< Previousacnes jest drobnoustrojem należącym do fizjologicznej flory bakteryjnej skóry, jednakże w przebiegu trądziku pospolitego zauważalne jest nadmierne namnażanie wspomnianej bate- rii beztlenowej. Jej oddziaływanie jest wielokierunkowe, gdyż przyczynia się do powstawania zarówno zaburzeń keratyni- zacji i produkcji sebum, jak i do wystąpienia stanu zapalne- go. Literatura wskazuje również na znaczenie takich drobno- ustrojów jak Staphyloccocus epidermidis, Malassezia furfur czy Staphylococcus aureus [1-4]. Ważną funkcję pełnią tak- że hormony, głównie androgeny [5]. Ponadto do elementów etiopatogenezy trądziku pospolitego zalicza się czynniki ge- netyczne, jak również zaburzenia immunologiczne [2, 6]. Przebarwienia pozapalne (PIH, postinflamatory hiperpig- mentation) powstają na skutek uszkodzeń skóry wynikają- cych z toczącego się w niej stanu zapalnego. Częstość ich wy- stępowania jest odwrotnie proporcjonalna do wieku, a osoby z wyższymi fototypami skóry mają większą skłonność do ich powstawania oraz większe nasilenie tego rodzaju przebar- wień. Mają one związek ze zwiększoną aktywnością melano- cytów i ich hipertrofią, a więc nie obejmują zwiększenia ich ilości. Histopatologicznie przebarwienia można podzielić na dwa rodzaje, w zależności od umiejscowienia nasilonej pig- mentacji. Mogą być one naskórkowe bądź skórne [2, 7-9]. Przebarwienia pozapalne często są konsekwencją ustępo- wania zmian powstałych w wyniku wielu jednostek derma- tologicznych. Mogą powstawać w następstwie takich chorób jak np.: trądzik pospolity, atopowe zapalenie skóry, infekcje, urazy, jak również jako powikłanie po zabiegach z użyciem peelingów chemicznych lub z zastosowaniem laserów. Ich etiopatogeneza związana jest z wydzielaniem mediatorów stanu zapalnego, które doprowadzają do hipertrofii melano- cytów, a także zwiększenia ich aktywności. Konsekwencją jest nadmierna synteza melaniny i jej nieprawidłowe odkładanie. W przypadku nasilonego stanu może dojść do uszkodzenia błony podstawnej i przedostania się wspomnianego barwni- ka do skóry właściwej, który ulokowany jest w melanoforach [2, 10, 11]. OBRAZ KLINICZNY Trądzik pospolity Trądzik pospolity jest jednostką charakteryzującą się możli- wością wystąpienia na skórze różnorodnych zmian zwanych wykwitami (rys. 1). Pierwotnie pojawia się mikrozaskórnik, następnie zaskórniki, które dzieli się na otwarte i zamknięte. W obrębie skóry mogą pojawić się też takie zmiany jak: grud- ki, guzy, krosty, torbiele, ropnie lub cysty. Możliwe jest wystą- pienie także pozapalnych zmian w postaci blizn zanikowych lub przerosłych bądź przebarwień skórnych [12, 13]. Przebarwienia pozapalne Przebarwienia są zmianami ograniczonymi lub uogólniony- mi, charakteryzującymi się odmiennym kolorytem w stosun- ku do skóry otaczającej. Nie są wyniosłe ponad poziom skóry i niemożliwe jest ich wyczucie palpacyjnie [10, 13]. Przybierają postać plam o zróżnicowanych rozmiarach i występują w ob- rębie skóry objętej stanem zapalnym. Najczęściej obejmują okolice twarzy, tułowia, przedramion czy pleców. Opisywane przebarwienia mogą utrzymywać się nawet przez kilka mie- sięcy czy lat po ustąpieniu czynnika sprawczego. Natomiast zdarza się, iż ustępują samoistnie [2, 7, 8]. KWAS AZELAINOWY Kwas azelainowy posiada dziewięć atomów węgla i jest kwa- sem dikarboksylowym o wzorze C 9H16O4, charakteryzującym się prostym, nasyconym łańcuchem węglowym, wartość pKa wynosi 4,55. Pozyskiwany jest ze zbóż, m.in. pszenicy, dodat- kowo jego produkcję przypisuje się drożdżakowi Malassezia furfur [2, 9, 14-16]. Mechanizm działania Kwas azelainowy (AZA, azelaic acid) charakteryzuje się wie- lokierunkowym działaniem, co tłumaczy jego zastosowa- nie zarówno w kosmetologii