< Previous3 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 58 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E ESTROGENY I MENOPAUZA Stężenie estrogenów znacząco zmienia się w okresie me- nopauzy, co wpływa na nasilenie różnic zachodzących naturalnie z wiekiem, ale również tych spowodowanych czynnikami środowiskowymi. Poziom estrogenów znaczą- co zaczyna zmniejszać się w okresie perimenopauzy, a bar- dzo niski osiąga w okresie postmenopauzalnym. Estrogeny wpływają na różne funkcje komórek. Stymulują podziały, dojrzewanie, różnicowanie, obumieranie. Według Świa- towej Organizacji Zdrowia (WHO, World Health Organi- zation) menopauza to ostateczne ustanie miesiączkowa- nia w wyniku utraty aktywności pęcherzykowej jajników. Uznaje się, że okres menopauzy zakończył się, gdy przez 12 miesięcy nie nastąpiło żadne krwawienie. Estrogeny pozytywnie wpływają na zdolność utrzyma- nia wody w naskórku, unaczynienie, elastyczność skóry, proces pigmentacji i prawidłowe tempo wzrostu włosów. Spadek ilości tego hormonu w organizmie skutkował bę- dzie wystąpieniem widocznych zmian w obszarze twarzy. Zmiany w skórze następujące pod wpływem zmniejsze- nia ilości estrogenu: • atrofia naskórka, • zwiększenie przeznaskórkowej utraty wody (TEWL, tran- sepidermal water loss), • zmniejszenie ilości ceramidów w wolnych kwasach tłuszczonych w naskórku, • zaburzenia bariery hydrolipidowej, • spowolniona synteza włókien kolagenowych, elastyno- wych i kwasu hialuronowego. U osób po okresie menopauzy obserwuje się zwiększoną suchość skóry, często gwałtowne przyspieszenie procesów starzenia, widoczności zmarszczek, utratę elastyczności i gęstości skóry. Ze względu na wpływ estrogenów na ko- mórki melanocytów, współistniejącym problemem często będą przebarwienia. Wyrównanie niedoborów estrogenu będzie skutkowało znaczną poprawą jakości skóry, a wy- konywane procedury zabiegowe przynosić będą zdecydo- wanie lepsze efekty. Jednym z elementów skutecznej terapii skóry po okresie menopauzy jest regulacja hormonalna. Regulacja gospodarki hormonalnej przebiegać może dwutorowo, poprzez stosowanie hormonalnej terapii za- stępczej lub naturalnych środków pochodzenia roślinnego. HORMONALNA TERAPIA ZASTĘPCZA Zdecydowana większość badań podkreśla korzystny wpływ hormonalnej terapii zastępczej na włókna kola- genowe, elastynowe, jak również na przydatki skóry. Eg- zogenne estrogeny wywierają korzystny wpływ także na naskórek. Zwiększają jego nawilżenie, zmniejszają prze- znaskórkową utratę wody, a także zwiększają stężenie li- pidów powierzchniowych, wspomagając barierę skórną i zapobiegając suchości skóry. Wywierają istotny wpływ na pogrubienie naskórka. Badanie Krajowego Centrum Statystyki zdrowia (NHANES, National Health and Nutri- tion Examination Survey) prowadzone na grupie 3825 ko- biet pokazało, że stosujące od dłuższego czasu hormonalną terapię zastępczą miały o 1/3 mniej zmarszczek w porów- naniu z niestosującymi. Pokazuje to, jak istotną rolę w po- stępowaniu starzenia odgrywa poziom estrogenów. Ze względu na możliwe działania niepożądane związane ze stosowaniem hormonalnej terapii zastępczej, terapia ta pro- wadzona powinna być tylko krótkoterminowo, w celu łago- dzenia objawów menopauzalnych. Ze względu na niekorzyst- ne działanie ogólnoustrojowe, nie zaleca się jej stosowania w celu poprawy jakości skóry. Obiecujące są jednak wyniki badań miejscowego zastosowania maści zawierającej 0,01% estradiolu i 0,3% estriolu. Kuracja ta nie powoduje ogólno- ustrojowego działania, a wyniki są zaskakujące. W badaniach wykazano wzrost stężenia włókien kolagenowych, zmniej- szenie widoczności zmarszczek, poprawę nawilżenia oraz zwiększenie grubości naskórka po zastosowaniu