< PreviousAstaksantyna Astaksantyna to jeden z najsilniejszych bioaktywnych skład- ników diety niezbędnych do utrzymania zdrowia. Dostarcze- nie organizmowi astaksantyny pozwala skutecznie ograni- czyć niekorzystne procesy utleniania i degradacji elementów komórkowych. Rys. 2 Struktura chemiczna astaksantyny. Źródło:Opracowanie własne Dzięki specyfice budowy, astaksantyna wykazuje silniejsze działanie przeciwutleniające niż inne karotenoidy (astaksan- tyna > kantaksantyna > β-karoten > zeaksantyna) [16]. Astak- santyna ma kolor fioletowy. Występuje w organizmie jedno- komórkowych alg, drożdży, łososia, pstrąga, krylu, krewetek, raków i innych skorupiaków, a także w piórach niektórych ptaków. Odpowiada za czerwony kolor mięsa łososia i kre- wetek. Podobnie jak inne karotenoidy jest substancją lipofi- lową. Astaksantyna spowalnia procesy starzenia i ogranicza ich skutki (zmarszczki, suchość skóry, piegi, plamy starcze, degradacja kolagenu). Wzmacnia także ochronę przed pro- mieniowaniem UV, łagodzi stany zapalne, zwiększa siłę mię- śni i przyspiesza ich regenerację, zapobiega nowotworom, wzmacnia ochronę przed wrzodami żołądka wywołanymi przez Helicobacter pylori, chroni wątrobę, serce, oczy, stawy i prostatę, zmniejsza ilość uszkodzeń DNA. Siła przeciwutle- niająca astaksantyny jest 14-krotnie silniejsza niż witaminy E, 54 razy silniejsza niż β-karotenu i 65 razy silniejsza niż wita- miny C [17-19]. PIKNOGENOL Piknogenol to naturalny ekstrakt z kory sosny nadmorskiej, znany z silnych właściwości przeciwutleniających. Regularne spożywanie może wspierać zdrowie układu sercowo-naczy- niowego, poprawiać krążenie i chronić komórki przed stre- sem oksydacyjnym. Ma również działanie przeciwzapalne, co może zmniejszać ryzyko przewlekłych chorób, takich jak cu- krzyca typu 2 i choroby serca [12]. Piknogenol jest dostępny głównie w suplementach die- ty, a jego właściwości są cenione w pielęgnacji skóry. Dzię- ki działaniu antyoksydacyjnemu neutralizuje wolne rodni- ki, co pomaga opóźnić procesy starzenia, zwiększa produk- cję kolagenu i elastyny, poprawiając elastyczność skóry oraz zmniejszając widoczność zmarszczek. Działa również prze- ciwzapalnie, łagodząc objawy trądziku i egzemy oraz wspie- ra nawilżenie, co sprzyja zdrowemu wyglądowi skóry. Ten po- lifenol, w połączeniu z witaminami C, E i olejem z wiesioł- ka, wspomaga gojenie się uszkodzeń skóry spowodowanych przez promieniowanie UV [10]. GENISTEINA Genisteina to izoflawon sojowy o silnych właściwościach antyoksydacyjnych i przeciwzapalnych, ważny dla zdrowia, zwłaszcza w zapobieganiu chorobom wieku starczego, takim jak osteoporoza i choroby sercowo-naczyniowe. Może wpły- wać na poziom cholesterolu, poprawiać gęstość kości oraz zmniejszać ryzyko niektórych nowotworów, zwłaszcza hor- monozależnych [20]. Rys. 3 Struktura chemiczna genisteiny Źródło: Opracowanie własne Najwięcej genisteiny znajduje się w produktach sojowych, takich jak tofu. W kontekście zdrowia skóry, genisteina sty- muluje syntezę kolagenu, poprawiając elastyczność i ję- drność skóry oraz redukując zmarszczki. Dzięki działaniu an- tyoksydacyjnemu chroni skórę przed uszkodzeniami UV, co spowalnia proces starzenia i wspiera zdrowie skóry, zwłasz- cza w przypadkach trądziku i egzemy [21, 22]. RESWERATROL Resweratrol należy do grupy polifenoli i charakteryzuje się silnymi właściwościami przeciwutleniającymi oraz prze- ciwzapalnymi, co potwierdzają liczne badania. Jest to związek pochodzenia roślinnego, obecny głównie w skórkach wino- gron, owocach czarnej porzeczki, morwie, jagodach, czerwo- nym winie oraz orzeszkach ziemnych [24]. Dotychczas wyka- zano, że resweratrol wydłuża życie drożdży, nicieni C. elegans i muszek owocowych D. melanogaster. Chociaż jego wpływ na ssaki nie został potwierdzony, badania in vitro wykazały, że wspomaga ochronę ssaczych komórek przed różnymi rodza- jami stresu. Wykazano również jego skuteczność w działaniu przeciwnowotworowym [24]. Rys. 4 Struktura chemiczna resweratrolu Źródło: Opracowanie własne W kontekście zdrowia skóry, resweratrol wykazuje właści- wości przeciwstarzeniowe. Jego silne działanie przeciwutle- niające pomaga chronić skórę przed szkodliwym wpływem promieniowania UV oraz stresem oksydacyjnym, które przy- spieszają starzenie się skóry. Badania wskazują, że reswe- ratrol może poprawiać elastyczność skóry, redukować drob- 1 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 98 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” Wne zmarszczki oraz wspierać jej nawilżenie, co przyczynia się do młodszego i zdrowszego wyglądu skóry [23, 25]. WITAMINA E Witamina E, znana ze swoich silnych właściwości antyoksy- dacyjnych, to grupa związków organicznych rozpuszczalnych w tłuszczach, obejmująca tokoferole i tokotrienole. Chro- ni przed utlenianiem tłuszczów, co jest kluczowe dla zdro- wia całego organizmu. Może zmniejszać ryzyko chorób ser- ca i miażdżycy oraz wspierać prawidłowe funkcje narządów rozrodczych. Badania pokazują, że witamina E w diecie może także łagodzić negatywne skutki dymu papierosowego, redu- kując stres oksydacyjny [26]. Rys. 5 Struktura chemiczna witaminy E Źródło: Opracowanie własne Objawy niedoboru witaminy E obejmują problemy skór- ne, zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, wol- niejsze gojenie ran oraz obniżoną koncentrację i płodność. Jej działanie jest wspierane przez selen, co obniża ryzyko uszko- dzeń komórek i spowalnia proces starzenia [27]. Witamina E nie jest produkowana przez organizm, więc musi być dostarczana z dietą, głównie z olejów roślinnych, orzechów i zielonych warzyw. Obróbka termiczna zmniejsza jej zawartość, dlatego warto sięgać po nieprzetworzone pro- dukty. W kosmetykach witamina E poprawia elastyczność skóry, działa przeciwzapalnie i przyspiesza gojenie. Chroni przed promieniowaniem UVB (ultraviolet radiation B), neu- tralizuje wolne rodniki i zwiększa nawilżenie skóry, a w połą- czeniu z witaminą A wspomaga leczenie schorzeń skórnych, takich jak egzema czy trądzik pospolity [28]. WITAMINA A Witamina A pełni kluczowe funkcje w organizmie związa- ne zarówno z procesami wzrostu, jak i utrzymaniem zdro- wia wielu układów, w tym skóry. Poprawia elastyczność skó- ry, spłyca zmarszczki i likwiduje przebarwienia. W skórze stymuluje proliferację fibroblastów i keratynocytów. Ponad- to witamina ta przyczynia się do utrzymania prawidłowego stanu naskórka regulując proces złuszczania i wymiany ze- wnętrznych warstw komórek. W badaniach klinicznych wy- kazano, że stosowanie