< Previous6 / 2023 Kosmetologia Estetyczna 88 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E taką która będzie oddziaływać na głębsze tkanki. Laserem ablacyjnym najczęściej stosowanym w pracy z blizną jest laser CO 2, działa on na skórę, powodując waporyzację, czyli silne odparowywanie wody z naskórka i głębszych warstw oraz usuwanie tkanki, która wystaje ponad poziom skóry. Należy pamiętać, że te terapie stosujemy tylko w przypadku blizn, natomiast nie możemy go stosować do keloidów, gdyż w większości przypadków możemy spodziewać się nawro- tów lub zwiększenia przerośnięcia blizny. Lasery ablacyjne wpływają na niszczenie mikronaczyń, które są umiejsco- wione w głębszych warstwach. Odpowiednia długość fali lasera będzie wpływać na niszczenie kapilarów, co za tym idzie – tkanka nie będzie odpowiednio dotleniona i będzie mogło to wpływać na rozjaśnienie oraz spłycenie blizny. Mgkropunktura Polega na nakłuwaniu blizny w zależności od rodzaju, po- jedynczą igłą lub kilkoma, Można ją wprowadzić najwcze- śniej pół roku od powstania blizny. W połączeniu z fizjote- rapią i masażem spowoduje nie tylko poprawę estetyczną, lecz także działa remodelująco i przebudowująco. Przy tej metodzie wykorzystuje się igłę diamentową ze specjalnym szlifem, skracającym proces regeneracji blizny. Sama igła jest bardzo ostra więc nie czuje oporu tkanki przed nakłu- waniem, dzięki czemu praca również jest bardziej precy- zyjna. To prowokuje naturalny mechanizm gojenia się skó- ry, który z kolei stymuluje produkcję kolagenu i elastyny. Kolagen to białko, które jest odpowiedzialne za elastycz- ność i jędrność skóry, a elastyna zapewnia jej sprężystość. Dzięki temu, że proces gojenia jest kontrolowany, skóra za- czyna proces regeneracji, a blizna się spłyca. Efekty popra- wy kolorytu zmian widoczne są często od razu po zabiegu. PODSUMOWANIE Kosmetologia i medycyna estetyczne oferują wiele metod terapii blizn. Zabiegi mają na celu poprawę wyglądu skó- ry, której struktura uległa uszkodzeniu w wyniku różnych czynników, takich jak operacje chirurgiczne, dermatozy, oparzenia czy urazy. Blizny są problemem estetycznym, który może wpływać na samoocenę i pewność siebie, zwłaszcza gdy znajdują się w widocznych miejscach. Z tego powodu kosmetolodzy stale poszukują skutecznych roz- wiązań redukcji blizn i oferują zabiegi poprawiające kon- dycję skóry. Współczesne technologie dostosowane do indywidualnych potrzeb klienta. pozwalają na skuteczne niwelowanie widoczności blizn różnego typu. ŹRÓDŁO FOTOGRAFII Archiwum własne Fot. 4 Praca nad bliznami potrądzikowymi zabiegiem z użyciem mikropunktury. Efekt po dwóch zabiegach Fot. 5 Blizna po cesarskim cięciu, mająca liczną ilość zrostów wewnątrz, co powoduje powstanie nawisu skóry nad blizną, opracowana została techniką mikropunktury. Niezbędna również będzie praca manualna z codziennym rozmasowywaniem blizny Fot. 6 Kilkunastoletnia blizna pooparzeniowa. Efekt przebudowy blizny widoczny już po dwóch zabiegach mikropunktury oraz z zastosowaniem preparatów na skórę z czynnikami wzrostu PDGF & VEGF oraz transferynamiOstrze dedykowane do zabiegu Dermaplaning Ostrze 10R zostało zaprojektowane przez brytyjskiego producenta Swann-Morton do zabiegu dermaplaning - mechanicznej metody eksfoliacji, która podbiła rynki zachodnie. Dzięki unikalnemu kształtowi i wielkości, ostrze doskonale radzi sobie w trudno dostępnych partiach twarzy, gładko przesuwa się po skórze i