< PreviousINDIBA® ≠ RF5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna 79 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA A Iwona Jokiel wieloletnia wykładowczyni wydziałów nauk medycznych i farmaceutycznych, autorka artykułów naukowych i branżowych z dziedziny onkologii skóry, dermatoskopii i farmacji, trenerka technologii Indiba w Polsce +48 533 533 335 W przypadku osób objętych szeroką listą prze- ciwwskazań terapeuci mogli zaoferować jedynie zabiegi pielęgnacyjne w postaci tzw. kosmety- ki białej. Wykluczone są w tym wypadku tera- pie z zastosowaniem czynników fizykalnych w postaci urządzeń do zabiegów termoliftingu, laseroterapii, radiofrekwencji, prądów czy nie- zwykle popularnych urządzeń generujących skupioną wiązkę fal dźwiękowych HIFU (High Intensity Focused Ultrasound). Osoby z tzw. grupy ryzyka stanowią aktualnie bardzo duży odsetek klientów, którzy również chcą wyglądać młodo, poprawiać owal twarzy, modelować swoją sylwetkę czy walczyć z defek- tami skóry. Bardzo często poddają się oni za- biegom pielęgnacyjnym dla poprawy samopo- czucia, które odgrywa kluczową rolę w procesie terapii. Choroba lub długotrwałe przyjmowa- nie leków znacząco zmieniają strukturę skó- ry. Niejednokrotnie dochodzi u takich osób do Praca z osobami, u których zdiagnozowano choroby autoimmunologiczne oraz onkologiczne, zarówno w trakcie procesu leczenia, jak i w najbliższych latach po nim, wymaga ogromnej odpowiedzialności od terapeuty. Kosmetolodzy oraz lekarze chcą oferować takim klientom zabiegi na najwyższym poziomie skuteczności terapeutycznej, ale przede wszystkim muszą oni zadbać o bezpieczeństwo oferowanych terapii. Ogromnym wyzwaniem jest znalezienie skutecznych terapii fizykalnych, dla których wymienione choroby nie są przeciwwskazaniem. Pacjent onkologiczny oraz z chorobami autoimmunologicznymi w gabinecie kosmetologicznym – nowe możliwości terapii80 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA A ścieńczenia skóry właściwej, nadmiernego rogowacenia naskórka i skróconego czasu trwania turn over time, zabu- rzeń w składzie naturalnego czynnika nawilżającego NMF (Natural Moisturizing Factor) czy zwiększonej przeznaskór- kowej utraty wody TEWL (trans epidermal wather loss ). Do- datkowym problemem jest też częste występowanie stanu zapalnego w organizmie. Czynniki te znacznie ograniczają kosmetologom i lekarzom możliwość zastosowania inten- sywnych terapii wyszczuplających czy odmładzających. Wśród wielu technologii, stosowanych w kosmetologii i medycynie estetycznej, znajduje się też taka, którą moż- na zastosować u dotąd wykluczonych z zabiegów fizykal- nych klientów. Pionierem jej zastosowania w Polsce jest Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach, który kieruje swoich pacjentów onkologicznych na rehabilitację z za- stosowaniem prądu zmiennego o stałej częstotliwości. Do- skonale sprawdziły się one przy terapii ran, blizn, a także w przypadku dużych obrzęków, np. po wycięciu węzłów chłonnych. Można ją również stosować na skórę uszko- dzoną w wyniku radioterapii. Niezwykle krótka lista prze- ciwwskazań do zastosowania systemu terapeutycznego świadczy o możliwości wykorzystania go nawet u klientów obciążonych ciężkimi chorobami. Dzięki specyficznemu oddziaływaniu prądu zmiennego o stałej częstotliwości stosowanego w technologii Proionic na jony komórkowe, tj. nadanie im odpowiedniego kierunku i tempa oraz