retinolu miejscowo skutecznie redu- kuje zmarszczki i pomaga zachować młody wygląd. Ponad- to leczenie skóry retinolem zwiększa w naskórku akumulację kwasu hialuronowego, odgrywającego zasadniczą rolę w na- wilżaniu naskórka [28]. Rys. 6 Struktura chemiczna witaminy A Źródło: Opracowanie własne Skutkiem niedoboru witaminy A jest m.in. wzmożo- ne rogowacenie mieszkowe, któremu towarzyszy suchość i łuszczenie się skóry, a także nadmierna łamliwość włosów i paznokci [28]. Witamina A występuje w żywności pochodzenia roślinne- go w postaci prowitamin A, zwłaszcza β-karotenu. Jego bo- gatym źródłem są warzywa (marchew, natka pietruszki, szpi- nak, jarmuż, brokuły) i owoce (morele, brzoskwinie). Pewne ilości β-karotenu znajdują się w mleku i jego przetworach − jajach oraz maśle. Retinol i jego pochodne występują w pro- duktach pochodzenia zwierzęcego, a ich bogatym źródłem są podroby, zwłaszcza wątroba, a także jaja, dojrzewające sery podpuszczkowe, masło oraz wybrane gatunki ryb mor- skich [29]. WITAMINA C Kwas askorbinowy znany jako witamina C jest niezbędną, roz- puszczalną w wodzie witaminą, która odgrywa kluczową rolę w wielu procesach metabolicznych w organizmie. Pomaga za- pobiegać stresowi oksydacyjnemu, który może prowadzić do przewlekłych chorób takich jak: nowotwory, choroby sercowo- -naczyniowe, nadciśnienie, udary i choroby neurodegenera- cyjne, a także komplikacji w przebiegu cukrzycy [30]. Rys. 7 Struktura chemiczna witaminy C Źródło: Opracowanie własne Witamina C odgrywa ważną rolę w utrzymaniu zdrowej skó- ry, wzmacniając jej strukturę i funkcje dzięki silnym właści- wościom antyoksydacyjnym. Jej niedobór prowadzi do proble- mów z naczyniami krwionośnymi, osłabienia chrząstki stawo- wej, dziąseł, skóry i zębów. Odpowiedni poziom witaminy C jest niezbędny do efektywnej absorpcji żelaza, szczególnie z roślin oraz do prawidłowego krzepnięcia krwi i mineralizacji kości. Witamina C uczestniczy także w syntezie lipidów skóry oraz karnityny, która jest kluczowa dla funkcji mięśni [31-33]. Działa również na układ nerwowy wspomagając syntezę noradrenaliny, neuropeptydów i serotoniny. Witamina C jest ważna dla układu immunologicznego, szczególnie w cza- sie intensywnego wysiłku fizycznego (przy dawkach powy- żej 200 mg dziennie). Jej działanie antyoksydacyjne chroni 1 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 99 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” Wkomórki przed stresem oksydacyjnym i wspiera metabolizm energetyczny [34, 35]. Niezwykle istotną funkcją witaminy C jest jej udział w bio- syntezie kolagenu. Podczas tego procesu, witamina C jest klu- czowym kofaktorem, który stabilizuje trzeciorzędową struk- turę cząstki kolagenu. Sprzyja również ekspresji genów kola- genowych [36]. Witamina C odgrywa kluczową rolę w procesie hydroksy- lacji, przekształcając prolinę w hydroksyprolinę oraz lizynę w hydroksylizynę. Cząsteczka kwasu askorbinowego dostar- cza elektrony enzymom biorącym udział w tym procesie, co prowadzi do przekształcenia prokolagenu w kolagen. Oprócz hydroksylacji, która stabilizuje kolagen, witamina C stymulu- je fibroblasty do produkcji mRNA kolagenu. Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym kwas askorbinowy chro- ni białka komórkowe, w tym kolagen, przed szkodliwym dzia- łaniem wolnych rodników. Niedobór witaminy C skutkuje zmniejszoną syntezą kolagenu oraz osłabieniem jego siecio- wania [34, 36]. Główne źródła witaminy C to warzywa i owoce, w tym: nat- ka pietruszki, czarne porzeczki, kiwi, czerwona papryka, wa- rzywa kapustne, truskawki i owoce cytrusowe [37]. WITAMINY Z GRUPY B Witaminy z grupy B odgrywają fundamentalną rolę w wie- lu procesach zachodzących w organizmie, w tym w utrzyma- niu zdrowej skóry. Dzięki nim skóra szybciej się regeneruje, gojenie się ran przebiega sprawniej, a jej ogólny wygląd ule- ga poprawie. Witaminy z grupy B są niezbędne do prawidło- wego funkcjonowania enzymów uczestniczących w produkcji energii komórkowej, co jest kluczowe dla procesów regenera- cyjnych skóry. Ponadto działają one jak antyoksydanty, chro- niąc komórki skóry przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki, które przyspieszają proces starzenia [38]. KOLAGEN Kolagen jest podstawowym białkiem budującym tkankę łącz- ną, w tym skórę, ścięgna i kości. Tworzy on rodzaj rusztowa- nia, które zapewnia skórze elastyczność, jędrność i wytrzy- małość. Z wiekiem naturalna produkcja kolagenu ulega spo- wolnieniu, co prowadzi do utraty jędrności skóry, pojawienia się zmarszczek i pogłębiania się już istniejących linii. W efek- cie skóra staje się mniej napięta i bardziej podatna na uszko- dzenia. Najnowsze badania pokazują, że warto zwrócić uwagę na to białko w aspekcie suplementowania diety. Szereg badań prowadzonych in vitro, a także in vivo na zwierzętach wska- zuje na korzystne działanie hydrolizatów tego białka na pro- dukcję endogennego kolagenu oraz zmniejszenie aktywno- ści enzymów odpowiadających za jego degradację, co może korzystnie wpływać na opóźnienie efektów chronologiczne- go starzenia się skóry [39]. KWAS HIALURONOWY Kwas hialuronowy to naturalny polisacharydowy związek występujący w skórze, który odpowiada za jej nawilżenie, ela- styczność i pełność. Z wiekiem organizm produkuje go co- raz mniej, co objawia się przesuszeniem skóry, utratą jędrno- ści i pojawieniem się drobnych linii oraz zmarszczek. Unikal- na zdolność kwasu hialuronowego do wiązania dużych ilości wody sprawia, że skóra staje się lepiej nawilżona i wygładzo- na. Ponadto wypełnia on przestrzenie międzykomórkowe, co przyczynia się do wygładzenia drobnych zmarszczek i popra- wy owalu twarzy. Co więcej, kwas hialuronowy działa jak na- turalny „nośnik” ułatwiając przenikanie innych składników aktywnych w głąb skóry, potęgując ich działanie [40]. Bada- nia dowodzą, że kwas hialuronowy przyjmowany doustnie może poprawić nawilżenie, elastyczność, szorstkość i głę- bokość zmarszczek, a także leczyć chorobę zwyrodnieniową stawów. Badania farmakokinetyczne doustnie podawanego kwasu hialuronowego wykazały jego degradację w przewo- dzie pokarmowym oraz kluczową rolę mikrobioty jelitowej w jego biodostępności [41]. MIKROBIOTA JELITOWA Mikrobiom jelitowy (dawniej nazywany mikroflorą lub flo- rą jelitową) odgrywa kluczową rolę nie tylko w procesach tra- wienia, wchłaniania i metabolizmu, ale także w kształtowa- niu odporności organizmu. Zdrowa mikrobiota jest istotnym czynnikiem długowieczności. Badania wykazują, że osoby z dobrze zrównoważoną mikrobiotą