precyzyjnie zbiera martwy naskórek wraz z niepotrzebnymi włoskami. Dostępne w wersji sterylnego ostrza, skalpela z osłoną, a także skalpela wysuwanego. Niezawodne przy zabiegach medycyny estetycznej Żlebowa 8, 60-115 Poznań+48 61 867 97 81biuro@jksurgical.pljksurgical.pl Jesteś specjalistą i wykonujesz zabiegi dermaplaning? Zadzwoń lub napisz do nas! Dowiedz się więcej o 10R Zeskanuj kod smartfonem To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją obsługi lub etykietą.6 / 2023 Kosmetologia Estetyczna 91 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E Paznokcie zmienione chorobowo to jedne z naj- częstszych przypadków w gabinetach podolo- gicznych. Celem często dość długotrwałych te- rapii jest przywracanie naturalnego wyglądu płytki oraz wyeliminowanie ewentualnych to- warzyszących zmian chorobowych. STUDIUM PRZYPADKU Do gabinetu podologicznego zgłosiła się kobieta z problemem zmienionej i pogrubionej płytki pa- znokcia na skutek zmiany chorobowej oraz trau- matyzacji. Dodatkowo, boczne krawędzie płytki wrastają w wały paznokciowe. 1. WIZYTA (6 grudnia 2022) Fotografie obrazują paznokieć kobiety, który ob- jęty jest zmianami. Płytka paznokciowa jest żół- ta, łożysko wypiętrzone, co może oznaczać tkli- wość tkanki. Zdiagnozowano tu dwa problemy: paznokieć zmieniony chorobowo oraz paznokieć wkręcający (fot. 1). Znamienne jest tutaj zapa- danie do środka zarówno krawędzi medialnej, jak i lateralnej paznokcia. Tym, co odróżnia pa- znokcie wkręcające od wrastających, jest kształt łożyska. W paznokciach wkręcających jest ono wypiętrzone, a we wrastających płaskie. Zdrowa płytka paznokciowa powinna być gładka, lekko zaróżowiona, gładka i przezroyzy- sta. Jednak w wyniku różnych zmian zachodzących w organizmie, chorób przewlekłych, przyjmowanych leków czy urazów mechanicznych może znacząco zmienić swój wygląd. Terapia paznokcia zmienionego chorobowo – studium przypadku Daniel Abratkiewicz podolog, ekspert w tematyce problematycznych paznokci dłoni i stóp, współtwórca opatentowanego systemu korekcji paznokci UniBrace, międzynarodowy instruktor, autorskich metod korekcji paznokci wrastających i wkręcających, uczestnik i mówca na wielu międzynarodowych konferencjach Fot. 2 Paznokcie zmienione chorobowo po pierwszym oczyszczeniu, zaraz po wizycie Fot. 1 Paznokcie zmienione chorobowo przed oczyszczeniem. Kolor i tkanka paznokcia wskazują na prawdopodobne nadkażenie grzybicze6 / 2023 Kosmetologia Estetyczna 92 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E Na początek ostrożnie i dokładnie oczyszczono chore miejsce. Być może zajdzie potrzeba usunięcia całej płytki (fot. 2). Usunięto wszystko to, co jest żółte, zmienione, zro- gowaciałe. Nie ma potrzeby pobierania wymazu mikolo- gicznego, bo niezależnie od jego wyniku procedura będzie wyglądać tak samo. Warto zachować ostrożność, bowiem jeśli fachowiec nie ma wystarczających umiejętności, taki zabieg może być bolesny dla klienta gabinetu. Na fotografiach widoczne jest usunięcie praktycznie całego paznokcia. Po tak dokładnym oczyszczeniu osoba może odczuwać bolesność. W takim przypadku stosuje się odciążenie palca i zabezpiecza go opatrunkiem. W omawianym przypadku zastosowany został opatru- nek ze srebrem, bandaż siateczkowy oraz preparat do rege- neracji i odżywienie macierzy oraz łożyska. Dla uzyskania dobrych i szybkich rezultatów kluczowe jest zaangażowa- nie w terapię nie tylko specjalisty, ale również osoby, u któ- rej wykonano zabieg. Do domu zalecone zostały wymiany opatrunku dwa razy dziennie (rano i wieczorem). 