przywróceniu tym samym naturalnego poten- cjału elektrycznego błon komórkowych, zabieg ten stwarza komórkom środowisko do optymalnej pracy. Zespół reakcji biochemicznych zachodzących w komórkach prowadzi do szybkiej regeneracji tkanek bez wcześniejszego uszkodze- nia struktur poddanych zabiegowi. W efekcie komórki za- czynają pracować i wyglądać zgodnie z ich fizjologią. Brak degradacji struktur białkowych oraz praca nieter- miczna powoduje, że technologia ta sprawdza się również u klientów korzystających z zabiegów tzw. medycyny es- tetycznej (w tym wypełniaczy tkankowych, nici i botoksu). Zabiegi z wykorzystaniem specyficznego prądu zmiennego o stałej częstotliwości są doskonałym uzupełnieniem, któ- re zwiększa efektywność i trwałość zabiegów iniekcyjnych, przebudowuje tkankę, poprawia strukturę skóry, zwiększa jej elastyczność, gęstość i poziom nawilżenia, bez ryzyka szybszej degradacji preparatu użytego do zabiegu. W przypadku pacjentów onkologicznych czy z choro- bami autoimmunologicznymi praca technologią Proionic otwiera nam drogę do bezpiecznego wykonywania zabie- gów estetycznych o wysokiej skuteczności w zakresie pie- lęgnacji twarzy, redukcji zmarszczek oraz modelowania sylwetki czy redukcji cellulitu. PODSUMOWANIE W odpowiedzi na coraz większą potrzebę stosowania re- generacji tkankowej u pacjentów, ośrodki naukowe z całe- go świata tworzą urządzenia lub protokoły, które znajdują wykorzystanie w terapiach medycznych (zabiegi okołoope- racyjne, leczenie zmian skórnych, terapia w stanach zapal- nych) i kosmetologicznych (wyszczuplanie, ujędrnianie, redukcja zmarszczek, wypadanie włosów, rehabilitacja po operacjach plastycznych i zabiegach laserowych itp.), które już dzisiaj możemy zastosować nie tylko u klientów zdrowych, ale też borykających się z chorobami, które do tej pory uniemożliwiały im pełne korzystanie z zabiegów estetycznych. BIBLIOGRAFIA dostępna u autora INDIBA® SKUTECZNA, BEZPIECZNA TECHNOLOGIA BAZUJĄCA NA PROLIFERACJI KOMÓRKOWEJ INDIBA® to skuteczna, bezpieczna technologia, bazująca na proliferacji komórkowej. Promuje zdrowe funkcjonowanie komórek, bazując na specyficznej częstotliwości, która wywo- łuje efekty termiczne i subtermiczne. To czyni ją wyjątkową, a dodatkowo efekty zabiegowe widocz- ne oraz wyczuwalne są już od pierwszej sesji. Dzięki terapii INDIBA® komórka jest w stanie wydalić toksyny i produkty przemiany materii, pobrać bardzo dużą ilość tlenu, która bezpośrednio przyczynia się do procesów regeneracyjnych organizmu. Tak utrzymana prawidłowo biologia komórki działa również przeciwzapalnie i prze- ciwbólowo – przyspieszając powrót do zdrowia po zabiegu lub operacji, redukując ból i obrzęki. W kosmetologii oraz biomedycynie estetycznej powoduje natychmiastowe efekty odmładzania, modelowania sylwetki, rewitalizacji, liftingu, nawilżenia, wygładzenia zmarszczek. 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna 81 ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA A Masaż psychosomatyczny Prawdziwa sztuka masażu to nie tylko technicznie doskonale wykonana kolej- ność ruchów, ale również rozumienie zło- żoności procesów, na które te ruchy mają wpływ, oraz odpowiedzialność za psychofi- zyczne zdrowie ludzi. +48 607 755 090 Masaż psychosomatyczny jest techniką masażu, mającą na celu przywrócenie ludzkiego zdrowia psychofizycznego. Struktura masażu jest utwo- rzona na podstawie asynchronicznych i asyme- trycznych