jelitową cieszą się lep- szym zdrowiem metabolicznym i są mniej narażone na cho- roby przewlekłe [42]. Regularne spożywanie prebiotyków, probiotyków i postbiotyków wspiera utrzymanie równowagi mikrobioty, co pozytywnie wpływa na funkcjonowanie ukła- du odpornościowego, redukuje stany zapalne i optymalizu- je metabolizm. To z kolei przekłada się na lepszą jakość ży- cia i długowieczność. Prawidłowa dieta, suplementacja oraz zdrowy tryb życia wspomagają utrzymanie mikrobioty w do- brej kondycji, co sprzyja zachowaniu witalności i dobrego sa- mopoczucia na dłużej. Z kolei zaburzenia równowagi mikro- bioty, znane jako dysbioza, znacząco zwiększają ryzyko roz- woju wielu schorzeń. Osoby dotknięte dysbiozą są bardziej podatne na przewlekłe choroby, takie jak cukrzyca typu 2, choroby sercowo-naczyniowe czy stany zapalne jelit. Dysbio- za może także sprzyjać infekcjom, np. patogenem Clostridio- ides difficile wywołującym ciężkie zapalenie jelit [42]. Czynniki takie jak dieta obfitująca w wysokoprzetworzone produkty, cukry proste i tłuszcze zwierzęce sprawia, że „do- bre” mikroby giną, a „złe” nadmiernie się rozmnażają. Rów- nież antybiotyki, inhibitory pompy protonowej, niesteroido- we leki przeciwzapalne, przewlekły stres, zanieczyszczenia środowiska i żywności mogą negatywnie wpływać na skład mikrobioty jelitowej zwiększając ryzyko wystąpienia prze- wlekłych schorzeń. Dla mikrobioty korzyste jest zwiększone 1 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 100 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” Wprzyjmowanie węglowodanów złożonych oraz błonnika. Za- kłócenia w równowadze mikrobioty mogą prowadzić do prze- wlekłych stanów zapalnych, które przyspieszają procesy sta- rzenia organizmu [42]. Postbiotyki, czyli celowo inaktywowane drobnoustroje, wy- kazują korzystny wpływ na zdrowie jelit i organizmu. Przykła- dem postbiotyku jest pasteryzowana bakteria Akkermansia muciniphila, która dzięki zachowaniu swoich prozdrowotnych właściwości zwiększa produkcję mucyny jelitowej. Obec- ne w tej bakterii białko Amuc_1100 wzmacnia barierę jelito- wą, chroni ją przed uszkodzeniami i zmniejsza stany zapal- ne [43], dzięki temu Akkermansia muciniphila może wspierać procesy prowadzące do długowieczności. Badania wskazują, że postbiotyki, podobnie jak probiotyki, mają pozytywny wpływ na zdrowie, ale działają bardziej pre- cyzyjnie. Podczas gdy probiotyki wzmacniają różnorodność mikrobioty jelitowej, postbiotyki bezpośrednio wpływają na poprawę funkcjonowania bariery jelitowej. Co ciekawe, Akker- mansia muciniphila może być stosowana nie tylko doustnie, ale również na skórę i błony śluzowe, co czyni ją wszechstron- nym środkiem w walce z procesami starzenia [44]. Naukowcy nazywają tę bakterię „markerem długowiecz- ności”, a jej większa obecność u osób żyjących dłużej wskazu- je na możliwy wpływ na wydłużenie życia. Skuteczność tego postbiotyku została potwierdzona w badaniach klinicznych, które podkreślają jego korzystny wpływ na zdrowie [45-48]. Istnieją badania sugerujące, że również szczepy probio- tyczne, takie jak Lactiplantibacillus plantarum HY7714, mogą mieć korzystny wpływ na zdrowie skóry − poprawiać nawilże- nie skóry, mieć działanie przeciwstarzeniowe [49]. PODSUMOWANIE Dieta