2. WIZYTA (27stycznia 2023) Fot. 3 Paznokcie kilka tygodni po oczyszczaniu Fotografia 3 obrazuje prawidłową regenerację odrastającej płytki od strony macierzy. Nastąpiła zmiana koloru, znik- nęły zaczerwienienia. Bardzo często, aby nadać odpowied- ni tor wzrostu płytce paznokciowej, aplikuje się klamrę ortonyksyjną. Jednak tutaj jest jeszcze na to za wcześnie. Odrastający paznokieć jest bardzo delikatny, dlatego za- łożenie klamry nastąpi w późniejszym terminie. Na tym etapie terapii dalsze stosowanie opatrunków nie jest już konieczne. Tkliwość ustąpiła, a łożysko przyzwyczaiło się do ucisku w bucie i innych codziennych czynności. 3. WIZYTA (21 lutego 2023) Fot. 4 Paznokcie z zaaplikowaną klamrą ortonyksyjną Widoczny jest prawie całkowity odrost płytki. Została tu- taj zastosowana klamra korygująca, której zadaniem jest nadanie odpowiedniego toru wzrostu płytce paznokciowej. Kształt litery M, nadany klamrze, działa na część dystalną i ma na celu powstrzymanie bocznych krawędzi paznokcia przed zapadaniem i wkręcaniem się (fot 4). Zastosowana klamra działa dwoma siłami siłą sprężystości i siłą dźwigni. Klamra uformowana została z drutu 03, który stosowany będzie przez całą terapię. W dalszym ciągu stosowany jest preparat do regeneracji. Bez odpowiedniego odżywienia paznokieć będzie kruchy i łamliwy. 4. WIZYTA (15 marca 2023) Fot. 5 Paznokcie odrośnięte po prowadzonej terapiiMASKA PODOINTESIVE Ta niezwykła maska, to prawdziwy zastrzyk intensywnej pielęgnacji dla stóp i dłoni! Zawiera unikalne składniki, które nawilżają, regenerują i odżywiają skórę, pozostawia- jąc ją jedwabiście gładką. Nie tylko chroni przed szkodli- wymi czynnikami zewnętrznymi, ale również sprawia, że codzienna pielęgnacja staje się przyjemnością. Wypróbujcie PodoIntesive od Podoland i podzielcie się swoimi wrażeniami. 6 / 2023 Kosmetologia Estetyczna 93 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E Odpowiednio prowadzony i oczyszczany paznokieć szyb- ko odrasta (fot. 5). Bardzo ważne są systematyczne wizyty w gabinecie podologicznym i pielęgnacja domowa. Dzięki tym dwóm czynnościom efekty często są zaskakujące. Płyt- ka paznokciowa odrosła, choć nadal widoczne jest zażółce- nie w części dystalnej. Gołym okiem można stwierdzić, że dobrze przyrasta on do łożyska, a jego brzegi są uniesione. Zaleceniem jest kontynuacja stosowania preparatu rege- neracyjnego, które zawiera olejek z drzewa herbacianego. Zapobiega on powstawaniu zmian u osób, które mają do nich tendencję. PODSUMOWANIE Zgodnie z książkową wiedzą, pełny odrost i regeneracja paznokcia może trwać nawet 12 miesięcy i dłużej. „Wypro- wadzenie” zmienionego chorobowo paznokcia pani Teresy zajęło zaledwie trzy miesiące. Niewątpliwie wpływ na to miały jej zaangażowanie i systematyczność. Regularna zmiana opatrunków w pierwszym okresie, a potem su- mienne stosowanie preparatu odżywczego skróciły czas odbudowy paznokcia. Pobudzanie łożyska, odżywianie ma- cierzy oraz dbałość o to, by nadać paznokciowi odpowiedni tor wzrostu, pozwoliło bardzo szybko osiągnąć sukces. ŹRÓDŁOFOTOGRAFII Archiwum własne Daniel Abratkiewicz pierwszy w Polsce biegły sądowy w dziedzinie podologii, wykładowca akademicki, założyciel marki Podoland oraz międzynarodowego centrum szkoleniowego, w którym od lat swoje umiejętności szlifują specjaliści z całego