ruchów głaszczących, wykonywanych w określonym rytmie. Tworzy to silny przepływ impulsów nerwowych z receptorów skórnych (dotykowych, temperaturowych, propriorecep- torów), a także zmysłów (słuchu, węchu, wzroku) do ośrodkowego układu nerwowego, któremu to- warzyszą odczucia euforyczne i wprowadzające w stan półhipnotyczny. Dzięki temu masaż psy- chosomatyczny ma wyraźne działanie kojące i antydepresyjne, zmniejsza objawy stresu i sta- nów lękowych, przywraca sen i napełnia ciało uczuciem zmysłowego komfortu. ODDZIAŁYWANIE Po pierwsze, próg pobudliwości wzrasta, zwięk- sza się odporność organizmu na bodźce. Zmniej- sza się emocjonalna wrażliwość Klienta, który wcześniej mógł być rozdrażniony z najbardziej nieistotnego powodu lub łatwo można było wy- trącić go z równowagi, a ogólne mechanizmy adaptacyjne ulegają poprawie. Po drugie, strefa wzbudzenia powstaje w korze mózgowej i układzie limbicznym z udziałem du- żej liczby nowych neuronów w procesie analizy bodźców. Pozwala to odwrócić świadomość od negatywnych doświadczeń, a także zmniejsza jej funkcję kontrolującą stan mięśni. Dodatko- wo stymulowane są niektóre receptory nerwowe (tzw. komórki Merkela), których jest szczególnie dużo na obszarze dłoni, stóp, twarzy i szyi. Tym samym aktywowana jest produkcja substancji morfinopodobnych (endorfiny, enkefaliny, ami- ny biogenne). Te hormony „przyjemności” są w stanie wywołać euforyczne doznania podczas masażu, a także złagodzić uczucie bólu i zmniej- szyć skurcze mięśni. TECHNIKA WYKONYWANIA MASAŻU PSYCHOSOMATYCZNEGO Masaż obejmuje kilka różnych grup gładzących ruchów neurosensorycznych, które wykonywa- ne są wg następujących zasad: globalizacji, su- perpozycji, warstwowości. dr Sergey Shchurevich lekarz, nauczyciel, wybitny mistrz sztuki masażu, twórca unikalnych technik odmładzania, założyciel i dyrektor Międzynarodowej Szkoły Estetyki i Masażu Manualistic, jego innowacyjne techniki zrewolucjonizowały medycynę estetyczną, bazują one na fundamentalnych zasadach fizjologii i holistycznej koncepcji masażu, które stały się nowym podejściem do rozwiązywania wielu problemów estetycznych i medycznych Ludmiła Petrenko założycielka Centrum Zdrowia i Urody LuVital, specjalizuje się w branży beauty, terapeutka urody, dyplomowana kosmetyczka, masażystka, ceniona wykładowczyni kongresowa, szkoleniowiec, licencjonowana instruktorka tai chi, pasjonatka terapii komplementarnych, od 30 lat opracowuje efektywne programy wyszczuplające i modelujące sylwetkę, wyłączna przedstawicielka Międzynarodowej Szkoły Estetyki i Masażu Manualistic w Polsce82 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA A Najbardziej powierzchowne ruchy gładzące wpływają na receptory dotykowe i temperaturowe skóry. Te ruchy zajmują dużą powierzchnię tkanki, biorąc pod uwagę zasa- dę globalizacji. W tym celu, poza dłońmi, w masażu często wykorzystuje się wewnętrzną powierzchnię przedramion. Głębokie ruchy gładzące działają na poziomie mięśniowo- -powięziowym i rozwiązują problemy związane ze skur- czami mięśni. Przyczyniają się do rozluźnienia włókien mięśniowych i harmonizacji procesów skurczowych i re- laksacyjnych w tkance mięśniowej jako całości. Ruchy gładzące wykonywane są w bardzo wolnym tempie, często asymetrycznie i w trybie asynchronicznym. Asyme- tria i asynchronia w masażu realizują zasadę superpozycji: zwiększają impuls aferentny do centrum mózgu i zmniej- szają