terapii. FITOESTROGENY Ilość działań niepożądanych związanych ze stosowaniem hormonalnej terapii zastępczej przyczyniły się do poszu- kiwania innych metod łagodzących objawy menopauzy oraz niwelujących jej wpływ na tkanki, w tym skórę. Alter- natywą są preparaty pochodzenia roślinnego zawierające fitoestrogeny. W odróżnieniu od terapii hormonalnej fito- estrogeny nie przyczyniają się do zwiększenia ryzyka cho- rób serca, występowania nowotworów piersi i macicy. Fitoestrogeny to naturalnie występujące niesteroidowe fe- nolowe związki roślinne. Wykazują tkankowo-selektywny mechanizm działania, który wynika z ich większego powi- nowactwa do receptorów estrogenowych. Badania wykaza- ły skuteczny wpływ fitoestrogenów na objawy i wynikające z nich zmiany związane z klimakterium. Ponadto, izoflawony wykazują silne działanie antyoksydacyjne. Dzięki wiązaniom podwójnym w ich strukturach grupy hydroksylowe reagują z wolnymi rodnikami. Wykazują podobne działanie jak wita- mina E, ze względu na lipidowy charakter wiążą się z rdzeniem błony komórkowej, zapobiegając wnikaniu reaktywnych form tlenu. Bogatym źródłem fotoestrogenów są warzywa strączko- we, szpinak, owies, marchew, soczewica, czerwona koniczyna, soja, siemię lniane oraz lukrecja. Suplementacja fitoestrogena- mi może stanowić bezpieczną alternatywę dla stosowania hor- monalnej terapii zastępczej. Ponadto, ze względu na potencjał antyoksydacyjny, jej wykorzystanie w terapii przeciwstarze- niowej może stanowić ważny element terapii kosmetologicznej. Po okresie menopauzy oprócz regulacji gospodarki hor- monalnej ważne jest uzupełnienie składników niezbęd- nych do wytworzenia komórek naskórka, a także syntezy włókien podporowych. W tym celu suplementacje rozsze- rzyć należy o: aminokwasy (l-prolina, l-lizyna, kolagen), kwas hialuronowy, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczo- we (NNKT), koenzym Q10.3 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 59 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E HORMONY TARCZYCY Tarczyca jest jednym z największych gruczołów wydzie- lania wewnętrznego w organizmie człowieka. Pod wpły- wem hormonu tyreotropowego stymulującego tarczycę (TSH, thyroid stimulating hormone) tarczyca wytwarza T4 (tyroksyna) i T3 (trijodotyronina). Podwyższone stężenie hormonów tarczycy powoduje zmniejszenie uwalniania TSH przez przysadkę, a niedobór tych hormonów – zwięk- sza produkcję TSH, co z kolei pobudza tarczycę do większej produkcji T3 i T4. Wpływ hormonów tarczycy na metabo- lizm komórkowy jest znaczący i wyznaczać będzie kieru- nek terapii kosmetologicznej. Szacuje się, że z problemami tarczycy boryka się co czwarty klient zgłaszający się do gabinetu kosmetologa. Tarczyca jest kluczowym narządem stymulującym tempo metabolizmu komórkowego, a zabu- rzenia pracy tego narządu będą znacząco wpływać na tem- po starzenia skóry. Badanie poziomu wartości hormonów tarczycy powi- nien być obowiązkowym elementem diagnostyki labora- toryjnej przed przystąpieniem do zabiegów. Do podstawo- wego panelu badań zaliczam poziom TSH, fT3 i fT4. Pełen obraz pracy tarczycy uzyskamy jednak po rozszerzeniu diagnostyki o zbadanie parametrów: anty TPO, anty TG, TRAB oraz USG tarczycy. Hormony tarczycy wpływają na: tempo metabolizmu komórkowego, regenerację tkanek, pracę komórek barw- nikowych, pracę gruczołów łojowych, układ krwionośny i limfatyczny. Niedoczynność tarczycy W przebiegu niedoczynności tarczycy dochodzi do znacz- nego spowolnienia metabolizmu komórkowego, spowol- nienia wymiany komórkowej, zahamowania pracy gruczo- łów łojowych. Charakterystyczny obraz skóry z niedoczynnością tarczycy: suchość, zaburzenia keratynizacji, zaburzo- ny płaszcz