świata. Popularyzator i instruktor metod korekcji wrastających paznokci, właściciel i współtwórca opatentowanego systemu korekcji wrastających i wkręcających paznokci UniBrace. Żyje rozwojem zawodowym, stale sięgając po nowe rozwiązania, oraz nawiązuje kontakty z gronem specjalistów na terenie Polski i Europy, odgrywa aktywną rolę w spajaniu „podologicznego świata” i rozwijaniu międzynarodowego systemu profesjonalnej wiedzy oraz standardów. Podróżuje, słucha muzyki, a prywatnie realizuje swoje pasje jako student łódzkiej Filmówki na kierunku Organizacja Produkcji Filmowej i Telewizyjnej. +48 884 084 894 6 / 2023 Kosmetologia Estetyczna 95 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E Fot. 1 Wrastający paznokieć w przebiegu infekcji bakteryjnej Fot. 2 Wrastające paznokcie OBJAWY TOWARZYSZĄCE WRASTAJĄCYM PAZNOKCIOM Paznokcie wrastają, ponieważ dochodzi do zgię- cia bocznej krawędzi paznokcia, to znaczy, że podczas wzrostu paznokieć wbija się w wał oko- łopaznokciowy, powodując dyskomfort fizyczny, objawiający się silnym bólem, obrzękiem, za- czerwienieniem wału, stanem zapalnym, obrzę- kiem, wysiękiem surowiczym. Silny ból może utrudniać chodzenie, a nawet problemy ze snem. Ból początkowo stwierdza się przy dotyku, w póź- niejszym etapie występuje ból ciągły. Następnie w miarę wrastania paznokcia w otaczające go tkanki miękkie pojawia się nasilenie zmian za- palnych i w konsekwencji pojawienie ziarniny, zwanej dzikim mięsem, która jest silnie unaczy- niona. Ziarninowanie często powoduje nadka- żenie bakteryjne czy grzybicze, co prowadzi do wysięku ropnego, który może zniszczyć macierz paznokcia i trwale zdeformować płytkę. Jeśli stan zapalny wałów okołopaznokciowych nie zostanie skutecznie usunięty i utrzymuje się długo, wów- czas dochodzi do zanokcicy (paronychia). Jest to powikłanie, które może doprowadzić do martwi- cy palca, a w konsekwencji jego amputacji, a na- wet całej stopy. W najgorszym przypadku docho- dzi do zakażenia całego organizmu sepsą i zgonu. RODZAJE WRASTAJĄCYCH PAZNOKCI Paznokcie wkręcające Paznokcie, które nadmiernie zaginają się ku doło- wi, tworząc kształt rurki, co skutkuje wciskaniem się ich w łożysko poprzez tworzenie się ich w kształt dachówkowy, co objawia się tym, iż środkowa część płytki jest płaska, a boczne brzegi zagięte. Paznokieć łyżeczkowaty Charakteryzuje się uniesionymi wolnymi brze- gami przy jednoczesnym wklęśnięciu środkowej części płytki. Wystające do góry boki paznokcia mogą kaleczyć skórę wałów paznokciowych, co prowadzi do silnych dolegliwości bólowych. Paznokcie zdeformowane Charakteryzują się zakrzywieniem płytki pa- znokciowej z powodu nieprawidłowej biome- chaniki stóp (płaskostopie poprzeczne, podłuż- ne, koślawość wewnętrzna) oraz palców (palec młoteczkowaty, szponowaty, koślawy), co w kon- sekwencji powoduje silny nacisk na płytkę pa- znokciową, pod wpływem którego paznokcie zmieniają swój kształt i zaczynają wrastać. Jako przykład można podać tu stopę Mortona, gdzie Wrastające p aznokcie to zespół choro- bowy, kwalifikowany w Międzyna- rodowej Klasyfikacji Chorób kodem L06.0, oznaczający deformację płytki paznokcia. Boczna krawędź płytki zakrzywia się w dół g wbgja w okoliczną tkankę skórną palców u stóp, powodując ból. Zmiany mogą obej- mować wszystkie palce, lecz najczęściej dotykają palucha (Hallux). Probles ten po- woduje zarówno dyskomfort fizyczny, jak g psychiczny, a silne dolegliwości nierzadko