Page 20 - KE - 2014.3

170

vol. 3 \ 3 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna

naskórkowej, stwarzają potencjalne ryzyko toksycznego za-

trucia). Preparaty te powinny być stosowane z dużą rozwagą

w okresie ciąży, laktacji oraz u małych dzieci [2].

Istnieje wiele metod usuwania efektów fotostarzenia

się skóry. Są to m.in. zabiegi przeprowadzane z zastoso-

waniem alfa-hydroksykwasów (AHA), światła spolaryzo-

wanego i peelingów chemicznych [1, 3, 4].

P

eelingi

Peelingami chemicznymi określa się miejscową aplikację

na skórę substancji, która powoduje w różnym stopniu uraz

naskórka i skóry właściwej. Intensywność peelingu zależy

od rodzaju i mocy środka chemicznego. Peeling powoduje

kontrolowane, częściowe złuszczanie się i ścieńczenie skóry,

następnie gojenie poprzez ziarninowanie. Uszkodzony na-

skórek oraz skóra właściwa regenerują się w wyniku migra-

cji nieobjętego leczeniem nabłonka i przydatków skórnych

[5.] W wyniku zabiegu eksfoliacji chemicznej poprawia się

faktura i koloryt skóry. Powierzchowne zmarszczki ulegają

spłyceniu oraz hamuje się rozrost naskórka [3].

R

odzaje peelingów

Peelingi klasyfikuje się ze względu na metodę ich wyko-

nania (chemiczne, fizyczne, mechaniczne) oraz głębokość

penetracji w głąb skóry (powierzchowne, umiarkowanie

głębokie oraz głębokie):

1. peeling chemiczny powierzchowny: zakres penetracji od

naskórka do warstwy brodawkowatej skóry właściwej;

2. peeling umiarkowanie głęboki (średnio głęboki): za-

kres penetracji od naskórka poprzez warstwę brodaw-

kowatą do warstwy siateczkowatej skóry właściwej;

3. głęboki peeling chemiczny: zakres penetracji

do warstwy siateczkowatej skóry właściwej (0,6mm).

Wskazaniem do aplikacji peelingów chemicznych są:

uszkodzenia posłoneczne, zmarszczki, zaburzenia barw-

nikowe, rozrost naskórka, blizny potrądzikowe. Im głę-

biej penetrujący peeling, tym dłuższy jest czas rekonwa-

lescencji i wyższe ryzyko powikłań. Działanie peelingów

uzależnione jest od stosowanej techniki aplikacji [1].

O

cena wstępna

Przed dokonaniem wyboru zabiegu odmłodzenia skóry

ważna jest dokładna diagnostyka skóry twarzy, określe-

nie jej typu, pigmentacji oraz zakresu zmian związanych

z fotostarzeniem.

Według klasyfikacji Fitzpatricka u ludzi można wyróż-

nić 6 typów skóry (tzw. fototypy) w zależności od zawartej

w niej ilości melaniny. Ta jest zależna od rasy i ekspozycji

na promieniowanie UV (Tabela 1).

Tabela 1.

Typy skóry wg Fitzpatricka

Typ Barwa

Reakcja po pierwszej letniej

ekspozycji na słońce

I

Biała

Zawsze oparzenie, brak opalenizny

II

Biała

Zwykle oparzenie, słaba opalenizna

III

Biała

Czasami niewielkie oparzenie, opala się

przeciętnie

IV

Przeciętnie

brązowa

Rzadko ulega oparzeniom, łatwo powstająca

opalenizna

V

Ciemnobrązowa Sporadycznie oparzenie, bardzo łatwo

powstająca opalenizna

VI

Czarna

Nigdy oparzenie, bardzo łatwo powstająca

opalenizna

Źródło:

[6].