hydrolipidowy, szara, ziemista, niedotleniona, możliwość wystąpienia przebarwień, przyspieszony pro- ces starzenia skóry. U osób chorujących na niedoczynność tarczycy kluczo- we będzie wprowadzenie leczenia w celu jak najszybszego ustabilizowania wydzielania hormonów i ograniczenie negatywnego wpływu zaburzeń na stan skóry i tempo sta- rzenia. Kluczową rolę odgrywać będzie również suplemen- tacja. W szczególności zadbać należy o optymalny poziom witaminy D, B12, jodu, selenu, miedzi, cynku, żelaza. Za względu na spowolniony metabolizm komórkowy, niską aktywność gruczołów łojowych oraz znaczne przyspiesze- nie utraty elastyczności, przed przystąpieniem do wyko- nywania zabiegów kosmetologicznych należy wprowadzić suplementację: NNKT, aminokwasy oraz koenzym Q10 Nadczynność tarczycy Nadczynność tarczycy jest zaburzeniem, w którym tarczy- ca produkuje za dużo hormonów w stosunku do potrzeb organizmu. U osób chorujących dochodzi do przyspiesze- nia metabolizmu komórkowego oraz do niewydolności mitochondrium komórkowego. Przyspieszony metabolizm sprzyja powstawaniu reaktywnych form tlenu, co znacząco przyspiesza proces starzenia skóry. Charakterystyczny obraz skóry z nadczynnością tarczycy: skóra ciepła, aksamitna, wilgotna, rumień, hiperpigmentacje, łojotok, zmiany zapalne ustępują z pozostawieniem przebar- wienia pozapalnego, zażółcenia skóry okolica oczu, ust. Kluczowe w każdym zaburzeniu tarczycy tak i przy nad- czynności kluczowym elementem będzie zadbanie o od- powiedni poziom jodu, selenu, miedzi i cynku. W wyni- kach badań sprawdzić należy również poziom witaminy D. Znaczące dla skutecznej terapii kosmetologicznej jest zni- welowanie ilości wolnych rodników w skórze, w tym celu stosować będziemy suplementacje antyoksydantami: re- sweratrol, kurkumina, witaminy A i E. INSULINOOPORNOŚĆ Insulinooporność to zaburzenie diabetologiczne, które dotyczy coraz większej ilości osób. U osób zdrowych po- ziom glukozy w granicach normy jest utrzymywany dzięki prawidłowemu wydzielaniu insuliny przez komórki β oraz wrażliwości tkanek obwodowych na jej działanie. W prze- biegu insulinooporności ten mechanizm zawodzi. W celu zdiagnozowania insulinooporności wykonać należy bada- nie poziomu glukozy i insuliny na czczo. Z uzyskanych wy- ników obliczamy poziom HOMA-IR. Jego poziom powyżej 2,5 wskazuje na problemy gospodarki insulinowej u klienta. Insulina jest hormonem anabolicznym, który wywiera różnorodny wpływ na wiele typów komórek, w tym także skóry. Zaburzenie to determinuje wybór kierunku terapii zabiegowej. Receptory dla insuliny znajdują się na każdej komórce. U osób z insulinoopornością dochodzi do spowol- nienia metabolizmu komórkowego, spowalnia tym samym odnowa komórkowa. W wyniku długo utrzymującego się nieprawidłowego stężenia glukozy we krwi dochodzi do nieprawidłowego tworzeniem kowalencyjnych wiązań po- między grupą aldehydową cukrów a grupą aminową bia- łek. Nieenzymatyczna glikacja białek dotyczy głównie tych, w których strukturze znajduje się lizyna. Komórkami skó- ry najbardziej narażonymi na skutki insulinooporności są więc komórki skóry właściwej. Glikacja białek wpływa rów- nież na zmniejszenie elastyczności ścian naczyń krwiono- śnych, a także nasila syntezę reaktywnych form tlenu. Charakterystyczny obraz skóry z insulinoopornością: utrudnione gojenie, spadek napięcia i elastyczności skóry, nadmierne rogowacenie, zmiany zapalne.3 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 60 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E Rozwój insulinooporności jest silnie powiązany z odży- wianiem i stylem życia. To właśnie zalecenia zmiany na- wyków w tym zakresie są najskuteczniejszą drogą wyjścia z tego patologicznego stanu. Dieta