne). Na skutek ich uaktywnienia w organizmie w cią-
gu dwóch do trzech dni od zabiegu górna warstwa skóry
zaczyna się złuszczać, co pozwala na lepsze ukrwienie,
a zarazem pobudza tworzenie nowych komórek oraz ko-
lagenu. Zewnętrznym, wizualnym efektem tego procesu
jest zauważalne wyrównanie kolorytu, zwężenie porów,
usunięcie powierzchownych przebarwień, czyli regene-
racja naskórka. Osobie poddającej się zabiegowi podaje się
odpowiednie preparaty dobrane stosownie do jej skóry,
aby mogła stosować je w domu, aż do czasu powtórzenia
zabiegu uzupełniającego. Około 4-5 dnia po zabiegu głów-
nym przeprowadza się zabieg uzupełniający, mający na
celu usunięcie resztek naskórka.
WSKAZANIA DO STOSOWANIA
PEELINGU ZIOŁOWEGO
Wskazaniami do zastosowania peelingu ziołowego są na-
stępujące schorzenia skóry:
niedostateczne ukrwienie skóry, ziemista skóra;
skóra zanieczyszczona, łojotokowa, ze skłonnością do
zaskórników, z rozszerzonymi porami;
trądzik pospolity;
blizny spowodowane przez trądzik, oparzenia;
skóra skłonna do zanieczyszczeń, torbieli łojowych;
nadmierne zrogowacenia okołomieszkowe;
skóra skłonna do wcześniejszego starzenia się, ze
zwiotczałymi konturami twarzy;
skóra zniszczona przez słońce: atrofia, elastora;
profilaktyka przeciwstarzeniowa;
niektóre postaci przebarwień skóry;
starzenie się dłoni;
cellulit i rozstępy;
zwiotczała skóra ciała (partie brzucha, ramiona, uda,
pośladki).
PODSUMOWANIE
Wiele surowców roślinnych w kosmetologii jest używanych
podobnie jak w lecznictwie (z dobrymi zresztą wynikami) –
bez całkowitego rozeznania i dokładnego wskazania działa-
jących substancji czynnych stosowanych roślin. Ich działanie
lecznicze, obserwowane empirycznie w kosmetologii (kli-
nicznie w lecznictwie), nadal wymaga wyjaśnienia i ścisłych
badań farmakologicznych. Niemniej jednak wiedza o roślin-
nych składnikach czynnych posuwa się stale naprzód.
Efektywne stosowanie peelingu ziołowego, czyli uzy-
skanie wszystkich oczekiwanych (i możliwych) rezultatów,
wiąże się z umiejętną regulacją procesów biochemicznych
inicjowanych przez substancje czynne danej mieszan-
ki ziołowej. Ważna jest więc znajomość zależności bio-
chemicznych, jakie zachodzą pomiędzy poszczególnymi
substancjami czynnymi stosowanej rośliny, oraz mecha-
nizmów przebiegu reakcji, jakie z ich udziałem zachodzą.
Rozumienie zasad przebiegu procesów katalizy lub inhi-
bicji jest szczególnie ważne, ponieważ substancje biolo-
gicznie czynne, omówione powyżej, mogą wykazywać róż-
ny typ aktywności biologicznej, w zależności od rodzaju
1...,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23 25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,...72