jak i medycynie. Jednym z wie- lu działań AZA jest działanie antybakteryjne w stosunku do Cutibacterium acnes, Staphylococcus epidermidis oraz innych Rys.1 Podział zmian występujących w przebiegu trądziku pospolitego Źródło:Opracowanie własne na podstawie [12, 13] Zmiany występujące w przebiegu trądziku pospolitego NiezapalnePozapalneZapalne MikrozaskórnikiZaskórniki OtwarteZamknięteZanikowePrzerosłe BliznyPrzebarwienia GrudkiTorbiele KrostkiCysty RopnieGuzki 4 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 68 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” Nmikroorganizmów bytujących w obrębie skóry. Niezmiernie ważny jest fakt, iż drobnoustroje te nie wykazują względem niego oporności. Kwas azelainowy wykazuje również zdol- ność normalizacji procesu keratynizacji, a także redukcji sta- nu zapalnego. Ponadto znalazł zastosowanie w redukcji prze- barwień, będąc inhibitorem tyrozynazy. Co więcej, kwas ten nie pozostaje obojętny względem pewnych enzymów, który- mi są wyżej wspomniana tyrozynaza, a także 5-α-redukta- za. Opisywany kwas dikarboksylowy działa więc antyandro- gennie, normalizując tym samym aktywność gruczołów ło- jowych [4, 16, 17]. Zastosowanie Kwas azelainowy należy do kwasów całorocznych, gdyż nie wykazuje właściwości fototoksycznych oraz fotoalergicz- nych. Charakteryzuje się szerokim spektrum działania, któ- re obejmuje działanie: antybakteryjne, przeciwzapalne, kera- tolityczne, antyoksydacyjne, a także redukuje przebarwienia i normalizuje pracę gruczołów łojowych. Sprawia to, że jest popularnym produktem kosmetycznym, który znalazł zasto- sowanie m.in. w leczeniu trądziku pospolitego, różowatego, a także hiperpigmentacji. AZA wykorzystywany jest jako nie- zależny peeling chemiczny lub wchodzi w skład terapii łączo- nych [4, 15]. OPIS PRZYPADKU Do gabinetu zgłosił się 25-letni mężczyzna z problemem trą- dziku pospolitego oraz widocznymi przebarwieniami poza- palnymi. Fundament wizyty stanowiło badanie podmioto- we, a więc wywiad, a także skrupulatne badanie przedmioto- we, oparte o ocenę palpacyjną i wzrokową, z użyciem lampy lupy. Wywiad podkreślił aspekt nieprawidłowej pielęgnacji oraz niewłaściwego trybu życia. Pielęgnacja obejmowała bo- wiem stosowanie produktów do oczyszczania skóry o zasa- dowym odczynie, praktykowanie używania peelingu z dro- binami korundu, brak tonizacji czy stosowania fotoprotekcji. Dieta bogata była zaś w wysoko przetworzoną żywność, pro- dukty typu fast food, jak również białko, zaliczane do czynni- ków zaostrzających objawy trądziku. Posiłki mężczyzny były nieregularne, a ilość snu niewystarczająca. Ocena wzrokowa pozwoliła na stwierdzenie obecności wy- raźnego tłustego filmu na powierzchni skóry, szczególnie okolicy czoła, nosa, brody oraz powierzchni policzków, sąsia- dującej bezpośrednio ze skrzydełkami nosa. Potwierdziło to nadaktywność gruczołów łojowych. Obecność na skórze ob- fitej warstwy sebum potwierdził test z użyciem bibułki matu- jącej. Na skórze rysował się również obraz rozszerzonych ujść gruczołów łojowych, co zauważyć można było, m.in. w oko- licy policzków czy nosa. Ogólny koloryt skóry opisano jako żółtawo-szary z uwzględnieniem pojawienia się niewielkie- go zaczerwienienia po procesie oczyszczenia. W ocenie ko- lorytu podkreślono również liczne, fioletowo-czerwone prze- barwienia pozapalne, umiejscowione szczególnie w okolicy policzków oraz czoła. Fototyp klienta określono na typ trze- ci w skali Fitzpatricka. Mężczyzna posiada bowiem umiarko- wanie jasny koloryt skóry, ciemnobrązowe włosy, brązowe oczy, stosunkowo łatwo się opala i umiarkowanie ulega po- parzeniom. Dalsza analiza pozwoliła stwierdzić, iż w obrę- bie skóry w pojedynczych okolicach widoczne były