4 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
313
A
artykuł
dermatologia
|
Podział fotodermatoz
•
Fotodermatozy idiopatyczne (przyczyna nieznana).
Przykłademw tej grupie jest wielopostaciowa osutka
świetlna. To częste schorzenie u dzieci i dorosłych,
prowokowane przede wszystkim przez promienio-
wanie UVA. Fotodermatozami idiopatycznymi są
również: pokrzywka słoneczna i świerzbiączka let-
nia. W przebiegu tych chorób obserwujemy np. ru-
mień, grudki, pęcherzyki, pęcherze.
•
Fotodermatozy egzogenne (wywołane przez czynniki
zewnętrzne). Do ich powstania potrzebna jest sub-
stancja fotoalergiczna lub fototoksyczna, a także pro-
mieniowanie UVA. Czynników, które mogą wywołać
to schorzenie, jest wiele: leki, kosmetyki, soki roślinne.
•
Fotodermatozy endogenne (uwarunkowane gene-
tycznie lub np. na skutek niedoboru witamin). Do tej
grupy chorób zaliczamy porfirię i pelagrę.
Porfirie skórne – czynnikiem światłouczulającym
jest porfiryna, obecna naturalnie w skórze. Główne
objawy to powstawanie pęcherzyków oraz owrzodzeń.
Pelagra charakteryzuje się rumieniem, połączonym
z zapaleniem warg oraz zajadami. Równolegle rozwija
się męczliwość mięśni. Pelagra spowodowana jest nie-
doborem witamin B1, B2, B6 i PP.
•
Choroby, których stan pogarsza się pod wpływem UV.
Toczeń rumieniowy, pęcherzyca liściasta, pemfigoid,
choroba Dariera, zapalenie skórno-mięśniowe, trądzik
różowaty, w którym występują zaburzenia naczynio-
we, łojotokowe zapalenie skóry, atopowe zapalenie skó-
ry, liszaj płaski, bardzo często również łuszczyca.
•
Genodermatozy (uwarunkowane genetycznie cho-
roby skóry). Zaliczamy do nich skórę pergaminową
i barwnikową. W obrębie zmian na skórze, np. od-
barwień, naczynek krwionośnych, plam soczewico-
watych, powstają zmiany nowotworowe.
|
Reakcje fototoksyczne
Reakcje fototoksyczne powstają na skutek uszkodzenia
tkanek przez substancje aktywne na światło. Pojawia
się reakcja zapalna. Odczyny fototoksyczne dotyczą tyl-
ko miejsc, które były eksponowane na promieniowanie
UVA i substancje fototoksyczną. Po usunięciu czynni-
ka, który wywołuje nadwrażliwość, następuje szybka
poprawa stanu pacjenta. Zmiany pojawiają się w ciągu
kilku minut lub godzin po kontakcie ze światłem. Podob-
ne są do oparzenia słonecznego. Obserwujemy obrzęk,
rumień, pęcherze, a nawet przebarwienia pozapalne.
Reakcje fototoksyczne mogą być wywołane przez:
•
Psoraleny: związki naturalnie występujące w rośli-
nach, stosowane jako substancje zapachowe. Bogate
w furanokumaryny, o działaniu silnie fotouczulają-
cym. Należą do nich rośliny z rodziny:
––
selerowatych: barszcz Mantegazziego, barszcz So-
snowskiego, pasternak zwyczajny, seler, marchew
zwyczajna, aminek większy, pietruszka zwyczajna,
koper, arcydzięgiel;
mgr Natalia Galas
M:
+48 660 482 231
E:
Fot. 1
Barszcz Sosnowskiego.
Roślina bogata w furanokumaryny,
które uwrażliwiają skórę na
promieniowanie słoneczne
Źródło
[I]
Fot. 2
Reakcja fototoksyczna, na skórze,
po kontakcie z barszczem Sosnowskiego
Źródło
[II]
S
łońce jest potrzebne do prawidłowe-
go funkcjonowania naszego organi-
zmu. Poprawia samopoczucie, syntezuje
witaminę D, pobudza wydzielanie wie-
lu hormonów. Jednak nie zawsze jest
naszym sprzymierzeńcem. Nadmiar
promieniowania może powodować
wiele objawów niepożądanych. W okre-
sach intensywnego nasłonecznienia
powinniśmy pamiętać o ochronie prze-
ciwsłonecznej, aby zminimalizować ry-
zyko niepożądanych reakcji skórnych.
W przeciwnym razie, już po krótkiej
ekspozycji, możemy zaobserwować
nadwrażliwość na promieniowanie ul-
trafioletowe (UV), elektromagnetyczne
(widzialne) czy podczerwone (IR), nazy-
wane fotodermatozą.
Ta zróżnicowana grupa chorób skóry
powstaje na skutek nieprawidłowości ge-
netycznych, metabolicznych, jak również
pod wpływem czynników zewnętrznych, takich
jak: leki, kosmetyki, soki roślinne (reakcje fototok-
syczne, fotoalergiczne).
Fotodermatozy najczęściej występują w okoli-
cach twarzy, szyi, dekoltu, przedramion i dłoni.
Fotodermatozy
– ,,uczulenia na słońce”