adaptację receptorów do bodźców dotykowych. Zwięk- sza to percepcję dotykową, wzmacniając odczucia zmysło- we i przyczynia się do powstania silniejszego rozproszenia uwagi, dominującej w ośrodkowym układzie nerwowym. Zmniejszenie właściwości adaptacyjnych receptorów doty- kowych jest również ważne w procedurach masażu psychoso- matycznego. Jak wiadomo, receptory dotykowe mają bardzo wysoką zdolność adaptacji do bodźców. Stopniowo przystoso- wują się one również do wykonywanych ruchów gładzących, co zmniejsza skuteczność ich oddziaływania na ośrodki ana- lityczne w mózgu. Ciągły przepływ asymetrycznych ruchów wykonywanych w trybie asynchronicznym jest niezbędny, w celu zminimalizowania przyzwyczajenia struktur senso- rycznych do powtarzających się oddziaływań o tej samej sile. Kluczowe znaczenie podczas wykonywania procedury masażu psychosomatycznego ma synchronizacja rozma- itych bodźców: oddziaływanie na różne analizatory w spo- sób synergiczny. Brak synergii w pracy analizatorów (ja- sne światło, ostry zapach, hałas, zimno podczas masażu), nawet przy doskonale wykonanej technice, znacznie ob- niża skuteczność zabiegu i utrudnia pozbycie się u osoby stresu, niepokoju i depresji. Im bardziej wrażliwe recep- tory będziemy angażować w pracę, tym silniejszy będzie przepływ impulsów aferentnych, kierowanych do central- nego układu nerwowego. Te z kolei skierują więcej neuro- nów do analizy sytuacji, którą modelujemy podczas masa- żu. Im mniej komórek nerwowych jest zaangażowanych w centrum pobudzenia zdominowanego przez stres, tym słabszy będzie wpływ tej przewagi na organizm. MECHANIZMY DZIAŁANIA I EFEKTY MASAŻU PSYCHOSOMATYCZNEGO Na poziomie nerwowo-mięśniowym następuje miorelak- sacja, powodująca zmniejszenie napięcia i wyrównanie odczuć psycho-emocjonalnych. Równie skuteczny mechanizm oddziaływania osiągany jest na poziomie neuropsychicznym, który ma na celu wpro- wadzić Klienta w stan głębokiego odprężenia i uspokojenie, podobnego do stanu hipnozy czy niewymuszonej medytacji. Na poziomie neurohumoralnym zostaje przywrócona równowaga hormonalna, a Klient odczuwa niezwykły bło- gostan podczas wykonywania masażu i pozostaje pod jego wrażeniem przez dłuższy czas, co też powoduje chęć po- wracania na ten zabieg. Najważniejsze efekty oddziaływania psychosomatycz- nego masażu to: zmniejszenie wpływu stresu na organizm, zmniejszenie nasilenia depresji, przywrócenia spokojnego snu, zmniejszenie napięcia mięśni, zmniejszenie nasilenia objawów bólowych (np. migrena), zmniejszenie ciśnienia wewnątrzczaszkowego i tętniczego, zmniejszenie podat- ności emocjonalnej i lękowej oraz stanów obsesyjnych. PODSUMOWUJĄC Masaż psychosomatyczny to najwyższy poziom w sztuce masażu. Jest to niczym obcowanie z Klientem na „niema- terialnym” poziomie. Osoby praktykujące ten masaż po- trzebują przygotowania nie tylko na perfekcyjnym pozio- mie wykonania technicznego, ale również powinny zadbać o harmonię i komplementarność działania. Międzynarodowa Szkoła Estetyki i Masażu MANUALISTIC, którą od 13 lat w Pol- sce reprezentuje Ludmiła Petrenko, przygotowuje specjalistów na najwyższym poziomie, którzy chcą być najlepsi w swoim zawodzie. Od początku współpracy z dr. Shchurevichem było wiadomo o jego wyjątko- wym talencie twórczym i jednocześnie potrzebie zapewnienia branży beauty w Polsce wysokiego poziomu nauczania innowacyjnych technik masażu. Masaż twarzy w gabinecie