hiperke- ratotyczne zmiany, co mogło być konsekwencją działania na skórę składników wysuszających, niedostatecznego nawilże- nia, jak również niestosowania fotoprotekcji. Ponadto na skó- rze widoczne były liczne zaskórniki otwarte w okolicy nosa i przyśrodkowej części policzków oraz pojedyncze zaskórni- ki zamknięte na czole. Z kolei w okolicy czoła, policzków, żu- chwy czy brody widoczne były liczne zmiany zapalne w po- staci krost i grudek. Następnym krokiem analizy była oce- na grubości skóry, której dokonano palpacyjnie. W tym celu uchwycono dwoma palcami fałd skóry w okolicy kości jarz- mowej, a następnie wałkowano go. Pozwoliło to stwierdzić, iż skóra jest pogrubiona. W konsekwencji skórę klienta określono jako przetłuszcza- jącą się z wyraźnymi oznakami trądziku pospolitego i uszko- dzoną barierą hydrolipidową, jak również obrazem rysują- cych się zmian potrądzikowych w postaci licznych przebar- wień pozapalnych. ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE Klientowi zaproponowano terapię polegającą na wykonaniu serii sześciu zabiegów z wykorzystaniem 30% kwasu azela- inowego, wykonywanych co 14 dni. Postępowanie gabinetowe wzbogacono o plan pielęgnacyjny, który klient miał realizo- wać poza gabinetem. Ponadto wprowadzono modyfikacje do- tyczące nawyków żywieniowych mężczyzny oraz stylu życia. Realizacja zaplanowanych zabiegów gabinetowych poprze- dzona została trzytygodniowym okresem przygotowawczym, który obejmował założenie przestrzegania przez mężczyznę zaleceń dotyczących codziennej pielęgnacji. Wspomniany plan uwzględniał m.in. adnotację informującą klienta o nie- używaniu peelingów bądź jakichkolwiek innych metod złusz- czania w okresie poprzedzającym rozpoczęcie serii zabiegów gabinetowych, jak również w trakcie jej realizowania. Każda z wizyt uwzględniała wykonanie zdjęć do dokumentacji foto- graficznej. Z diety badanego wyeliminowano produkty mogące za- ostrzać objawy trądziku. Podkreślono konieczność spoży- wania regularnych posiłków adekwatnych do zapotrzebo- wania oraz snu trwającego minimum 6-8 godzin. Wskazano na wdrożenie prawidłowych nawyków dotyczących codzien- nej pielęgnacji, które obejmowały praktykowanie oczysz- czania skóry żelem, a następnie tonizację rano oraz wieczo- rem, a także wedle potrzeb. Zmywanie skóry letnią wodą oraz osuszanie ręcznikiem papierowym z eliminacją tarcia skó- ry. Produkty do oczyszczania skóry pokrywały się z tymi, któ- re używane były w procedurze zabiegowej i zawierały takie składniki aktywne jak węgiel aktywny czy zielona herbata. 4 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 69 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” NDodatkowo wskazano na konieczność używania kremu nor- malizującego z zieloną herbatą, a także od jednego do dwóch razy w tygodniu maski żelowej z niacynamidem oraz dwa razy tygodniu na noc oleju konopnego. Przed wykonaniem pierwszego zabiegu zapoznano klien- ta z kartą przebiegu zabiegu, która obejmowała swoją tre- ścią zarówno zalecenia dotyczące właściwego przygotowania do zabiegu, wskazania, jak i przeciwwskazania do wykonania zabiegu z użyciem 30% kwasu azelaninowego oraz zalecenia pozabiegowe: • stosować odpowiednią pielęgnację w warunkach domo- wych; • nie drażnić skóry, nie drapać bądź pocierać; • nie opalać się, nie korzystać z solarium; • zrezygnować z sauny oraz basenu przez kilka dni po zabiegu; • zachować odpowiednią higienę dbając o czystość miejsc, w których się przebywa. Wskazana jest wymiana pościeli po zabiegu; • bezwzględnie stosować fotoprotekcję. Każdy z zabiegów zaplanowanej serii obejmował następu- jące po sobie etapy: oczyszczanie, tonizację, procedury przy- gotowujące przed nałożeniem kwasu, nałożenie kwasu, na- łożenie