5 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
544
N
artykuł naukowy
medycyna Estetyczna
dotyczących zabiegów laserowych klientom gabinetów. Bar-
dzo często klienci są nierzetelnie informowani co do rodzaju
urządzenia, którym będzie wykonywany zabieg, jego działaniu
i spodziewanych efektach. Często dopuszczamy się oszustwa,
zapewniając np., że usuniemy wszystkie włosy!
W tej sytuacji zasadne wydaje się uwrażliwianie osób pro-
wadzących zabiegi za pomocą laserów i urządzeń IPL na opisa-
ne powyżej problemy. Celem niniejszej pracy jest przybliżenie
w przystępny sposób podstawowych informacji dotyczących
laserów i urządzeń IPL, omówienie zasady ich działania, wska-
zanie różnic i podobieństw oraz bezpieczeństwa pracy.
|
|
Rozwój laserów i urządzeń IPL
Era laserów rozpoczęła się 16 maja 1960 roku za sprawą The-
odora Maimana, któremu udało się pobudzić do emisji wiązki la-
serowej pręt rubinu znajdujący się wewnątrz lampy błyskowej
[2]. T. Maiman swoim odkryciem chciał jak najszybciej podzielić
się ze światem naukowym i wysłał swoją pracę do czasopisma
„Physical Review Letters”. Niestety wydawca zbagatelizował
wagę tego odkrycia i praca została odrzucona. Dopiero czasopi-
smo „Nature” 6 września 1960 r. opublikowało niniejszy artykuł
[3]. Początkowo nie doceniano laserów i nie widziano dla nich
szerszego zastosowania. Dopiero dokonany w 1969 roku lasero-
wy pomiar odległości pomiędzy Ziemią a Księżycem uzmysło-
wił możliwości wykorzystania laserów. Pierwszy polski laser
skonstruowano w roku 1963 w Wojskowej Akademii Technicz-
nej. Był to laser helowo-neonowy HE:NE [4]. Mimo że laser li-
czy sobie niewiele, bo ponad 50 lat, to jego początków należy
szukać dużo wcześniej. W roku 1917 Albert Einstein uzupełnił
teorię kwantową o zjawisko wymuszonej emisji, zgodnie z któ-
rym możliwe jest wzbudzanie atomów do emisji światła [5].
Urządzenia IPL pojawiły się zdecydowanie później, gdyż
pierwsze tego typu urządzenie do zamykania teleangiektazji
zostało zarejestrowane przez Agencję Żywności i Leków FDA
(
Food and Drug Administration
) dopiero w roku 1995.
|
|
Budowa lasera i IPL
Nazwa laser jest akronimem angielskiego wyrażenia
Light Am-
plification by Stimulated Emission of Radiation
, co możemy przetłu-
maczyć jako wzmocnienie światła poprzez wymuszoną emisję
promieniowania [6]. Natomiast skrót IPL, który w języku angiel-
skim oznacza
Intense Pulsed Light
, tłumaczymy jako impulsowe
źródło światła. Wniektórych opracowaniach IPL nazywany jest
również generatorem intensywnych impulsów światła.
Laser składa się z 3 podstawowych części: źródła energii,
ośrodka laserowego oraz rezonatora [5] (rys. 1). Do działania la-
sera konieczne jest dostarczenie energii elektrycznej, światła
lub energii chemicznej. Dostarczanie energii do ośrodka lasero-
wego odbywa się za pomocą tzw. układu pompującego. Źródłem
pompowania może być błysk lampy błyskowej (flesza), inny
laser, wyładowanie prądu w gazie, reakcja chemiczna. Pompo-
wanie energii do ośrodka czynnego powoduje wzbudzanie ato-
mów, które uwalniają fotony. Fotony z kolei wzbudzają kolejne
atomy, a te kolejne fotony, co w efekcie prowadzi do uwolnie-
nia energii w formie światła [5, 6, 7]. Ośrodki czynne mogą być
stałe, płynne lub gazowe. Rodzaj ośrodka czynnego użytego
w danym laserze determinuje najistotniejszą cechę światła la-
serowego, a mianowicie jego długość.
Ośrodek czynny jest potencjalnym miejscem, gdzie powstaje
światło laserowe, jednak do powstania uporządkowanej akcji
laserowej niezbędny jest rezonator, czyli układ optyczny. Rezo-
nator składa się z dwóch luster, które są odpowiednio ustawio-
ne. Ośrodek czynny usytuowany jest pomiędzy zwierciadłami,
więc poruszające się między nimi fotony wytwarzają lawi-
nowo promień laserowy [7]. Aby wytworzone światło mogło
wydostać się na zewnątrz, jedno z luster jest częściowo prze-
puszczalne. Wprzypadku laserów impulsowych stosuje się tzw.
modulację czasową przepuszczalności luster, co powoduje, że
światło wychodzi na zewnątrz tylko w momencie „otwarcia”
lustra. Laser w zależności od ośrodka emituje wiązkę o danej
długości fali, np. laser neodymowo-jagowy ND:YAG emituje
fale długości 1064 nm, a laser erbowo-jagowy ER:YAG o długo-
ści 2490 nm – i nie mamy możliwości zmiany tej długości.
WIĄZKA
REZONATOR OPTYCZNY
Zwierciadło
odbijające
ŹRÓDŁO ENERGII
Zwierciadło częściowo
odbijające
OŚRODEK CZYNNY
Rys. 1
Schemat budowy lasera
Źródo:
Opracowanie własne
IPL mają odmienną budowę od laserów (rys. 1). Podstawo-
wym elementem IPL jest lampa łukowa, zazwyczaj wypełnio-
na ksenonem, która emituje impulsy światła o różnych długo-
ściach fal (od 400 do 1200 nm). Wyemitowane impulsy odbijają
się we wszystkich kierunkach od reflektora i nakierowywane
są na skórę. Kolejnym elementem budowy jest filtr. Rolą filtra
jest odcięcie promieniowania, które jest nieużyteczne w danej
terapii. Na przykład w celu uzyskania promieniowania o dłu-
gości 650 nm-1200 nm stosujemy filtr 650 nm, który odcina
krótsze promieniowanie [9]. Początkowo większość urządzeń
IPL miała wymienne filtry. Osoba pracująca urządzeniem IPL
za każdym razem w zależności od typu wykonywanego zabie-
gu musiała wkładać odpowiedni filtr w głowicę. Obecnie coraz
więcej producentów montuje filtry na stałe w głowicy (rys. 2),
więc nie ma konieczności ich wymiany, ale wówczas należy
posiadać kilka głowic IPL, do różnych terapii. Światło odcięte
przez filtr jest następnie przewodzone do skóry poprzez prze-
zroczysty, kwarcowy lub szafirowy światłowód.