utrudniają chodzenie. Unguis incarnatus to też problem estetyczny, skutecznie obniża- jący jakość życia. Wrastające paznokcie (Unguis incarnatus) Dorota Szafarowska mgr kosmetologii, założycielka kliniki zdrowia stóp, szkoleniowiec, wykładowczyni przedmiotu podologia w policealnej szkole medycznej w Warszawie, ukończyła specjalizację z podologii w obszarze kształcenia nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz menedżera na wydziale kosmetologii, autorka książki oraz artykułów branżowych6 / 2023 Kosmetologia Estetyczna 96 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E drugi palec jest dłuższy od palucha, co sprawia nieprawidło- we obciążenie palca i paznokcia palca drugiego i jego ucisk na paluch, a w konsekwencji powoduje to boczne wrastanie płytki paznokciowej. W przypadku paznokci uderzonych, uciskanych systematycznie i długotrwałego uciskania ze- wnętrznego boku paznokcia poprzez urazy, uderzenia, zbyt wąskie ciasne obuwie, szpilki – powoduje to nieprawidłowy ich odrost, zakrzywienie oraz wbijanie się w skórę. Paznokcie mogą wrastać również z powodu uwarunko- wań genetycznych. Charakteryzują się one możliwością wrastania przez całe życie. Paznokcie są najczęściej nad- miernie szerokie i większe od łożyska, co powoduje silne osadzenie się w wałach paznokciowych oraz uraz macierzy czy łożyska w łonie matki. Problem wrastających paznokci może wystąpić u nowo- rodków (dolegliwość zazwyczaj ustępuje przed ukończe- niem 12. miesiąca życia), u dzieci, osób w wieku nastoletnim oraz osób starszych. Wyróżniamy czynniki, które zwiększa- ją podatność na wystąpienie wrośniętych paznokci, m.in.: • obecność chorób naczyniowych, powodujących zabu- rzenia mikrokrążenia, • niedokrwienie kończyn, • zaburzenia wzrostu paznokcia, • zmiany ortopedyczne w obrębie palców stóp, np. płasko- stopie, paluch koślawy, • wady postawy, • zaburzenia biomechaniki kończyny dolnej, • nieprawidłowa technika obcinania paznokci, polegają- ca na zbyt krótkim obcinaniu płytki paznokciowej i po- zostawianiu postrzępionych krawędzi płytki oraz nad- miernym opiłowaniu płytki, • wieloletnie, zbyt głębokie podcinanie bocznych krawę- dzi płytki, co skutkuje zwężeniem łożyska, • urazy płytki paznokcia wywołane nieprawidłowo dobra- nym obuwiem (wieloletni ucisk palców w zbyt wąskich butach, noszenie za małego, niewygodnego, nieprawi- dłowo dopasowanego obuwia), • nadwaga i otyłość, • infekcje grzybicze paznokci (przebyte stany zapalne oko- licy macierzy paznokcia, które powodują trwałą defor- mację płytki paznokciowej), • sport, który powoduje nacisk na płytki paznokciowe, co w konsekwencji prowadzi do urazów paznokci oraz do zakrzywienia płytki, • przyczyny dziedziczne, takie jak długie palce stóp, szero- ka zagięta płytka paznokciowa, • uszkodzenie macierzy w łonie matki. METODY TERAPII WRASTAJĄCYCH PAZNOKCI W praktyce podologicznej stosuje się wiele skutecznych metod, służących usuwaniu wrastających paznokci na róż- nych etapach wrastania. Mogą być one stosowane wymien- nie lub się uzupełniać. Od tego, jaką metodę specjalista podolog wybierze, zależy, w jakim stadium wrastania znaj- duje się paznokieć, jaka jest przyczyna wrastania, objawy, a także stan samej płytki paznokciowej. Na pierwszej wi- zycie w gabinecie podologicznym specjalista przeprowadza szczegółowy wywiad, w celu ustalenia przyczyny wrasta- nia, następnie wykonuje dokumentację pisemną i fotogra- ficzną i przeprowadza badanie