kosmetycznym z dodatkowego elementu zabiegu awansował na pozycję pełnowartościowej, samodzielnej procedury. W obecnych czasach autorska metoda psychosomatycznego masażu twarzy jest najbardziej pożą- dana i poszukiwana. Pozwala ona na uwolnienie napięć o różnym podłożu, co powoduje także skuteczny efekt kosmetyczny – promiennej i radosnej twarzy. Takie osiągnięcia są możliwe dzięki praktyce i zrozumieniu filozofii Szkoły MA- NUALISTIC – „myśleć końcówkami palców”. MIĘDZYNARODOWA SZKOŁA ESTETYKI I MASAŻU MANUALISTIC5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna 83 CO TO JEST NEEDLE SHAPING? Jest to technika, która pozwala na stopniowe zwiększanie objętość ust, okolicy kości policzkowych, redukcji zmarsz- czek i wypełniania głębokich blizn potrądzikowych bez wstrzykiwania materiału uzupełniającego czy nici PDO. Jed- nocześnie biostymulujemy skórę – zagęszczamy ją, a kolagen i elastynę układamy wektorowo w autologiczne nici, co sprawia ze skóra staje się napięta. Zastosowania: korekta hipowolumetrii twarzy, zwiększenie objętości ust, korekta zmarszczek mimicznych, le- czenie blizn, utworzenie autologicznych nici włókien kolagenu i elastyny, regeneracja kolagenu, biostymulacja skóry twarzy i ciała. ŻEL ROZPUSZCZAJĄCY NASKÓREK SUNEWMED+ Żel rozpuszczający naskórek SunewMed+ to najlepszy żel peelingujący, jaki można sobie wy- obrazić. Produkt pozwala pozbyć się martwych komórek i zanieczyszczeń w zaledwie minutę, de- likatnie oczyszcza pory, przywraca skórze blask i młody wygląd. Polecany do każdego rodzaju skóry, również wrażliwej i naczyniowej. Jest tak delikatny, że mogą go używać kobiety w ciąży. Produkt zawiera 4,5% witaminy C. Hydroli- zat skrobi kukurydzianej, oliwa z oliwek i olejek z gorzkiej pomarańczy przywracają prawidłową równowagę hydrolipidową skóry, stymulując jej regenerację i zapobiegając powstawaniu zmarszczek. Po zastosowaniu produktu skóra jest rozświetlona, odmłodzona i idealnie gładka. NOWOŚĆ OD BIOTEC ITALIA – MYTONE Innowacyjna aparatura, stworzona do terapii i modelowania sylwetki, wykorzystująca pole elektromagnetyczne. MYTONE redukuje tkankę tłuszczową poprzez maksymalne aktywowanie dużych grup mięśni, doskonale tonuje i wyszczupla sylwetkę. Skon- centrowane pole elektromagnetyczne polaryzuje i depolaryzuje dany mięsień, tworząc bodziec skurczowy w 100% masy mięśniowej, znacznie bardziej niż jest to możliwe w przypadku jakich- kolwiek konwencjonalnych ćwiczeń fizycznych. MYTONE zawiera technologię Fit4®, czyli 4 niezależnie głowice, która pozwala na jedno- czesne leczenie do 4 obszarów ciała, zmniej- szając ilość wymaganych sesji zabiegowych. a naturalny skład: olej sojowy, olej kokosowy i wosk pszczeli a jedenaście zapachów z Prowansji a wspaniale nawilżają i regenerują skórę a pięknie pachną a pomagają się zrelaksować i odprężyć a idealne do masażu twarzy, ciała, dłoni oraz stóp prowansalskieswiecedomasazu.pl swiecadomasazu.pl biuro@ambasadakosmetyczna.pl 508 635 474 L’amie de Provence Francuskie świece do masażu i pielęgnacji ciała85 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” STRESZCZENIE Brodawki są częstym schorzeniem skóry, które może powo- dować ból i defekt kosmetyczny. Celem pracy było porównanie skuteczności zabiegów nieinwazyjnych i inwazyjnych w terapii brodawek wiru- sowych skóry stóp. Uwzględniono 25 badań dotyczących usuwania brodawek za pomocą kwasu salicylowego, piro- gronowego i