maski łagodzącej, a następnie kremu z ochroną prze- ciwsłoneczną. Procedury przygotowujące przed nałożeniem kwasu obejmowały odtłuszczenie skóry za pomocą waci- ka kosmetycznego oraz płynu do dezynfekcji przeznaczone- go do użycia na skórę. Następnie za pomocą patyczka kosme- tycznego i wazeliny zabezpieczano miejsca wrażliwe, takie jak czerwień wargowa, skrzydełka nosa, powieki oraz zna- miona barwnikowe. Nakładanie kwasu obejmowało umiesz- czenie na skórze cienkiej, pojedynczej warstwy produktu roz- poczynając od czoła. Jednocześnie kontrolowano cały czas odczucia klienta oraz czas obecności produktu na skórze. Przy pierwszym zabiegu czas pozostawienia kwasu na skó- rze skrócono o połowę, gdyż klient nigdy wcześniej nie miał wykonywanego podobnego zabiegu. Czas ten wyniósł 2 mi- nuty. Przy każdym kolejnym zabiegu, ze względu na brak nie- prawidłowych reakcji stwierdzonych zarówno wizualnie, jak i na podstawie odczuć pacjenta, kwas pozostawiano na skó- rze przez maksymalny czas wskazany przez producenta, czy- li 4 minuty. WYNIKI Po zakończonej serii sześciu zabiegów z użyciem 30% kwasu azelainowego, a więc po upływie trzech miesięcy dokonano analizy efektów zastosowanej terapii. Wiadomo, iż klient su- miennie wywiązywał się ze wszystkich otrzymanych zaleceń pielęgnacyjnych i poprawił nawyki żywieniowe oraz higienę snu. Końcową analizę efektów ułatwiła prowadzona sukce- sywnie dokumentacja fotograficzna. Dokonano oceny zdjęć przed i po serii zabiegów, jak również oceny efektów uzyska- nych na poszczególnych etapach prowadzonej terapii. Po przeprowadzeniu planowanej serii sześciu zabiegów eksfoliacyjnych podsumowano efekty, które udało się osią- gnąć. Podobnie jak po piątym zabiegu, skóra była promien- na. Zniwelowano także żółto-szary koloryt. Uzyskano efekt normalizacji procesu wydzielania łoju i wyeliminowano jego nadmiar na powierzchni skóry twarzy. Ujścia gruczołów ło- jowych stały się mniej widoczne. Ponadto doszło do reduk- cji ilości zarówno zaskórników otwartych, jak i zamkniętych. Odnotowano wyłącznie okresowe pojawianie się na skórze pojedynczych zmian zapalnych. Proces rogowacenia rów- Fot.1 Efekty terapii. Zdjęcia przed i po zabiegach. Prawy profil Źródło: Archiwum własne 4 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 70 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” NFot.2 Efekty terapii. Zdjęcia przed i po zabiegach. Lewy profil Źródło: Archiwum własne Fot.3 Efekty terapii. Zdjęcia przed i po zabiegach. Twarz ułożona frontalnie Źródło: Archiwum własne nież uległ normalizacji. Doszło do redukcji przebarwień po- zapalnych, były one widoczne na skórze w dalszym ciągu, na- tomiast uległy rozjaśnieniu w stosunku do obrazu pierwot- nego skóry. Poziom nawilżenia skóry uległ poprawie, bariera hydrolipidowa została odbudowana, a skóra nie wykazywa- ła dalszych oznak podrażnienia po oczyszczeniu. Ogólny stan skóry klienta uległ znacznej poprawie. Efekty podkreśla ze- stawienie zdjęć sprzed oraz po serii zabiegowej (fot. 1-3). Po pierwszym zabiegu nastąpiło jedynie niewielkie wyci- szenie zmian zapalnych, co można tłumaczyć zbyt małą licz- bą wykonanych zabiegów i krótkim czasem stosowania pra- widłowego postępowania pielęgnacyjnego. Po drugim zabie- gu redukcji uległa liczba zmian zapalnych i zaskórników na skórze, a także odnotowano poprawę kolorytu skóry. Po trze- cim zabiegu natomiast zaobserwowano niewielkie rozjaśnie- nie przebarwień. Nie zaobserwowano jednak wówczas zmian 4 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 71 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” Nw zakresie wykwitów trądzikowych, czego powodem mógł być towarzyszący ówcześnie klientowi nasilony stres, któ- ry zalicza się do czynników