1 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
15
N
artykuł naukowy
Dermatologia
–
stosowanie środkównawilżających powodującychwy-
tworzenie okluzyjnego lipidowego filmu, takich jak: ce-
ramidy, cholesterol, emulsje typu o/w, w/o, o/w/o oraz
w/o/w, naturalne oleje roślinne oraz zwierzęce, kwas
linolowy, kwas gammalinolenowy oraz arachidonowy,
woski, lanolina, a także stosowanie substancji keratoli-
tycznych: mocznik w stężeniu powyżej 10%, alfa-hy-
droksykwasy (kwas migdałowy, glikolowy cytrynowy,
jabłkowy) w stężeniu 30-70% [1-4, 8-12].
•
Czynniki wewnątrzpochodne:
––
predyspozycje genetyczne, uwarunkowania doty-
czące procesu rogowacenia naskórka, jak w łusz-
czycy czy atopowym zapaleniu skóry;
––
schorzenia przebiegające z zaburzeniem wydziela-
nia łoju oraz potu, jak w chorobie AIDS oraz w róż-
nych schorzeniach neurologicznych;
––
schorzenia ogólnoustrojowe, jak w niedoczynności
tarczycy, przewlekłej niewydolności nerek i innych;
––
proces naturalnego starzenia się skóry.
•
Czynniki zewnątrzpochodne:
–
czynniki środowiskowe: zmiana temperatury otocze-
nia, mróz, wiatr, działanie promieni ultrafioletowych;
–
czynniki związane ze środowiskiem zawodowym
(klimatyzacja miejsca pracy, światło jarzeniowe,
działanie substancji drażniących, toksycznych oraz
alergizujących;
–
nieprawidłowa pielęgnacja ciała – stosowanie agre-
sywnych mydeł, detergentów, kąpiele w wysokich
temperaturach wody, zbyt częste;
–
środki lecznicze (retinoidy);
–
złe nawyki żywieniowe [1, 3, 4, 8-12].
|
|
KWAS MIGDAŁOWY
|
|
Charakterystyka
Kwas migdałowy należy do kwasów owocowych, alfa-
-hydroksykwasów (AHA). Jest kwasem organicznym,
wykazującym słabsze i mniej toksyczne zdolności w po-
równaniu z kwasem nieorganicznym. Nazwa AHA (al-
fa-hydroksykwasy) pochodzi od budowy atomowej kwa-
su – łączy w sobie dwie grupy funkcyjne: karboksylową
(-COOH) i hydroksylową (-OH) w pozycji
α
(alfa) (Rys. 1).
Według międzynarodowego nazewnictwa składni-
ków kosmetyków INCI (
International Nomenclature of
Cosmetic Ingrediens
) nazwa kwasu migdałowego o wzo-
rze [HOCH(C
6
H
5
)] to
Mandelic acid
. Kwas migdałowy ma
8 atomów węgla (C
8
H
8
O
3
) i jego cząsteczka jest większa
od cząsteczki kwasu glikolowego, dlatego trudniej wni-
ka do skóry [9]. Wykazuje łatwość rozpuszczania się
w alkoholach: etylowym oraz izopropylowym, w tłusz-
czach i wodzie. Naturalnym jego źródłem jest wiśnia,
morela oraz migdał [1, 3, 4, 7, 10, 15].
Kwas migdałowy wykazuje najsilniejsze właściwości
antybakteryjne wśród alfa-hydroksykwasów ze wzglę-
du na swoje podobieństwo w budowie do antybiotyków.
Ponadto wykazuje korzystne, wielokierunkowe działa-
nie na skórę dzięki łatwemu przenikaniu przez nią. Spra-
wia to, że jest bardzo ceniony w dziedzinie dermatologii
i kosmetologii. Stężenia kwasu migdałowego stosowane
w zabiegach kosmetologicznych i dermatologicznych to
40% i 50%, o różnym pH – od 1,0 do 4,0 [16, 17, 18].
Stosowany jest do peelingów dla cer z trądzikiem
pospolitym czy cer tłustych z zaskórnikami otwartymi
i zamkniętymi. Wykorzystywany jest w preparatach
pielęgnacyjnych i do peelingów dla cer z objawami sta-
rzenia, fotostarzenia czy dla cer ze zmianami barwni-
kowymi. Wykazuje działanie rozjaśniające, niwelujące
przebarwienia, nawilżające oraz przeciwstarzeniowe.
Poprawia ogólną kondycję skóry i koryguje niedoskona-
łości. Wskazany jest do cer mieszanych, tłustych, z roz-
szerzonymi porami, ponieważ hamuje łojotok i łagodnie
złuszcza naskórek (Rys. 2).
Najpowszechniejsze zastosowanie kliniczne wyka-
zuje 50-proc. kwas migdałowy, natomiast stężenia tego
kwasu w ilości 2-10% w preparatach kosmetycznych
przygotowują skórę do zabiegu w gabinetach derma-
tologicznych i kosmetycznych.
Zaletą kwasu migdałowego jest
stopniowe złuszczanie skóry po
zabiegu, które nie wyłącza pa-
cjenta z codziennej aktywności.
Objawami niepożądanymi mogą
być: delikatny rumień, który do-
tyczy 20%pacjentów, oraz lekkie
uczucie swędzenia czy pieczenia, występujące bardzo
rzadko. Kwas ten można aplikować na skórę przez cały
rok, bez wystąpienia ryzyka przebarwień, nawet u osób
z wysokim fototypem, ponieważ nie uwrażliwia on na
promienie ultrafioletowe. Można go łączyć z innymi,
bardziej inwazyjnymi peelingami chemicznymi [1, 13, 14,
15, 17, 18, 21, 22].
|
|
Moc kwasu i podłoże
Moc kwasu jest mierzona zdolnością dysocjacji danego
kwasu w roztworze i oznacza się ją jako ujemny loga-
rytm stałej dysocjacji określonego kwasu w danych wa-
runkach, czyli pKa. Obniżenie pH (pH<pKa) powoduje,
że ilość wolnego kwasu wzrasta, natomiast zwiększenie
pH (pH>pKa) sprawia, że ilość wolnego kwasu zmniejsza
się. Reasumując, jeśli pH jest niższe od pKa, biodostęp-
ność AHA w preparacie jest znacznie większa.
Moc kwasu zależy również od jego rodzaju oraz pH.
W dermatologii oraz kosmetologii kwasy znajdujące za-
stosowanie to kwasy wolne (niezwiązane) oraz ich posta-
cie zbuforowane, czyli sole kwasów owocowych. Kwasy
Rys. 1
Wzór strukturalny
kwasu migdałowego.
Rys. 2
Stężenie kwasów
AHA, powyżej 10% działanie
złuszczające.
Źródło:
Archiwum własne
na podstawie [26]