o niskim indeksie gli- kemicznym, post między posiłkami i zwiększenia aktyw- ności fizycznej to najistotniejsze zalecenia dla klientów. Celem suplementacji jest pomoc w zwiększeniu przyswa- jalności glukozy, dostarczenie mikroelementów biorących udział w syntezie insuliny oraz dostarczenie niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Suplementy pole- cane w insulinooporności: berberyna, NNKT, cynk, chrom, koenzym Q10. ZABIEGI KOSMETOLOGICZNE Zabiegami pierwszego wyboru u klientek po okresie meno- pauzy są zabiegi odżywcze i nawilżające. Poprawę jakości skóry uzyskamy dzięki zastosowaniu mezoterapii igłowej z podażą nieusieciowanego kwasu hialuronowego, amino- kwasów i witamin. Pomocne okażą się tutaj zabiegi z wy- korzystaniem osocza bogatopłytkowego oraz fibryny. Się- gnąć możemy również po peelingi chemiczne o działaniu nawilżającym: kwas mlekowy. U klientów z niedoczynnością tarczycy warto przepro- wadzić zabiegi odżywcze oraz nawilżające. Podobnie jak w przypadku klientek po okresie menopauzy, w pierwszym etapie terapii powstrzymujemy się od wykonywania pro- cedur stymulujących skórę do odnowy, takich jak głębokie peelingi chemiczne, mezoterapia mikroigłowa, laserotera- pia, stymulatory tkankowe. W terapii skóry starzejącej się u klienta z nadczynno- ścią tarczycy sprawdzą się zabiegi o działaniu antyoksy- dacyjnym oraz przeciwzapalnym: peeling ferulowy, tra- neksamowy, azelainowy, salicylowy. Mimo że w przebiegu nadczynności tarczycy często występować będą hiper- pigmentacje, unikać należy procedur depigmentujących i przyspieszających odnowę komórkową. Przedłużony proces gojenia, obniżona ilość produkowa- nej energii ATP, spowolniona wymiana komórkowa u osób z insulinoopornością ograniczają możliwości zabiegowe. Do czasu wprowadzenia zaleceń w zakresie zmiany stylu życia i osiągnięcia przez klienta prawidłowego stężenia glukozy i insuliny we krwi zabiegami przeciwwskazanymi będą procedury depigmentujące, przyspieszające odnowę komórkową i przebiegające ze stanem zapalnym. Kluczowe dla poprawy wyglądu skóry jest działanie antyoksydacyjne, odżywcze i nawilżające. PODSUMOWANIE Planując skuteczną terapię skóry starzejącej się, należy mieć na uwadze szereg czynników wpływających na jej skuteczność. Czynniki hormonalne są niezwykle istotnym parametrem, który należy wziąć pod uwagę przed przystą- pieniem do wykonania zabiegów w gabinecie. Współpraca z klientem powinna się rozpoczynać od wnikliwego wy- wiadu i przebiegać oraz obejmować nie tylko pielęgnację gabinetową, ale również celowaną suplementację, która jest niezwykle cennym narzędziem w rękach kosmetologa. BIBLIOGRAFIA 1. Kadzik-Wasyl M, Jurzak M. Stan skóry wykładnikiem stanu zdrowia. In: Goź- dzialska A, Jaśkiewicz J, eds. Wpływ hormonów na starzenie się skóry. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM; 2012:40-52. 2. Wojnowska D, Chodorowska G, Juszkiewicz-Borowiec M. Sucha skóra – patoge- neza, klinika i leczenie. Post Dermatol Alergol. 2003;20(2):98-105. 3. Wojas-Pelc A, Nastałek M, Sułowicz J. Estrogeny, a skóra – spowolnienie proce- su starzenia. Przegląd Menopauzalny. 2008;7(6):314-318. 4. Szkutnik-Fiedler D, Jędrzejczyk M, Grześkowiak E, et al. Rola terapii fitoestro- genowej w łagodzeniu dolegliwości u kobiet po menopauzie. Ginekologia Polska. 2010;81:950-957. 5. Kapuścińska A, Zastosowanie fitoestrogenów w kosmetykach prze- ciw starzeniu się skóry. Chemik. 6. Siemieniuk E, Skrzydlewska E. Koenzym Q10 – biosynteza i znaczenie biolo- giczne w organizmach zwierząt i człowieka. Postępy High Med. 2005;59:150-159. 7. Skrok A, Kozłowska A. Rola zaburzeń hormonalnych tarczycy w nieprawidło- wościach wzrostu włosów. Przegląd Dermatologiczny. 2013;100(6):384-391. 