potencjalnie zaostrzających ob- jawy trądziku pospolitego. Po czwartym zabiegu odnotowano wyraźne polepszenie ogólnego stanu skóry. Po piątym zabie- gu zauważono, iż skóra stała się promienna, uzyskała wygląd zdrowego połysku, bez obecności nadmiaru sebum na jej po- wierzchni. Doszło do redukcji łojotoku. Na skórze były wi- doczne pojedyncze zmiany zapalne i niezapalne, nieliczne w stosunku do pierwotnego obrazu. Przebarwienia pozapalne progresywnie uległy rozjaśnieniu. Po szóstym zabiegu ogólny stan skóry klienta uległ znacznej poprawie. Całokształt tera- pii opatrzony był sukcesywnie prowadzoną analizą efektów, w konsekwencji czego stworzony został wykres, który wyraź- nie podkreśla tendencję spadkową, co jest tożsame z regresją zmian występujących na skórze mężczyzny i poprawą ogól- nego jej obrazu (rys. 2). Na podstawie wyników przeprowadzonej terapii można stwierdzić, iż uzyskanie całkowitej lub znacznej regresji hi- perpigmentacji pozapalnych wymaga zastosowania większej liczby zabiegów niż miało to miejsce. Można więc uznać jed- noznacznie, że otrzymane efekty przeprowadzonej serii za- biegów z użyciem kwasu azelainowego są tożsame z jego de- klarowanymi kierunkami działania. Klient dostrzegł znaczną różnicę w stanie swojej skóry i wyraził chęć kontynuacji po- stępowania gabinetowego. Rys.2 Wykres oceny stanu skóry probanta Źródło: Opracowanie własne DYSKUSJA W piśmiennictwie można znaleźć badania dotyczące wpły- wu kwasu azelainowego zarówno na trądzik pospolity, jak i na przebarwienia pozapalne. Kircik w swoich badaniach ocenił wpływ 15% kwasu azelainowego w postaci żelu na trą- dzik pospolity oraz przebarwienia pozapalne u osób z V i VI fototypem skóry według Fitzpatricka. Efekty stosowanej tera- pii oceniano na poszczególnych etapach − po 4., 8., 12., a tak- że po 16. tygodniu. Narzędzie pomocnicze w ocenie stanowiła skala IGA (investigator’s global assessment). Pierwsze efekty w zakresie redukcji ilości zmian trądzikowych zauważono już po 4 tygodniach. Z kolei po upływie 16 tygodni u większości badanych, gdyż u 92% nastąpiła co najmniej jednostopnio- wa poprawa w skali IGA, a u 85% co najmniej dwustopniowa. Natomiast w przypadku PIH, po 4 tygodniach zaobserwowa- no co najmniej jednostopniową poprawę w skali IGA u oko- ło 67% osób. Z kolei po zakończonej 16-tygodniowej terapii, u 100% osób zaobserwowano przynajmniej jednostopniową poprawę i przynajmniej dwustopniową u 92% osób biorących udział w badaniu. Co więcej, całkowita regresja zmian poza- palnych wystąpiła u 31% osób [19]. Szymańska i wsp. przeprowadzili natomiast badanie ma- jące na celu ocenę skuteczności 30% kwasu azelainowe- go o pH 2,4 na redukcję wydzielania łoju oraz redukcję ilo- ści zmian trądzikowych. Przeprowadzone działania obejmo- wały wykonanie sześciu zabiegów w odstępach czasowych co 0 1 2 3 4 5 6 Przed serią zabiegów Po pierwszym zabiegu Po drugim zabiegu Po trzecim zabiegu Po czwartym zabiegu Po piątym zabiegu Po szóstym zabiegu Ocena stanu skóry probanta Legenda 5 - największe nasilenie zmian (obraz pierwotny). 4 - duże nasilenie zmian w stosunku do pierwotnego obrazu. 3 - umiarkowane nasilenie zmian w stosunku do pierwotnego obrazu. 2 - niewielkie nasilenie zmian w stosunku do pierwotnego obrazu. 1 - najmniejsze nasilenie zmian w stosunku do pierwotnego obrazu. 0 1 2 3 4 5 6 Przed serią zabiegów Po pierwszym zabiegu Po drugim zabiegu Po trzecim zabiegu Po czwartym zabiegu Po piątym zabiegu Po szóstym zabiegu Ocena stanu skóry probanta Legenda 5 - największe nasilenie zmian (obraz pierwotny). 4 - duże nasilenie zmian w stosunku do pierwotnego obrazu. 3 - umiarkowane nasilenie zmian w stosunku do pierwotnego obrazu. 2 - niewielkie nasilenie zmian w stosunku do pierwotnego obrazu. 