5 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
446
artykuł naukowy
Kosmetologia Estetyczna
N
Potencjalnymi nośnikami witaminy C do stosowania miej-
scowego mogą być nanokryształy celulozy i chitozanu (kom-
pleksy CNCS/VC) [26]. Kompleksy takie wykazywały prze-
dłużone uwalnianie kwasu askorbinowego, nawet do 20 dni.
Charakteryzowała je również większa stabilność witaminy C
w porównaniu z jej wodnym roztworem. Z kolei w badaniach
Duarah i wsp. w nanocząstkach etylocelulozowych zamknięto
witaminę C, a następnie całość włączono do żelu hydroksypro-
pylometylocelulozowego [27]. W badaniu
in vitro
zaobserwo-
wano przedłużone uwalnianie witaminy C w ciągu 8 godzin.
W badaniu przenikania przez skórę
ex vivo
określano ilość
substancji zatrzymywanej i uwalnianej przez skórę, a otrzy-
mane wyniki sugerują, że taka formulacja witaminy C może
być przydatna w leczeniu hiperpigmentacji [27].
W innych badaniach sprawdzano natomiast wpływ połą-
czenia nanocząstek srebra (AgNpPGA) i kwasu askorbinowego
w postaci liofilizowanych nanosfer utworzonych z PLGA na
produkcję nadtlenku w ludzkich komórkach śródbłonka żyły
pępowinowej
in vitro
oraz aktywność przeciwbakteryjną [28].
Otrzymane nanosfery wykazały lepszą i przedłużoną aktyw-
ność przeciwbakteryjną. Na podstawie zmniejszonego poziomu
nadtlenków w ludzkich komórkach śródbłonka żyły pępowi-
nowej stwierdzono, że nanosfery mają zdolność dostarczania
witaminy C do komórek i mogą mieć potencjał terapeutyczny
w zapobieganiu stresowi oksydacyjnemu.
|
|
Zastosowanie nanoemulsji do miejscowej
aplikacji witaminy C
Nanoemulsje (emulsje submikronowe) są to jednofazowe i termo-
dynamicznie stabilne systemy izotropowe, które składają się ze
zemulgowanych cząstek oleju, wody, surfaktantów i ko-surfaktan-
tów. Nanoemulsje stosowane są jako nośniki substancji czynnych
w leczeniu wielu chorób, ale także w kosmetykach. Kropelka nano-
emulsji charakteryzuje się średnicą od 20 nm do 500 nm, zwykle
jednak jest to wielkość od 100 nm do 500 nm [29, 30]. Poza wielko-
ścią istotnymi parametrami cząstek nanoemulsji są: potencjał zeta,
lepkość orazmorfologia. Rdzeń cząstki nanoemulsji stanowi olej lub
woda (emulsje o/w lub w/o, odpowiednio). Przy ustalaniu składu
nanoemulsji należy odpowiednio dobrać środki powierzchniowo
czynne, ze względu na ryzyko ewentualnych skutków ubocznych,
jeśli są one stosowane w wysokich stężeniach. Do zalet tej formu-
lacji należą m.in. możliwość zwiększenia dawki, rozpuszczalności
i biodostępności substancji czynnej, a także jej ochrona przed de-
gradacją enzymatyczną [31]. Do wad należy z kolei ograniczona
stabilność, która sprawia, że nanoemulsję należy przygotowywać
bezpośrednio przed użyciem. Dowytworzenia nanoemulsji można
stosować wiele metod, w tymmetody niskiej energii (samoemulgo-
wania, metody przemiany fazowej i metody temperaturozależnej
przemiany fazowej) lub metody wysokiej energii (wysokociśnienio-
wa homogenizacja i emulgowanie ultradźwiękowe) [32].
W badaniu Leny i wsp. witaminę C w postaci MAP wprowa-
dzono w różnych stężeniach (3%, 6% i 10%) do stabilnej nano-
emulsji i kremu [33]. Preparaty stosowano dwa razy dziennie
przez 12 tygodni na skórę dłoni 12 wolontariuszy, mierząc m.in.
nawilżenie i porowatość skóry. Nanoemulsja w spreju, zawie-
rająca 10% witaminę C, znacząco zwiększała nawilżenie i gład-
kość skóry oraz zmniejszała przebarwienia. Ponadto wykazy-
wała lepszą aktywność przeciwstarzeniową w porównaniu do
10% witaminy C wprowadzonej do kremu.