wzrokowe i palpacyjne, po to, by zdiagnozować prawidłowo przypadek, a następnie zastosować odpowiednią metodę podologiczną. Klamry Fot. 3 Przykład aplikacji klamry ortonyksyjnej Wcześniejsze terapie polegały często na zrywaniu płytki paznokcia, objętej procesem chorobowym, co było zwią- zane nie tylko z silnym bólem, ale także z powikłaniami. Odrastająca płytka paznokcia nie tylko ulegała deformacji w zakresie kształtu i koloru, ale bardzo często ponownie za- czynała wrastać w okoliczne tkanki skórne. Wśród obecnie stosowanych metod wyprowadzających wrośnięte paznok- cie wymienia się przede wszystkim założenie tzw. klamer ortonyksyjnych, które służą do korekcji kształtu wrastają- cych i zdeformowanych paznokci. Ich zadaniem jest unie- sienie brzegów płytki paznokciowej, po to by odciążyć wał paznokciowy i zmienić kształt paznokcia oraz zapewnić mu prawidłowy tor wzrostu. O wyborze klamry decyduje spe- cjalista podolog na podstawie kilku zmiennych, w tym m.in.: • grubości i elastyczności płytki paznokciowej, • sposobu wrastania płytki paznokcia w okoliczne tkanki skórne, • okresu trwania dolegliwości. Czas trwania terapii klamrami zależy m.in. od grubości i kształtu płytki paznokciowej, stanu tkanki skórnej okala- jącej paznokieć, objęty procesem chorobowym, oraz prze- strzegania zaleceń podologa. Klamry należy nosić co naj- mniej 6-12 miesięcy. Wrastające paznokcie można również wyprowadzać za pomocą tzw. Kostki Arkady. Metoda pole- ga na podniesieniu płytki paznokciowej za pomocą kostki i zalaniu płytki paznokciowej żywicą akrylową. Metoda zapewnia nadanie odpowiedniego kształtu płytce paznok- ciowej oraz prawidłowy tor wzrostu paznokcia. Kolejną z metod jest plastyka wałów paznokciowych, polegająca na chirurgicznym zmniejszeniu przerośniętych części wału.6 / 2023 Kosmetologia Estetyczna 97 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E Tamponada Tamponowanie jest jednym z podstawowych zabiegów w terapii wrastającej płytki paznokciowej, szczególnie ze stanem ropnym zapalnym. Polega na założenia opatrun- ków pod brzegi płytki paznokciowej, w celu zmniejszenia nacisku na wał paznokciowy, zminimalizowania powsta- łych podrażnień oraz poszerzenia przestrzeni między płytką paznokcia a wałem paznokciowym, po to, by odcią- żyć uszkodzoną skórę. Inne Można również zastosować separatory, które pozwalają na odseparowanie bolesnych wałów paznokciowych od nega- tywnego wpływu ucisku palców, a także zastosować tapgno, który polega na taśmowaniu palca stopy za pomocą ela- stycznych plastrów o odpowiedniej długości i szerokości. ZALECENIA I PROFILAKTYKA W przypadku wystąpienia wrastających paznokci należy ściśle stosować się do wszystkich zaleceń specjalisty podo- loga. Podolog po wykonaniu zabiegu powinien przygotować klientowi zalecenia pozabiegowe. Niestosowanie się do nich może skutkować pogorszeniem się stanu paznokcia i okalającej tkanki skórnej oraz nasileniem się dolegliwo- ści bólowych. W zaleceniach podolog powinien uwzględnić, że w trakcie terapii ortonyksyjnej nie należy samodziel- nie obcinać paznokci. Nie zaleca się stosowania hybrydy ani żelu utwardzającego na klamrę, ponieważ w wyniku utwardzenia nie dojdzie do zmiany kształtu płytki. Nie na- leży zmywać paznokci zmywaczem z acetonem, bo osłabi to wiązanie masy utwardzonej zabezpieczającej klamrę przed spadnięciem. Nie wolno manipulować przy klam- rach ostrymi narzędziami. W momencie odklejenia klam- ry zaleca