1 - najmniejsze nasilenie zmian w stosunku do pierwotnego obrazu. 4 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 72 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” N2 tygodnie. Wyniki końcowe analizy określają, iż uzyskano re- dukcję w zakresie wytwarzania łoju, co zostało stwierdzone na podstawie pomiarów dokonanych w okolicy policzka i czo- ła za pomocą sebumetru. Istotne statystycznie polepszenie odnotowano już po trzecim zabiegu. Podobnie w przypadku zmian trądzikowych, stwierdzono ich regresję [20]. Szymańska i wsp. przeprowadzili także badanie, które obej- mowało sprawdzenie stopnia nasilenia łojotoku u osób z trą- dzikiem pospolitym, a także wpływu 20% kwasu azelainowe- go na ten proces. Wartości wszystkich wykonanych pomiarów sebumetrycznych ukazały tendencję spadkową, co pozwoli- ło stwierdzić systematyczne i znaczące obniżenie aktywności gruczołów łojowych i tym samym redukcję wydzielania łoju. Badanie pozwoliło również zaobserwować, iż wyniki pomia- rów sebumetrycznych wykonane po 3 miesiącach od zakoń- czenia terapii były niższe niż wykonane po 2 tygodniach od jej zakończenia. W czasie analizy zaobserwowano również re- dukcję ilości zmian trądzikowych oraz stopnia nasilenia trą- dziku według skali IGA [21]. Wszystkie przytoczone badania dotyczące zastosowania kwasu azelainowego zarówno w te- rapii trądziku pospolitego, jak i przebarwień pozapalnych, wskazują na jego pozytywny wpływ i skuteczność oraz możli- wość zastosowania w terapiach dotyczących tych problemów. Wnioskować można, iż stopień efektywności zabiegów z wy- korzystaniem wspomnianego kwasu jest uzależniony od cza- su prowadzenia terapii, ilości zastosowanych zabiegów, jak również stężenia użytego AZA. WNIOSKI 1. Kwas azelainowy jest skuteczny w redukcji zarówno trądzi- ku pospolitego, jak i przebarwień pozapalnych. 2. Wyniki przeprowadzonej serii zabiegowej potwierdzają de- klarowane działanie sebostatyczne, komedolityczne, prze- ciwzapalne, keratolityczne, jak również antyoksydacyjne antybakteryjne kwasu azelainowego. 3. Przeprowadzona terapia wskazuje na skuteczność działa- nia kwasu azelainowego jako inhibitora tyrozynazy. 4. Seria 6 zabiegów zastosowanej terapii była zbyt krótka, aby uzyskać w pełni zadowalające efekty. 5. Trzymiesięczna seria zabiegowa udowodniła zależność po- między postępowaniem gabinetowym a wdrożonymi zale- ceniami dotyczącymi pielęgnacji domowej, stylu życia, jak również diety. PODSUMOWANIE Postępowanie zarówno w przypadku trądziku pospolitego, jak i przebarwień pozapalnych, obejmuje określone kierunki działania. W obu przypadkach istnieje możliwość zastosowa- nia zabiegów z użyciem 30% kwasu azelainowego. W prowa- dzonych terapiach kluczowe jest postępowanie komplekso- we, oparte na połączeniu procedur gabinetowych z prawidło- wą pielęgnacją domową oraz właściwymi nawykami i stylem życia. Skuteczność terapii z wykorzystaniem kwasu azelaino- wego potwierdzają liczne badania opisane w piśmiennictwie, jak i przeprowadzona seria zabiegowa. LITERATURA / REFERENCES 1 . Biegaj M. Trądzik pospolity i jego leczenie. Kosmetologia Estetyczna. 2017;2(6):155-157. 2 . Kołodziejczak A. Kosmetologia tom I. Warszawa: PZWL; 2019. 3 . Szepietowski J, Kapińska-Mrowiecka M, Kaszuba A, et al. Trądzik zwy- czajny: patogeneza i leczenie. Konsensus Polskiego Towarzystwa Der- matologicznego. Przegląd Dermatologiczny. 2012;6:650-673. 4 . Zejfer A. Kompleksowa terapia problemów skórnych. Warszawa: PZWL; 2019. 5 . Sobjanek M, Sokołowska-Wojdyło M, Brańska-Rybak W, et al. Rola czyn- ników hormonalnych w etiopatogenezie i terapii trądziku pospolitego. Postępy Dermatologii i Alergologii. 2006;23(6):267-269. 