8. Perlikowska R. Choroby tarczycy, a stan skóry. Food Forum: czasopismo specja- listyczne o odżywianiu. 2023;153(87):83-86. 9. Schlaffke J. Ocena zawartości zaawansowanych produktów glikacji białek w skó- rze metodą autofluorescencji u chorych na cukrzycę typu 1. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych. Poznań; 2013. 10. Małecki MT. Otyłość – insulinooporność – cukrzyca typu 2. Kardiol Pol. 2006;64(6):561-566. 11. Nowosad K. Rola diety i stylu życia w leczeniu insulinooporności. Kosmos. Pro- blemy nauk biologicznych. 2021;70(4):731-739. 12. Tukaj C. Właściwy poziom witaminy D warunkiem zachowania zdrowia. Postę- py Hig Med Dosw. 2008;62:502-510. 13. Grygiel-Górniak B, Puszczewicz M. Witamina D – nowe spojrzenie w medycy- nie i reumatologii. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej. 2014;68:359-368. NOWA LINIA – PODOLOGIC THERAPY Nowa linia Podologic Therapy od marki Farmona Professional to pięć innowacyjnych preparatów, mających najbardziej skuteczne składniki aktywne. Poradzi sobie nawet z najtrudniejszymi dolegliwościami stóp, znacząco ułatwiając pracę w gabinecie podologicznym. W skład linii wchodzą: Oczyszczający płyn do stóp, Pasta barierowa do stóp z hiper- keratozą, Maść propolisowa na odciski i modzele oraz Kremowe serum na zakończenie zabiegów. Produkty linii Podolic Therapy zostały wzbo- gacone o składniki aktywne, takie jak: mocznik 30%, ekstrakt z propo- lisu 30%, colostrum, ekstrakt z borowiny, witaminy i oleje, dzięki któ- rym zapewniają najwyższą ochronę i regenerację skóry stóp. INNOWACYJNA LINIA ZABIEGOWA EXO LIFT STEM CELL CODE Innowacyjna linia zabiegowa z unikalną technologią komórek ma- cierzystych i stymulacji egzosomów, remodelującymi peptydami i biomolekularnym kompleksem liftingującym ze spilantolem. Zabieg aktywizuje fibroblasty do zwiększonej produkcji kolagenu, poprawia elastyczność i gęstość skóry. Dzięki zwiększonej produkcji adipocytów wypełnia kontur twarzy V w tzw. trójkącie młodości, który z wiekiem ulega odwróceniu, zaburzając młody kształt twarzy. Stymuluje objętość podskórnej tkanki tłuszczowej twarzy, skutecznie redukuje zmarszczki mimiczne i głębokie bruzdy. Skóra twarzy jest bardziej napięta, ujędr- niona, wypełniona od wewnątrz i wyraźnie odmłodzona. Badania po- twierdziły natychmiastowy efekt liftingu oraz długoczasowy efekt od- młodzenia skóry twarzy, dekoltu i piersi. 3 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 63 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E Badania kliniczne w dermatologii – rola kosmetologów i kosmetyczek CZYM SĄ BADANIA KLINICZNE? Badania kliniczne nie stanowią leczenia w ści- słym rozumieniu tego słowa, choć z perspektywy pacjenta mogą przynosić pozytywne efekty dla jego stanu zdrowia. Są to badania naukowe, ma- jące na celu ocenę bezpieczeństwa i skuteczno- ści nowych terapii, leków lub interwencji. Prowa- dzone są one w warunkach ścisłej kontroli i przy spełnieniu niezwykle restrykcyjnych norm, do- tyczących bezpieczeństwa pacjenta oraz rzetel- ności w zbieraniu wyników. Pozytywny rezultat badania klinicznego pozwala na wprowadzenie na rynek nowego leku bądź nowej formy leczenia. W dziedzinie dermatologii badania klinicz- ne koncentrują się na produktach do pielęgna- cji skóry, lekach, procedurach kosmetycznych i interwencjach terapeutycznych, przeznaczo- nych dla różnych schorzeń skórnych. Udział w badaniach klinicznych jest zawsze dobro- wolny i może dostarczyć cennych informacji na temat nowych terapii oraz gwarantować postęp zarówno w dermatologii, medycynie estetycz- nej, jak i w kosmetologii. Jacek Zdybski dr n. med., specjalista dermatologii i wenerologii, badacz kliniczny Badania kliniczne odgrywają