Według przyjętej opinii peelingi powierzchowne są

bezpieczne dla wszystkich typów skóry, natomiast pew-

ne powikłania barwnikowe wynikające z niewłaściwego

przygotowania skóry przed i po eksfoliacji dotyczą ty-

pów skóry od III do VI [1]. Po zakwalifikowaniu fototypu

pacjenta należy oszacować aktywność łojotokową oraz

ewentualny stopień uszkodzenia skóry. Aktywność ło-

jotokowa może spowodować zmniejszenie skuteczności

działania środków złuszczających. Stopień uszkodzenia

skóry (nasilenie zmarszczek, stopień uszkodzenia posło-

necznego, potrzeby stosowania makijażu korygującego)

najłatwiej ocenić według klasyfikacji Głogau (Tabela 2).

Tabela 2.

Stopień uszkodzenia skóry według klasyfikacji Głogau

Typ

Wiek

(lata)

Fotouszkodzenie

I – łagodny

28 – 35 Brak lub niewielkie zmarszczki, brak

rogowacenia słonecznego, brak lub nie-

wielka potrzeba stosowania makijażu.

II – umiarkowany

35 – 60 Zmarszczki początkowe, początki

rogowacenia słonecznego, potrzeba

stosowania makijażu – ziemista cera.

III – zaawansowany

50 – 65 Utrwalone zmarszczki, rogowacenie

słoneczne, zawsze potrzebny makijaż,

żółtawe przebarwienia i teleangiektazje.

IV – ciężki

60 – 70 Zmarszczki w spoczynku, uszkodzenia

posłoneczne, zawsze potrzebny maki-

jaż (nie jest on wystarczający).

Źródło:

[2].

Peelingi powierzchowne uważa się za bezinwazyj-

ne, natomiast przy aplikacji peelingów umiarkowanie

głębokich i głębokich mogą wystąpić dolegliwości bólo-

we. W związku z tym niezbędne jest przyjmowanie do-

ustnych środków przeciwbólowych. Przed dokonaniem

wybraniem peelingu chemicznego należy dokonać oceny,

w skład której wchodzą: wywiad chorobowy z uwzględ-

nieniem przebytych zabiegów chirurgicznych, zażywa-

nych lekarstw, dokumentacja fotograficzna [4].

C

el pracy

Istnieje wiele metod wykorzystania preparatów keratoli-

tycznych, między innymi eksfoliacje kwasami w celu wy-

gładzenia oraz wybielenia naskórka. Eksfoliacje kwasami

owocowymi (najczęściej używane: kwas glikolowy, mleko-

wy, migdałowy jako hydrolizat) bywają skuteczną metodą

odmładzania skóry twarzy. Drażniące działanie kwasów

jest uzależnione od niskiego pH skóry oraz zastosowanego

podłoża [6-7]. Właściwości kwasu migdałowego oraz jego

dobra tolerancja u osób z wrażliwą skórą zadecydowały

o możliwości wykorzystywania go w łagodzeniu objawów

fotostarzenia i usuwaniu różnych rodzajów przebarwień

[8]. Wprzypadku zmian skórnych (rany otwarte, zakażenia

skóry) wykonanie peelingu nie jest możliwe.

Celem pracy jest ocena możliwości zmniejszenia in-

tensywności przebarwień po zastosowaniu kwasu mle-

kowego 30% i 40% przy pH 2,8 oraz kwasu migdałowego

40% przy pH 1.

M

ateriał

i metody

W badaniu uwzględniono 93 pacjentki z przebarwieniami

skóry (ostuda polekowa oraz plamy soczewicowate) w wie-

ku 25-55 lat. Średnia wieku probantek wynosiła 37 lat.

Badane podzielono na trzy grupy. W pierwszej grupie

uwzględniono 33 probantki (średnia wieku 37 lat), u których

aplikowano kwasy AHA. W tej grupie zaaplikowano kwas mle-

kowy:5zabiegów2razywtygodniukwasemostężeniu30%pH

Page 20 - KE - 2014.3 - calosc