6 . Bergler-Czop B. Przegląd współczesnych poglądów na etiopatogenezę trą- dziku pospolitego. Postępy Dermatologii i Alergologii. 2010;27(6):469-472. 7 . Sadowska A, Kamm A. Sposoby zapobiegania i niwelowania hiperpig- mentacji skóry twarzy w gabinecie kosmetologicznym. Ocena aktualne- go stanu wiedzy społeczeństwa. Aesth Cosmetol Med. 2020;9(4):363-376. 8 . Engler-Jastrzębska M, Kamm A. Molekularne podstawy pigmentacji skóry. Etiologia i profilaktyka hiperpigmentacji. Kosmetologia Estetycz- na. 2019;8(3):275-284. 9 . Faruga-Lewicka W. Kosmetologia w pigułce. Kompendium. Wrocław: Edra Urban & Partner; 2022. 10 . Noszczyk M. Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska. Warszawa: PZWL; 2017. 11 . Lawrence E, Al Aboud KM. Postinflammatory hyperpigmentation. Tre- asure Island: StatPearls Publishing; 2021. 12 . Hawryłkiewicz W, Musiak P, Harupa M. Kosmetologia i Trądzik pospolity. Niepubliczna Wyższa Szkoła Medyczna we Wrocławiu; 2012. 13 . Adamski Z, Kaszuba A. Dermatologia dla Kosmetologów. Wrocław: Edra Urban & Partner; 2010. 14 . Stasiorowska S, Rodak I. Chemoeksfoliacja w gabinecie kosmetologicz- nym. Kosmetologia Estetyczna. 2020;9(2):201-207. 15 . Kurek-Górecka A, Balwierz R, Marciniak D, et al. Zastosowanie kwasu azelainowego i azeloglicyny we współczesnej dermatologii i kosmetolo- gii. Farmacja Polska. 2017;73(12):738-744. 16 . Dębek P, Piotrowska A, Nastałek M, et al. Zastosowanie kwasu azelaino- wego w wybranych schorzeniach dermatologicznych. Medycyna Rodzin- na. 2018;21(4):307-314. 17 . Reszke R, Szepietowski J. Kwas azelainowy w lecznictwie dermatolo- gicznym w świetle aktualnego stanu wiedzy. Przegląd Dermatologiczny. 2016;103(4):337-343. 18 . Dulska A, Kubiak B, Drosdzol-Cop A, et al. Zabiegi pielęgnacyjne i kosme- tyczne w czasie ciąży. Forum położnictwa i ginekologii. 2020;53:50-58. 19 . Kircik LH. Efficacy and safety of azelaic acid (AzA) gel 15% in the tre- atment of post-inflammatory hyperpigmentation and acne: a 16-week, baseline-controlled study. Journal of Drugs in Dermatology. 2011;10(6): 586-590. 20 . Szymańska A, Budzisz E, Erkiert-Polguj A. Efficacy of 30% azelaic acid peel in the nonpharmacological treatment of facial acne. Journal of Der- matological Treatment. 2021;32(3):291-296. https://doi.org/10.1080/09546634.2019.1657222 21 . Szymańska A, Budzisz E, Erkiert-Polguj A. Long-term effect of aze- laic acid peel on sebum production in acne. Dermatologic Therapy, 2022;35(1):e15186, 1-6. https://doi.org/10.1111/dth.15186 otrzymano / received: 01.02.2024 | poprawiono / corrected: 10.02.2024 | zaakceptowano / accepted: 14.02.2024 4 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 73 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” N 4 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 75 PREZENTACJA KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA P BEZPIECZNA IMPLANTACJA CZYSTYCH BIOMIKROIGIEŁ Dzięki opatentowanemu procesowi produkcyj- nemu, naturalne mikroigły o wielkości 300 mi- kronów docierają aż do warstwy brodawkowatej skóry właściwej, skutecznie ją regenerując. Stymulując skórę przez 72 godziny, mikroigły normalizują proces jej regeneracji, pobudzają podziały komórkowe naskórka oraz dzięki nie- ustannemu ruchowi wewnątrz tkanki zwięk- szają wchłanianie składników aktywnych. Bio- mikroigły w zabiegu THESERA G całkowicie się rozpuszczają. WYJĄTKOWE SKŁADNIKI • RG2. Wybrana spośród 36 innych saponin, rzadka, wysokowartościowa saponina z czer- wonego żeń-szenia, mająca silne działanie przeciwzapalne oraz regeneracyjne. • Madekasozyd. Występująca w wąkrotce azja- tyckiej saponina triterpenowa, która pobudza fibroblasty do produkcji kolagenu i elastyny, ponadto działa silnie przeciwzapalnie, anty- bakteryjnie i przyspiesza gojenie