kluczową rolę w rozwoju dermatologii i mają fun- damentalne znaczenie dla poprawy wyników terapii schorzeń skóry. Kosmetolodzy i ko- smetyczki, będąc profesjonalistami zajmu- jącymi się pielęgnacją skóry, mogą wnieść istotny wkład w postęp badań dermatologicz- nych poprzez współpracę w ramach badań klinicznych. Z tego względu, dermatolodzy zaangażowani w prowadzenie tych badań po- winni dostrzec i docenić potencjał, jaki niesie w sobie bliskie współdziałanie. Zbudowanie na tym gruncie porozumienia oraz wypra- cowanie praktyki kierowania pacjentów do badań przyczyni się w długoterminowej per- spektywie do zapewnienia im lepszej opieki dermatologicznej i wsparcia.3 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 64 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E Należy podkreślić, że osoby biorące udział w badaniach klinicznych są o wiele dokładniej badane niż korzystające z powszechnej opieki zdrowotnej. Odbywają one znacznie więcej powtarzanych regularnie badań diagnostycznych, a lekarze prowadzący poświęcają im o wiele więcej uwagi niż standardowym wizytom. Pacjenci w badaniach klinicz- nych nie płacą za leki ani za wizyty i zwykle przysługuje im zwrot kosztów dojazdu do ośrodka prowadzącego badania. Z tych względów udział w badaniach klinicznych jest zatem szansą na bardzo troskliwą opiekę lekarza specjalisty i ko- rzystanie z najnowszych leków pod ich ścisłą kontrolą. Jest to możliwość szczególnie istotna dla pacjentów cierpią- cych na choroby, które są trudne, przewlekłe bądź uciąż- liwe w leczeniu. Podkreślenia wymaga fakt, że są to zara- zem osoby, które mogą też regularnie korzystać z usług kosmetologa czy kosmetyczki, ze względu na uciążliwy czy przewlekły charakter choroby, negatywnie wpływający na wygląd skóry. ROLA KOSMETOLOGÓW W BADANIACH KLINICZNYCH Kosmetolodzy i kosmetyczki z racji wykonywanych usług mają bieżący kontakt z osobami cierpiącymi na uciążliwe w leczeniu schorzenia skórne, dla których kosmetologia nie ma wystarczającego remedium. Nierzadko są to zara- zem choroby, które nie poddają się łatwo leczeniu derma- tologicznemu albo w przypadku których dotychczasowe leki i terapie nie przynoszą zadowalających rezultatów. Objawy takich schorzeń, postrzegane przez pacjenta jako defekt estetyczny, kierują ich często do salonów kosmeto- logicznych, gdzie niejednokrotnie otrzymują długotermi- nowe wsparcie. To właśnie w odniesieniu do takich osób pojawia się moż- liwość bezprecedensowej współpracy pomiędzy kosmeto- logami a lekarzami zaangażowanymi w prowadzenie badań klinicznych. Kosmetolog, mający wiedzę na temat prowa- dzonych badań klinicznych w kierunku choroby swojego klienta, może udzielić mu istotnych informacji oraz skiero- wać do najbliższego ośrodka prowadzącego badanie. Taka współpraca powinna być umacniana poprzez bezpośredni kontakt lekarzy dermatologów z kosmetologami, udziela- nie informacji na temat prowadzonych badań oraz aktuali- zowanie wiedzy na temat najnowszych dostępnych leków i terapii. Nadrzędnym celem powinno być zapewnienie jak najlepszego wsparcia dla pacjenta. DLACZEGO BADANIA KLINICZNE SĄ ISTOTNE W PRACY KOSMETOLOGA? Badania kliniczne niosą ze sobą szereg zalet, które mają znaczenie zarówno dla pacjenta, jak i dla pracy lekarzy, ko- smetologów i kosmetyczek: • Innowacje w produktach do pielęgnacji skóry: Badania kliniczne otwierają drogę do rozwoju innowacyjnych produktów do pielęgnacji skóry, zaprojektowanych do rozwiązywania konkretnych problemów dermatologicz- nych. Dzięki współpracy w ramach badań i aktualizowa- niu wiedzy na temat testowanych preparatów, kosmeto- lodzy mogą być na bieżąco z najnowszymi rozwiązaniami, które w przyszłości mogą wzbogacić ich ofertę usług. • Postępy