Grabnar iwsp. porównywali stabilność palmitynianuaskorbylu
w nanoemulsjach oraz cząstkach SLN i cząstkach NLC o różnym
składzie i przechowywanych w różnych warunkach [34]. Wyka-
zano, że stabilność palmitynianu askorbylu nie zależy od rodzaju
formulacji, w której jest zamknięty, natomiast od odpowiedniego
stężenia i typu zastosowanych lipidów oraz warunków przecho-
wywania. Wyższe stężenia lipidów i obecność uwodornionego
fosfolipidu w dyspersjach zapewniały lepszą ochronę palmitynia-
nu askorbylu. Po miesiącu przechowywania, w preparacie o za-
wartości 10% lipidów, aż 85% palmitynianu askorbylu nie uległo
degradacji. Z kolei w badaniach Sintov i Levy zademonstrowano,
że sól magnezowa fosforanu askorbylu słabo przenikała do skóry
świnek morskich ze szkorbutem z 1% roztworu [35]. Natomiast po
zastosowaniu nanoemulsji, również zawierającej 1% MAP, zaob-
serwowano znacznie większe przenikanie MAP do skóry. Rów-
nocześnie, porównując biotransformację w aktywną witaminę C,
to była ona dziesięciokrotnie większa wmiejscu stosowania nano-
emulsji niż po aplikacji roztworu wodnego [35].
|
|
Podsumowanie
O właściwościach preparatu kosmetycznego decyduje zawar-
tość składników aktywnych, a także możliwość jego jak naj-
skuteczniejszego wykorzystania. Kosmetyk jest tym bardziej
skuteczny, im więcej składników aktywnych pokona barierę
warstwy rogowej naskórka, docierając do skóry właściwej [36].
Dlatego współcześnie poszukuje się optymalnych możliwości
transportu substancji czynnych w głębsze warstwy skóry. Na-
notechnologia pozwala na wytworzenie nośników, które są
coraz częściej stosowane w kosmetologii z uwagi na to, że są
strukturami biozgodnymi, biodegradowalnymi i biokompaty-
bilnymi ze składnikami błon biologicznych. Jak wskazuje prze-
gląd danych literaturowych, stosowanie nośników zarówno
lipidowych, jak i polimerowych wykazuje dużą efektywność
w miejscowej aplikacji kwasu askorbinowego.
|
|
LITERATURA
1.
K.E. Burke:
Interaction of vitamins C and E as better cosmeceuticals
, Dermatol Ther,
20, 2007, 314-321.
2.
R. Austria, A. Semenzato, A. Bettero:
Stability of vitamin C derivatives in solution and
topical formulations
, J Pharm Biomed Anal, 15(6), 1997, 795-801.
3.
E. Abd, S. Namjoshi, Y.H. Mohammed, M.S. Roberts, J.E. Grice:
Synergistic Skin Pene-
tration Enhancer and Nanoemulsion Formulations Promote the Human Epidermal Perme-
ation of Caffeine and Naproxen
, J Pharm Sci, 105(1), 2016, 212-220.
4.
S.R. Pinnell, H. Yang, M. Omar, N. Monteiro-Riviere, H.V. DeBuys, L.C. Walker,
Y. Wang, M. Levine:
Topical L-ascorbic acid: percutaneous absorption studies
, Dermatol
Surg, 27, 2001, 137-142.
5.
P.K. Farris:
Topical vitamin C: a useful agent for treating photoaging and other dermatolo-
gic conditions
, Dermatol Surg, 31, 2005, 814-817.
6.
S. Murad, D. Grove, K.A. Lindberg, G. Reynolds, A. Sivarajah, S.R. Pinnell:
Regulation
of collagen synthesis by ascorbic acid
, Proc Natl AcadSci USA, 78, 1981, 2879-2882.
7.
V. Ivanov, S. Ivanova, T. Kalinovsky, A. Niedzwiecki, M. Rath:
Inhibition of collagen
synthesis by select calcium and sodium channel blockers can be mitigated by ascorbic acid
and ascorbyl palmitate
, Am J CardiovascDis, 6(2), 2016, 26-35.