ran. • Mieszanka kolagenu typu od 1 do 5, zoptyma- lizowana pod kątem elastyczności skóry, wy- korzystująca kolagen o ultraniskiej masie czą- steczkowej 300 Da. • 4 rodzaje peptydów stymulujących fibroblasty do indukowania syntezy kolagenu: peptyd pal- miotoilowy-4, tripeptyd palmiotoilowy-5, te- trapepeptyd palmiotoilowy-7, heksapeptyd-11. • Dzięki zawartości ekstraktu z liści Gaultheria procumbens, Cinnamomum camphora oraz Echi- nacea, stanowiących naturalny środek przeciw- bólowy, zabieg jest praktycznie bezbolesny. THESERA G to zabieg, który dzięki unikalnej formule daje efekt postlaserowy bez użycia jakichkolwiek urządzeń estetycznych. Wykorzystuje kolce gąbek morskich z nieskażonych obszarów oceanu, delikatnie wtłaczanych w skórę poprzez uciskanie. Szczególnie polecany w terapii trądziku, redukcji blizn pozapalnych oraz potrądzikowych, a także w przypadku niwelowania zmian pigmentacyjnych różnego pochodzenia. ZABIEG THESERA G POPRAWA TEKSTURY, KOLORYTU I GĘSTOŚCI SKÓRY +48 604 477 104 +48 728 004 400 Fot. 1 PrzedFot. 2 Tuż po zabiegu Fot. 3 10 dni po zabiegu 4 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 77 PREZENTACJA KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA P PRZYPADEK 1. Kobieta z nawracającą, przynoszącą dyskomfort zmianą na powie- ce górnej. • Help Therapy Foam – terapeutyczna pianka myjąca, • ILI-Tonik – łagodna tonizacja, • Help Therapy Serum – multifunkcyjne serum terapeutyczne, • SPF Ultracream 50 – lekki krem przeciwsłoneczny. Wieczorna pielęgnacja: • Żel Micelarny – delikatne oczyszczenie, • Help Therapy Foam – terapeutyczna pianka myjąca, • ILI-Tonik – łagodna tonizacja, • Help Therapy Serum – multifunkcyjne serum terapeutyczne oraz krem pielęgnacyjny. Informacje dodatkowe: czynniki zewnętrzne, w tym stres, dieta i inne czynniki środowiskowe, pozostały na takim samym pozio- mie. Nie stosowała również dodatkowych preparatów kosmetycz- nych ani leków. Rezultaty: po dwóch dniach aplikacji produktów zmiana na powie- ce wyciszyła się, ustąpił świąd i pieczenie. Fot. 1 Egzema na powiece górnej – zdjęcie wykonane po 2 dniach stosowania produktów. Źródło: Katarzyna Żychlińska. Kosmetologia Profesjonalna Kielce Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba o podłożu zapalnym, nawracająca, z okre- sami zaostrzeń i remisji. Dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Objawia się nadmierną suchością, świądem, ściągnięciem i pieczeniem skóry. Mogą pojawić się na niej krostki, pęche- rzyki, egzema. Eksperci marki Nanili Professional stworzyli nowatorskie preparaty terapeu- tyczne Help Therapy, które odmienią spojrzenie na problemy skór problematycznych. NANILI HELP THERAPY #NIE TYLKO BARIERA #SOS ATOPIA #SOS EGZEMA ACMP Sp. z o. o. sp. k. ul. Wernyhory 38A 02-727 Warszawa +48 790 274 556 Działanie emoliencyjne, barierujące preparatów stanowi istotny element pielęgnacji skóry atopowej, Pozwala na nawilżenie i ochronę przed czynnikami zewnętrznymi oraz na ograniczenie przeznaskór- kowej utraty wody. Jednak dla wielu osób są one niewystarczające. Aby w pełni zaspokoić potrzeby ta- kiej skóry, w preparatach Nanili wykorzystano składniki aktywne o działaniu zmniejszającym swędze- nie, wspomagającym proces gojenia, regenerującym, przeciwzapalnym i wyciszającym. W atopowym zapaleniu skóry obserwuje się okresy remisji i zaostrzeń. Zmiany pojawiają się w różnych miejscach ciała i wymagają wielokierunkowej terapii. Poszczególne preparaty z serii Help Therapy pozwalają na kompleksową pielęgnację takiej skóry, niezależnie od miejsca zmian, jak i stopnia ich nasilenia. Terapia takiej skóry jest ustalana indywidulanie przez profesjonalistę. STUDIA PRZYPADKÓW GABINETÓW WSPÓŁPRACUJĄCYCH Z NANILI PROFESSIONALNext >