mrówkowego, retinoidów, 5-fluorouracylu, fe- nolu, okluzji, laserów: CO 2, KTP, Nd:Yag, Er:Yag, pulsacyjno- -barwnikowego, krioterapii, elektrokoagulacji i chirurgicz- nego usuwania zmian. Wywnioskowano zbliżoną do siebie skuteczność, a przedstawione badania nie wykazały prze- wagi jednych zabiegów nad drugimi. Słowa kluczowe: brodawki skóry stóp, terapia brodawek, terapie inwazyjne, terapie nieinwazyjne ABSTRACT The aim of this review was to compare the effectiveness of natural and invasive therapy in the removal of viral warts of the foot skin. A research was conducted basing on 25 stud- ies on wart removal with salicylic acid, pyruvic acid and formic acid, retinoids, 5-fluorouracil, phenol, occlusion, lasers: CO2, KTP, Nd:Yag, Er:Yag, pulse-dye, cryotherapy, electrocoagulation and surgical method. When comparing natural and invasive treatments, similar effectiveness was concluded, and the presented studies did not show any ad- vantage one over the other. Keywords: plantar warts, wart removal treatment, invasive treatment, non invasive treatment Iwona Elżbieta Wencel, Katarzyna Kordus Wydział Kosmetologii i Nauk Edukacyjnych, Wyższa Szkoła Zdrowia, Urody i Edukacji w Poznaniu. ul. Brzeźnicka 3, 60-133 Poznań +48 61 655 85 85 katarzynakordus.kk@gmail.com Sposób cytowania / Cite Wencel IE, Kordus K. Comparison of the effectiveness of non invasive and invasive therapy in the removal of viral warts of the foot skin. Aesth Cosmetol Med. 2021;10(5):235-241. https://doi.org./10.52336/acm.2021.10.5.04 Porównanie skuteczności terapii nieinwazyjnych i inwazyjnych w zabiegach usuwania brodawek wirusowych skóry stóp Comparison of the effectiveness of non invasive and invasive therapy in the removal of viral warts of the foot skin WSTĘP Brodawki są częstym schorzeniem skóry. Do zakażenia do- chodzi najczęściej w przestrzeniach publicznych, a obec- ność ran na skórze i niewłaściwa odpowiedź immunolo- giczna to główne czynniki sprzyjające ich powstawaniu. Brodawki utrzymujące się przez ponad dwa lata nazywane są brodawkami opornymi. Celem większości zabiegów jest usunięcie zainfekowa- nych komórek skóry. Nie zawsze jest to w pełni możliwe, w następstwie czego, procedura zabiegowa nie jest skutecz- na. W literaturze naukowej publikowane są badania doty- czące usuwania brodawek skóry stóp nieinwazyjnymi i in- wazyjnymi metodami, ale dotychczas nie opublikowano przeglądu dotyczącego porównania tych dwóch sposobów eliminacji zmian wywołanych przez wirusa brodawczaka ludzkiego HPV (human papilloma virus). Artykuł przeglądowy / Review article86 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” ETIOLOGIA Wirus brodawczaka ludzkiego to mały wirus DNA należą- cy do grupy PAPOVA (papilloma, polyoma, vacuolating virus). Istnieje około 100 typów wirusów należących do rodzaju HPV. Część z nich powoduje powstanie łagodnych zmian na skórze: brodawki, kurzajki, kłykciny kończyste. Niektó- re typy tego wirusa mogą być przyczyną nowotworów zło- śliwych takich jak: rak szyjki macicy, rak krtani oraz rak kolczystokomórkowy. Do najczęściej występujących zmian łagodnych zaliczyć można brodawki zwykłe (grudki na- skórkowe koloru skóry o nierównej i szorstkiej powierzch- ni, o średnicy 5-10 mm), brodawki płaskie inaczej nazywa- ne brodawkami młodocianych (płaskie zmiany o gładkiej powierzchni, występują na twarzy, mogą mieć układ linijny po zadrapaniu zmian), brodawki płciowe zwane