1 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
15
A
artykuł
biochemia
Dr n. med. Igor Łoniewski
lekarz, wieloletni pracownik
naukowy Katedry
Farmakologii PUM, obecnie
współpracuje z Zakładem
Biochemii i Żywienia
Człowieka PUM, autor prac
naukowych, podręczników,
artykułów edukacyjnych
i popularnonaukowych
z zakresu farmakologii
i leków pochodzenia
naturalnego, zajmuje się
m.in. badaniem znaczenia
mikroorganizmów
w fizjologii i patologii.
W
szyscy wiemy, że bakterie zamieszkujące nasz przewód pokarmowy odgrywają znaczącą rolę
w trawieniu pokarmów – szczególnie błonnika, regulowaniu procesów przemiany materii,
a nawet zwiększają odporność organizmu. Jednakże bardzo mało znany jest związek pomiędzy
bakteriami jelitowymi a mózgiem i zachowaniem człowieka. Znamy doskonale uczucie bólu
brzucha, biegunki czy utraty apetytu, które związane są z sytuacjami stresowymi. Bardzo ważną
rolę w powstawaniu tych zaburzeń odgrywają bakterie jelitowe, a w zasadzie zaburzenia ich składu
i funkcji nazywane dysbiozą.
Bakterie jelitowe a mózg
DYSBIOZA
Rola stresu w powstawaniu dysbiozy jest często
rozumiana bardziej intuicyjnie niż jako zjawisko
potwierdzone wynikami badań naukowych. Do-
wody jednak istnieją i są znane od dawna, aczkol-
wiek wiedza ta jest mało rozpowszechniona nawet
wśród specjalistów. Stres zaburza budowę oraz
funkcje błony śluzowej jelit, prowadząc do wzrostu
jej przepuszczalności dla antygenów, bakterii i tok-
syn, co skutkuje aktywacją procesów zapalnych.
Zapalenie z kolei może sprzyjać powstawaniu de-
presji. Przewlekły stres psychiczny powoduje rów-
nież zaburzenia autonomicznego układu nerwo-
wego (niezależnego od naszej woli), pobudzenie
czynności hormonalnej nadnerczy oraz nasila od-
czuwanie bólu. Stres wpływa także na mikroflorę
jelitową, powodując nadmierny rozwój bakterii pa-
togennych oraz zmniejszenie ilości dobroczynnych
bakterii rodzajów
Lactobacillus
i
Bifidobacterium
.
W czasie stresu dochodzi do znacznego wzrostu
wytwarzania hormonów, które uszkadzają mi-
kroflorę jelitową. Złość albo obawa powodują aż
trzydziestoprocentowy wzrost zawartości w stolcu
patogennych bakterii, który ulega normalizacji po
ustąpieniu stresu. Nawet drobne stresy, takie jak
badanie lekarskie uczniów, prowadzą do zmniej-
szenia wytwarzania immunoglobuliny A, która nie
tylko zapobiega adhezji (przyczepianiu się) bakterii