w procedurach kosmetycznych: Badania klinicz- ne eksplorują nowe procedury kosmetyczne, dbając zara- zem o ich bezpieczeństwo i skuteczność. Kosmetolodzy mogą skorzystać z wiedzy na temat tych nowatorskich rozwiązań, pozostając na bieżąco z najnowszymi proce- durami, które mogą uzupełnić ich dotychczasowe usługi. • Spersonalizowane podejścia do leczenia: Badania kli- niczne przyczyniają się do opracowywania spersonali- zowanych podejść do leczenia, umożliwiając kosmeto- logom oferowanie bardziej dopasowanych zaleceń dla swoich klientów. • Poszerzenie wiedzy: Udział w badaniach klinicznych po- zwala profesjonalistom uzyskać dostęp do najnowszej wiedzy naukowej i przyczynić się do poszerzenia zbiorowej wiedzy na temat schorzeń i leczenia dermatologicznego. Można również wskazać szereg korzyści, płynących dla ko- smetologów ze współpracy z dermatologami w dziedzinie badań klinicznych: • Zwiększenie prestiżu gabinetu kosmetologicznego wy- różniającego się wśród konkurencji kosmetologów po- przez swoją innowacyjność i współpracę z dermatologami. • Poszerzenie oferty dla swoich klientów. • Możliwość uzyskania dodatkowych dochodów wynikają- cych z prescreeningów pacjentów, mogących dostać się do badania klinicznego. • Istnieją również obopólne korzyści współpracy z derma- tologiem, na zasadzie wstępnej rekrutacji pacjentów do badań, i oferowanie zabiegów kosmetologicznych dla pa- cjentów skierowanych przez dermatologów. IDENTYFIKACJA ODPOWIEDNICH DLA PACJENTA BADAŃ KLINICZNYCH Kosmetolodzy i kosmetyczki mogą na wiele sposobów wspierać udział swoich klientów w badaniach klinicznych poprzez regularne aktualizowanie swojej wiedzy, śledzenie renomowanych czasopism dermatologicznych, stron in- ternetowych i organizacji ogłaszających trwające badania kliniczne. Warto również współpracować z dermatologami w swojej okolicy, którzy mogą dzielić się informacjami na temat aktualnych badań klinicznych. Edukacja klientów na temat korzyści z udziału w badaniach klinicznych i zachę- canie osób z konkretnymi problemami dermatologicznymi do rozważenia udziału, przy podkreśleniu możliwości sko- rzystania z nowoczesnych terapii, również są działaniem wspierającym ich potrzeby. ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA E PODSUMOWANIE Kosmetolodzy i kosmetyczki odgrywają kluczową rolę w dziedzinie pielęgnacji skóry, a ich zaangażowanie w świadomość i rekrutacja klientów do udziału w bada- niach klinicznych może pozytywnie wpłynąć na rozwój dermatologii i kosmetologii. Poprzez pozostawanie na bie- żąco, współpracę z dermatologami i zachęcanie do udziału w badaniach, ci profesjonaliści przyczyniają się do ciągłego doskonalenia produktów do pielęgnacji skóry oraz proce- dur kosmetycznych, co ostatecznie podnosi jakość świad- czonych usług klientom. Wszystkie badania prowadzone aktualnie w danym kraju można znaleźć na stronie clinicaltrials.gov. Warto również zapytać zaprzyjaźnionego dermatologa o możli- wość uczestnictwa w badaniu klinicznym w swojej dzie- dzinie albo śledzić informacje publikowane przez placówki medyczne, o których wiemy, że specjalizują się badaniach. W Polsce, w zakresie dermatologii prowadzone są aktual- nie badania na takie choroby, jak bielactwo, łysienie plac- kowate, łuszczyca, atopowe zapalenie skóry (AZS), trądzik zwyczajny, trądzik odwrócony. Wiele z tych chorób jest bar- dzo opornych na leczenie przy użyciu dotychczasowych le- ków i udział w badaniach klinicznych to dla pacjenta rzadka szansa na wypróbowanie najnowszych zdobyczy w dziedzi- nie farmakologii. Jacek Zdybski dr n. med., specjalista dermatologii i wenerologii, autor licznych publikacji poświęconych chorobom skóry i badaniom klinicznym, właściciel dwóch