kłykcina- mi kończystymi (uszypułowane grudki na sromie lub prą- ciu, mające tendencje do zlewania się i rozrostu kalafioro- watego) oraz brodawki skóry stóp. Przyjmuje się, że okres inkubacji trwa średnio do 4 miesięcy. Zamiast niszczenia komórek lub pogorszenia stanu komórki z powtarzającym się zapaleniem, na pierwszy plan wysuwa się pobudzenie do rozplemu. Stopień zakaźności wirusem jest bardzo wy- soki, a zakażenie jednym typem nie pozostawia trwałej od- porności wobec innych typów. Największa zachorowalność jest wśród dzieci i młodzieży, a czynnikami sprzyjającymi jest podatność osobnicza i upośledzenie odporności ko- mórkowej. Wirus najczęściej rozprzestrzenia się w miej- scach użytku publicznego. Brodawki w okolicach narządów płciowych i odbytu przenoszone są na drodze kontaktu sek- sualnego. Do zakażenia może dojść również w trakcie poro- du, gdy dziecko przechodzi przez kanał rodny matki [1-3]. ZMIANY SKÓRY STÓP WYWOŁYWANE PRZEZ HPV Brodawki myrmecia są to nielicznie występujące, głębokie zmiany skórne wywoływane przez wirusa HPV 1 (fot. 1). W pierwszej fazie pojawia się jeden wykwit, następnie w wyniku rozsiania się zmian powstają kolejne brodawki nazywane satelitami. Zmiany wnikają głęboko, aż do skó- ry właściwej, co wywołuje stan zapalny i odczuwalną pod- czas chodzenia bolesność. Brodawki myrmecia znajdują się najczęściej pod głowami kości śródstopia oraz na skórze pięt i paluchów. Charakteryzują się nierówną, nadmiernie zrogowaciałą strukturą z elementami przerwania ciągło- ści linii papilarnych oraz występowaniem naczyń włosowa- tych w ich strukturach. Po usunięciu brodawki, w wyniku uszkodzenia naczyń włosowatych, dochodzi do intensyw- nego krwawienia. Brodawki te ze względu na podobieństwo oraz bolesność często mylone są z odciskami. Myrmecia są brodawkami silnie zakaźnymi, ale często ustępują samoist- nie, co objawia się zmianą zabarwienia na brunatno-czar- ną [1-3]. Fot.1 Brodawki myrmecia na pięcie Źródło:Archiwum własne autorów Fot.2 Brodawki mozaikowe Źródło:Archiwum własne autorów Brodawki mozaikowe tworzą powierzchownie liczne ko- lonie (fot. 2). Powstają przez połączenie dużej ilości poje- dynczych wykwitów. Czynnikiem wywołującym zmiany jest wirus HPV 2. Grudki zlokalizowane są w powierzchow- nych warstwach skóry, dzięki czemu nie wywołują stanu zapalnego i są bezbolesne. Brodawki mozaikowe zazwyczaj znajdują się na podeszwowej części przodostopia, piętach, a także palcach, mogą pojawić się także na dłoniach i wo- kół paznokci. Są płaskie, występują w nich naczynia wło- sowate, występuje także przerwanie ciągłości linii papilar- nych, co umożliwia odróżnienie ich od odcisków. Brodaw- ki mozaikowe cechuje wysoki stopień zakaźności, długo się utrzymują i nie ustępują samoistnie. Przebycie infekcji może skutkować obniżeniem odporności organizmu i na- wrotów choroby [1, 2, 4].87 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” NIEINWAZYJNE TERAPIE BRODAWEK SKÓRY STÓP Kwasy • Kwas salicylowy przygotowywany jest w stężeniach od 10 do 60%. Jest to terapia keratolityczna, której mechanizm działania powoduje powolne niszczenie zakażonej wirusem tkanki i może wywołać odpowiedź immunologiczną. Skut- kiem ubocznym jest sporadycznie występujące kontakto- we zapalenie skóry. Brodawki należy oczyścić z hiperkera- totycznych tkanek, a następnie nanieść preparat na oczysz- czoną brodawkę. Płyn z kwasem salicylowym aplikuje się