Page 26 - KE - 2014.2

100

vol. 3 \ 2 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna

–

siarka rombowa – siarka

α

zbudowana z ośmioatomo-

wych pierścieni. Ta odmiana alotropowa może w tem-

peraturze95,5°Cprzekształcićsięwsiarkę jednoskośną;

–

siarka jednoskośna – siarka

β

, podobnie jak rombowa

zbudowana jest z ośmioatomowych pierścieni;

–

siarka żółta – istnieje w temperaturze od 119°C do

160°C w postaci cieczy ruchliwej, która składa się

z oktasiarki łańcuchowej;

–

siarka bezpostaciowa – otrzymuje się ją poprzez kon-

densację par siarki;

–

katena – polisiarka, siarka μ. Jest ona zbudowana ze

spiralnych, długich łańcuchów;

–

siarka plastyczna – powstająca w wyniku oziębiania

siarki μ w wodzie [3].

Siarka stosowana jest w kosmetyce w formie zasypek,

maści i emulsji przeciw grzybicy, łupieżowi, świerzbo-

wi, nadmiernemu łojotokowi i wypryskom skórnym. Ze

względu na stopień rozdrobnienia rozróżniamy siarkę

bezpostaciową i koloidalną. Siarka bezpostaciowa wystę-

puje w postaci proszku o wielkości cząsteczek ok. 20μm.

Jest nierozpuszczalna w wodzie. Z kolei siarka koloidalna

składa się z cząsteczek o wymiarach 1-500nm. Na po-

wierzchni skóry ulega redukcji do siarkowodoru, którego

sole działają zabójczo na patogeny skóry. Siarka przenika

przez skórę jako tiosiarczan, siarkowodór lub w postaci

koloidalnej [3].

Z

astosowanie związków

siarki w balneoterapii

Ponieważ związki siarki mogą rozpuszczać się w wodzie,

stosowane są również kąpiele lecznicze z wykorzysta-

niem wód siarczkowych. Taka woda ma charakter lekko

kwaśny (pH 6, 7), więc działa zmiękczająco i złuszczająco

(kertoplastycznie) na naskórek. Dzięki temu skóra staje

się gładka, bardziej sprężysta i elastyczna, a kąpiele zna-

komicie sprawdzają się w leczeniu chorób skóry z nad-

miernym rogowaceniem, łuszczycy, przy wyprysku łojo-

tokowym, w atopowym zapaleniu skóry. Ponadto w czasie

kąpieli następuje rozszerzenie naczyń włosowatych,

czego efektem jest pobudzenie mikrokrążenia, lepsze

ukrwienie oraz pobudzenie metabolizmu skóry i narzą-

dów głębiej położonych [4-6].

Z

astosowanie związków

siarki w kosmetykach

W kosmetyce stosowane są również sole tlenowych kwa-

sów siarkowych, wśród których największe znaczenie

mają pochodne kwasów: siarkowego (IV), siarkowego

(VI) i tiosiarkowego. Do najczęściej wykorzystywanych

związków należą siarczany (VI) litowców i berylowców.

Jednym z przykładów jest siarczan (VI) baru, który

występuje w formie białych kryształów o temperaturze

topnienia 1580°C. W odróżnieniu od innych soli baru nie

jest trujący. Wykazuje właściwości kryjące, dlatego może

być stosowany jako podstawa pudrów oraz jako substan-

cja zmętniająca [5, 7, 8].

Hydrat siarczanu (VI) magnezu występuje w formie

bezbarwnych kryształów o gorzkim smaku. Wykazuje

właściwości ściągające, lekko znieczulające oraz prze-

ciwzapalne. Łagodzi również skutki oparzeń słonecznych,

dlatego stosowany jest w preparatach po opalaniu oraz

w solach kąpielowych [5, 7, 8].

Rozpowszechniony w przyrodzie hydrat siarczanu (VI)

wapnia (CaSO

4

× 2 H

2

O) znany jest głównie jako minerał –

gips. Podczas ogrzewania traci wodę i przechodzi w gips

palony (CaSO

4

× ½ H

2

O). Może być stosowany jako skład-

nik pudrów kamiennych oraz past do zębów [5, 7, 8].

W kosmetykach występują również często sole alki-

losiarczanów. Stosowane są one ze względu na dobre

właściwości myjące, poza tym nie drażnią skóry oraz

błon śluzowych. Zachowują także swoje właściwości bez

względu na zmianę pH i mają tę zaletę, że pienią się nawet

w twardej wodzie. Mogą być stosowane w szamponach,

preparatach do kąpieli oraz higieny jamy ustnej. Najczę-

ściej stosowanym związkiem jest laurylosiarczan sodu [9].

Kolejną grupą związków są sole siarczanów alkilopo-

lioksaetylenowanych, które mają doskonałe właściwości

myjące i pianotwórcze. Poza tym są związkami łatwo ule-

gającymi biodegradacji. Są dobrze tolerowane przez skórę

i nie działają drażniąco na błony śluzowe, dlatego stoso-

wane są do preparatów przeznaczonych do higieny miejsc

intymnych (takich jak płyny do kąpieli, mydła w płynie).

Ze względu na możliwe niepożądane właściwości (po-

drażnienia dróg moczowych u dzieci) sole p-alkiloarylo-

sulfonianów rzadko znajdują zastosowanie w przemyśle

kosmetycznym. Związki te mają również silne właściwości

odtłuszczające i aby zminimalizować ich negatywny wpływ

na skórę, stosowane są w preparatach do skóry przetłuszcza-

jącej się w postaci soli z trietanoloaminą. Znacznie częściej

stosowane są pochodne kwasów sulfobursztynowego i izotio-

nowego, tauryny oraz sulfonianów

α

-olefinowych, ponieważ

poza tym, że nie drażnią one błon śluzowych, to stwierdzono

również, iż mają wręcz działanie łagodzące. Dlatego są sto-

sowane w preparatach do pielęgnacji skóry u dzieci. Najlepiej

znanym tenzydem z tej grupy związków jest sól sodowa die-

stru 2-etyloheksylowego kwasu sulfobursztynowego, znana

pod nazwą handlową

Docusat-Natrium

. Równie często stosu-

je sięwkosmetykach pochodne tauryny lubN-metylotauryny.

Detergenty te charakteryzują się dużą stabilnością chemicz-

ną i są lepiej tolerowane przez skórę i błony śluzowe niż alki-

losiarczany. Stosowane są w pastach do zębów (np. Hestapon

KTW), szamponach, płynach do kąpieli (Hestapon CT) [9].

Omawiając związki zawierające siarkę, należy zwrócić

również uwagę na ich właściwości przeciwdrobnoustrojowe.

Związki te mogą mieć zastosowanie jako substancje czynne

w kosmetykach bioaktywnych, mogą być również wykorzy-

stywane jako konserwant. Jednym z najbardziej znanych jest

preparat Kathon CG, w skład którego wchodzą dwa związki

5-chloro-2-metyloizotiazolin-3-on oraz 2-metyloizotia-

zolin-3-on, zmieszane w stosunku 3:1. Kathon CG ma przy

dużym zakresie pH bardzo dobre działanie przeciwdrob-

noustrojowe, przy czym jest dobrze tolerowany przez skórę

człowieka. Stosuje się go jako konserwant w takich kosmety-

kach jak kremy, szampony i preparaty do kąpieli [10].

Rys. 1 Po lewej:

5-chloro-2-metyloizotiazolin-3-on;

po prawej:

2-metyloizotiazolin-3-on

Źródło:

Opracowanie własne

Page 26 - KE - 2014.2 - Calosc