klinik dermatologicznych – w Ostrowcu Świętokrzyskim i Lublinie, prowadzących aktywnie badania kliniczne pod kątem bielactwa, łysienia plackowatego, łuszczycy, AZS dzieci i dorosłych, trądziku odwróconego i innych. Z pasją oddaje się zarówno badaniom klinicznym, jak i medycynie estetycznej – rozprawę doktorską poświęcił wpływom medycyny estetycznej (toksyna botulinowa i kwas hialuronowy) na jakość życia osób poddanych zabiegom. Propagator zdrowego stylu życia i naturalnych efektów estetycznych. Bogate doświadczenie, zdobyte w klinikach w Wielkiej Brytanii, USA, Irlandii czy Niemczech, pozwoliło na realizację misji własnej kliniki – „światowa medycyna dostępna lokalnie”. Członek Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego oraz British Association of Dermatologists. +48 601 936 924 STRESZCZENIE Skóra pełni wiele istotnych funkcji w ludzkim organizmie, w tym również ochronną przed urazami fizycznymi, che- micznymi i mechanicznymi. Choć starzenie się skóry jest zja- wiskiem naturalnym, wciąż pozostaje przedmiotem badań naukowców poszukujących metod opóźnienia tego procesu. Jednym z innowacyjnych zabiegów w tej dziedzinie jest me- zoterapia mikroigłowa określana mianem terapii indukującej tworzenie kolagenu. Celem pracy była charakterystyka starzejącej się skóry, zmian związanych z upływem czasu oraz mechanizmów na- prawczych zachodzących podczas zabiegu mezoterapii mi- kroigłowej. Zapalenie skóry wywołane mikronakłuwaniem jest po- żądanym procesem. Prowadzi do gojenia uszkodzeń i może w znaczący sposób przyczynić się do spłycenia zmarszczek, poprawy nawilżenia oraz przebudowy skóry. Słowa kluczowe: starzenie się skóry, mezoterapia mikroigłowa, mikronakłuwanie, stan zapalny, gojenie, regeneracja, zmarszczki ABSTRACT The skin serves numerous vital roles in the human body, such as protecting against physical, chemical, and mechanical injuries. Although skin aging is a natural phenomenon, it is still the subject of research by scientists seeking methods to delay the process. One of the innovative treatments in this field is micro-needle mesotherapy, referred to as collagen- inducing therapy. The study aimed to describe the features of the ageing skin, elucidate the alterations that occur with time, and investigate the reparative mechanisms triggered by micro-needle mesotherapy treatment. Microneedle-induced skin inflammation is a desirable process. It leads to the healing of damage and can significantly contribute to wrinkle shallowing, improved hydration and skin remodeling. Keywords: skin aging, micro-needle mesotherapy, micro- puncture, inflammation, healing, regeneration, wrinkles Maja Stanko-Nieniewska, Magdalena Rogóż Wydział Nauk o Zdrowiu i Kulturze Fizycznej, Państwowa Akademia Nauk Stosowanych, ul. Ujejskiego 12 , 48-300 Nysa +48 794 035 500 mnieniewska@gmail.com Sposób cytowania / Cite Stanko-Nieniewska M, Rogóż M. Micro-needle mesotherapy in anti-aging prevention and skin rejuvenation - the importance of inflammation, healing and skin regeneration after the procedure. Aesth Cosmetol Med. 2024;13(3):95-101. https://doi.org/10.52336/acm.2024.018 Mezoterapia mikroigłowa w profilaktyce przeciwstarzeniowej oraz odmładzaniu skóry - znaczenie stanu zapalnego, gojenia i regeneracji skóry po zabiegu Micro-needle mesotherapy in anti-aging prevention and skin rejuvenation - the importance of inflammation, healing and skin regeneration after the procedure This is an article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 Unported (CC BY 4.0) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ Review article / Artykuł przeglądowy 3 / 2024 Kosmetologia Estetyczna 67 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” NNext >