codziennie, a plastry co 48 godzin. Kwasy są szczególnie za- lecane do stosowania u dzieci, a także w przypadku broda- wek skóry stóp i wrażliwych części ciała [5]. • Kwas pirogronowy stosowany jest jako środek złuszcza- jący, który nakłada się na zmiany za pomocą wacika, dwa razy dziennie. Po zabiegu nie spłukuje się nałożonego kwa- su, a skórę wokół zmian należy zabezpieczyć wazeliną [6, 7]. • Kwas mrówkowy to kwas karboksylowy i jest mocniejszy niż kwas salicylowy. Nakłada się go na oczyszczoną skó- rę za pomocą nasączonego wacika/patyczka, w gabinecie kwas aplikowany jest za pomocą igły. Brodawki nakłuwa się tak, by nie doprowadzić do krwawienia. Zdrową skórę wokół zmian zabezpiecza się wazeliną [8]. Fot.3 Terapia brodawki z użyciem kwasu Źródło:Archiwum własne autorów Fot.4 Terapia brodawki z użyciem lasera Źródło:Archiwum własne autorów • 5-fluorouracyl (5-FU) blokuje syntezę DNA i uszkadza dzielące się komórki warstwy podstawnej. Stosowany miejscowo powoduje stan zapalny i czasami nadżerki. Przebarwienia lub rzadziej hipopigmentacja mogą wy- stąpić, jeśli 5-FU używany jest przez dłuższy czas [6]. • Fenol (kwas karbolowy) jest substancją żrącą. Powoduje powstawanie białego strupa na powierzchni skóry i może wnikać głęboko w tkankę. Powikłania związane z feno- lem obejmują pieczenie, ból, rumień, odbarwienia, bli- zny i infekcje. W przypadku eliminacji zmian fenolem, na dużej powierzchni skóry może dojść do kłębuszkowego zapalenia nerek oraz arytmii [9, 10]. Terapia okluzyjna Terapia okluzyjna polega na nałożeniu kawałka taśmy kle- jącej wielkości zmiany, bezpośrednio na nią. Następnie po namoczeniu w wodzie brodawkę usuwa się za pomocą pu- meksu. Mechanizm działania pozostaje niejasny, ale może dotyczyć miejscowego podrażnienia spowodowanego kle- jem lub okluzji spowodowanej taśmą klejącą [11, 12]. TERAPIE INWAZYJNE BRODAWEK SKÓRY STÓP Laseroterapia Zabieg opiera się na zasadzie fotodermalnej lub fotomecha- nicznej destrukcji docelowej tkanki. Struktury docelowe pochłaniają spójne światło monochromatyczne o określo- nej długości fali i fluencji. Energia świetlna zostaje zamie- niona na energię cieplną, niszcząc w ten sposób strukturę zmiany. W zależności od czasu trwania impulsu i gęstości energii, może to skutkować koagulacją (efekt fotodermalny) lub wysadzeniem (efekt fotomechaniczny) tych struktur. • Laser CO 2 emituje światło podczerwone o długości 10600 nm, które jest absorbowane przez wodę, czego re- zultatem jest nieselektywne, termiczne niszczenie tkanki. Skupioną wiązkę lasera CO 2 można wykorzystać jako skal- pel do wycięcia brodawki [5]. Szczególnie odpowiednie do tego zabiegu mogą być zmiany okołopaznokciowe i podpa- znokciowe, które są trudne do usunięcia innymi metoda- mi. Działania niepożądane tego zabiegu u pacjentów z pra- widłową odpornością, obejmują ból pooperacyjny, wydłu- żony czas gojenia i blizny [13]. • Laser KTP (potasowo-tytanowo-fosforanowy) emitu- je światło o długości 532 nm w kolorze zielonym. Lasery KTP emitują wiązkę w sposób ciągły lub jako ultrakrótkie impulsy emitowane z bardzo dużą częstotliwością, odbie- rane jako fala ciągła [14, 15]. • Laser Nd:YAG emituje światło podczerwone o długości fal 1064 nm (fot. 4). Laser pozwala na głębszą penetra- cję tkanek i zmniejsza ryzyko zmian pigmentacyjnych. Dzięki zwiększonej interakcji cząsteczek z laserem, cie- pło rozprowadzane jest bardziej równomiernie [16].Next >