się zakleić plastrem palec i zgłosić się do podo- loga. W przypadku zgubienia klamry zaleca się odwiedzić gabinet podologa, w celu kontynuowania terapii. Zaleca się przesuwanie klamry w gabinecie podologicznym co 4-5 ty- godni przez 6 do 12 miesięcy. Zaleca się codzienne zakra- planie paznokcia olejkiem z drzewa herbacianego. Nieste- ty żadna z metod nie gwarantuje całkowitego wyleczenia. Problem wrastających paznokci może nawracać. PROFILAKTYKA Wyróżniamy szereg różnych sposobów minimalizujących ryzyko wystąpienia wrośniętych paznokci, które polegają na prawidłowym obcinaniu paznokci, zgodnie z linią ło- żyska, a następnie pilnikiem kątowym zaokrąglić brzegi paznokci, aby usunąć wszystkie ostre krawędzie. Bardzo ważna jest prawidłowa pielęgnacja, polegająca na do- kładnym myciu stóp i paznokci mydłem oraz regularnym oczyszczaniu paznokci i wałów okołopaznokciowych z za- nieczyszczeń i zaległych zrogowaciałych komórek naskór- ka za pomocą sondy czy patyczków bambusowych. Nie bez znaczenia są również wygodne i przewiewne obuwie oraz wykonywanie masażu stóp, który powoduje lepsze ukrwie- nie kończyny dolnej oraz palców. PODSUMOWANIE Wrastający paznokieć to przykra przypadłość, która dotyka bardzo wielu ludzi i może prowadzić do poważnych proble- mów zdrowotnych, jeśli nie zostanie prawidłowo zaopieko- wana i zdiagnozowana. Problemu nie należy lekceważyć, ponieważ może prowadzić do poważnych komplikacji ob- jawiających się stanami zapalnymi, bólem i infekcją wałów paznokciowych. Aby zapobiec ponownemu wrastaniu pa- znokci, należy przede wszystkim nauczyć się je prawidłowo przycinać, pamiętając o odpowiedniej pielęgnacji stóp i ich codziennej higienie, nosić wygodne i prawidłowo dopaso- wane obuwie, a także obcinać prawidłowo paznokcie na prosto, zgodnie z linią łożyska, a następnie pilnikiem ką- towym zaokrąglić brzegi paznokci, aby usunąć wszystkie ostre krawędzie. Jeśli mimo takich zabiegów problem wra- stających paznokci nawraca i stan się pogarsza konieczna jest natychmiastowa wizyta u specjalisty podologa. BIBLIOGRAFIA 1. Artc J, Pytkowska K. Budowa i fizjologia skóry. Warszawa: Wydawnictwo WSZKiPZ; 2002. 2. Arct J, Pytkowska K, Rytz-Łyko A. Leksykon surowców kosmetycznych. Warsza- wa: Wydawnictwo WSZKIPZ; 2014. 3. Bielański A. Podstawy chemii nieorganicznej. Warszawa: Wydawnictwo Na- ukowe PWN; 2002. 4. Błaszczyk-Kostanecka M, Wolska H. Dermatologia w praktyce. Warszawa: Wy- dawnictwo Lekarskie PZWL; 2005. 5. Bochenek A, Reicher M. Anatomia człowieka. Warszawa :PZWL Wydawnictwo Lekarskie; 2022. 6. Borkowska M. Wady postawy i stóp u dzieci. Warszawa: Wydawnictwo Lekar- skie PZWL; 2009. 7. Dega W. Ortopedia i rehabilitacja. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 1994. 8. Dega W, Milanowska K. Rehabilitacja medyczna. Warszawa: Wydawnictwo Le- karskie PZWL; 1993. 9. Domżał T. Ból. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 1996. 10. Dorota Szafarowska. Defekty stóp i paznokci poradnik specjalisty podologa. Warszawa: Wydawnictwo PZWL; 2022 11. Dylewska-Grzelakowska J, Ratajska M. Technik usług kosmetycznych. Warsza- wa: Wydawnictwo PZWL; 2015. 12. Jabłońska S. Choroby skóry. Podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2005. 13. Jabłońska S, Majewski S. Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie; 2022. 14. Klamczyńska M, Ciupińska M. Podologia. Warszawa: Wydawnictwo PZWL; 2020. ŹRÓDŁO FOTOGRAFII Archiwum własne autoraNext >