przeciwstarzeniowa powinna opierać się na zrównowa- żonym spożywaniu składników odżywczych, które wspierają zdrowie, spowalniają procesy starzenia i chronią przed cho- robami. Kluczową rolę odgrywają warzywa i owoce, szczegól- nie te bogate w przeciwutleniacze, witaminy i składniki mi- neralne, które pomagają zwalczać stres oksydacyjny, będący jedną z głównych przyczyn starzenia się komórek. Ważnym elementem diety są również pełnoziarniste produkty zbożo- we, które dostarczają błonnika wspierającego zdrowie ukła- du pokarmowego. Spożycie zdrowych tłuszczów, zwłasz- cza kwasów omega-3, korzystnie wpływa na układ krążenia, zmniejsza stany zapalne i poprawia elastyczność skóry. Biał- ko, obecne w chudym mięsie, rybach i roślinach strączko- wych, wspiera regenerację komórek oraz utrzymanie zdrowej masy mięśniowej. Przeciwutleniacze, takie jak witamina C, li- kopen i beta-karoten, są niezwykle ważne dla zdrowia skóry, chroniąc ją przed promieniowaniem UV i wspierając produk- cję kolagenu, co sprzyja jej jędrności i elastyczności. Warto również włączyć do diety probiotyki, prebiotyki i postbiotyki. Należy unikać przetworzonej żywności oraz nadmiaru cukru, soli i tłuszczów trans, które mogą przyspieszać procesy sta- rzenia i sprzyjać stanom zapalnym. Odpowiednie nawodnie- nie oraz ograniczenie spożycia alkoholu i słodkich napojów są kluczowe dla zachowania zdrowia i młodego wyglądu skó- ry. Również ograniczenie kalorii może wydłużyć życie i po- prawić ogólny stan zdrowia. Suplementacja przeciwutlenia- czami, takimi jak likopen, resweratrol czy piknogenol może korzystnie wpływać na zdrowie skóry, opóźniając procesy starzenia i wspierając regenerację. Witaminy, zwłaszcza A i E, odgrywają istotną rolę w pielęgnacji skóry, wspierając jej ela- styczność, nawilżenie oraz ochronę przed szkodliwymi czyn- nikami środowiskowymi. LITERATURA / REFERENCES 1 . Winiarska-Mieczan A, Samolińska W, Kowalczuk-Vasilew E, eds. Czynni- ki żywieniowe, a stan skóry, włosów i paznokci. Wydawnictwo Uniwersyte- tu Przyrodniczego w Lublinie; 2022. https://doi.org/10.24326/mon.2022.1 2 . Dymarska E, Janczar-Smuga M. Woda jako niezbędny składnik pokar- mowy w żywieniu osób w podeszłym wieku. Prace naukowe Uniwersyte- tu Ekonomicznego we Wrocławiu. 2016:461. 3 . Lademann J, Meinke MC, Sterry W, et al. Carotenoids in human skin. Experimental Dermatol. 2011;20:377-382. 4 . Ziółkowska S, Kijek N, Malinowski K, Kostrzewska P. Mikrobiota jelito- wa – nieoceniony strażnik odporności i witalności organizmu. Med Og Nauk Zdr. 2022;28(1):8-14. 5 . Gawęcki J. Podstawy nauki o żywieniu. Żywienie człowieka. Tom 1. War- szawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2022. 6 . Filus A, Zdrojewicz Z. Insulinopodobny czynnik wzrostu-1 (IGF-1) – bu- dowa i rola w organizmie człowieka. Mesencephalon. 2014;20(4):161-169. 7 . Gruszczyńska M. Insulinooporność w przebiegu trądziku pospolitego. Wiadomości Dermatologiczne. 2021;2(20):28-32. 8 . Quansah E, Shaik TA, Çevik E, et al. Badanie zmian biochemicznych i strukturalnych glikowanego kolagenu przy użyciu multimodalnego obrazowania wielofotonowego, spektroskopii Ramana i mikroskopii sił atomowych. Anal Bioanal Chem. 2023.415:6257-6267. https://doi.org/10.1007/s00216-023-04902-5 9 . Materac E, Marczyński Z, Bodek K. Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka. Bromat Chem Toksykol. 2013;2:225-233. 10 . Lewandowska A. Przepisy na młodość, dieta anti-aging. Warszawa: Wy- dawnictwo RM; 2019. 11 . Brandhorst S, Longo VD. Fasting and Caloric Restriction in Cancer Pre- vention and Treatment. Recent Results Cancer Res. 2016;207:241-266. https://doi.org/10.1007/978-3-319-42118-6_12 12 . Gryszczyńska A, Gryszczyńska B, Opala B. Carotenoids. natural sources, biosynthesis, influence on human body. Postępy Fitoterapii. 2011;2:127-143. 13 . Mildred M, Tarmaster A, Bodemer A, Sivamani RK. The Influence of a Plant-Based Diet on Skin Health: Inflammatory Skin Diseases, Skin Healing, and Plant-Based Sources of Micro- and Macro-Nutrients. Life. 2024;14(11):1439. https://doi.org/10.3390/life14111439 14 . Witkowska-Owczarek A. Przeciwutleniające właściwości pomidora (Ly- copersicum esculentum L.). Postępy Fitoterapii. 2013;3:195-199. 15 . Chwil M, Denisow B. Wybrane aspekty biokosmetologii. Lublin: Wydaw- nictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, 2021. 16 . Martin HD, Jaeager C, Ruck C, et al. Astaxanthin uptake in domestic dogs and cats. ESPEN. 1999;52:1-8. 17 . Mortensen A, Skibsted LH, Sampson J, et al. Comparative mechanisms and rates of free radical scavenging by carotenoid antioxidants. FEBS Lett. 1997;418:91-97. 18 . Han RM, Zhang JP, et al. Reaction dynamics of flavonoids and caroteno- ids as antioxidants. Molecules. 2012;17(2):2140-2160. 19 . Juola FA, McGraw K, Dearborn DC. Carotenoids and throat pouch co- loration in the great frigatebird (Fregata minor). Comp Biochem Physiol B Biochem Mol Biol. 2008;149:370-377. 20 . Bijak M, Połać I, Borowiecka M, et al. Izoflawony jako alternatywa dla te- rapii hormonalnej wieku menopauzalnego. Przegląd Menopauzalny. 2010;6:402-406. 21 . Radzikowski C, Wietrzyk J, Grynkiewicz G, et. al. Genisteina – izoflawo- noid soi o zróżnicowanym mechanizmie działania – implikacje klinicz- ne w lecznictwie i prewencji chorób nowotworowych. Postępy Hig Med Dosw. 2004;58:128-139. 1 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 101 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” W22 . Adamczyk K, Jurzak M, Garncarczyk A, et al. Aktywność biologiczna geni- steiny o zastosowaniu kosmetycznym. Pol J Cosmetol. 2014;17(2):114-117. 23 . Kopeć A, Piątkowska E, Leszczyńska T, et al. Prozdrowotne właściwości resweratrolu. Żywność Nauka Technologia Jakość. 2011;5(78):5-15. 24 . Przysławski J, Dzięcioł M. Resweratrol – Aktualny stan wiedzy. Brom Chem Toksykol. 2012;45(4):1166-1174. 25 . Kim AL, Zhu Y, Zhu H, et al. Resveratrol inhibits proliferation of human epidermoid carcinoma A431 cells by modulating MEK1 and AP-1 signa- ling pathways. Experimental Dermatology. 2011;20(7):522-526. https://doi.org/10.1111/j.1600-0625.2006.00445.x 26 . Dymarska E, Grochowalska A, Krauss H. Wpływ sposobu odżywiania na układ odpornościowy. Immunomodulacyjne działanie kwasów tłusz- czowych, witamin i składników mineralnych oraz przeciwutleniaczy. Nowiny Lekarskie. 2013;82(3):222-231. 27 . Czerwonka W, Puchalska D, Zarzycka-Bienias R, et al. Zastosowanie wi- taminy E w kosmetologii. Kosmetologia estetyczna. 2019;8(1):13-16. 28 . Marwicka J, Gałuszka A. Zastosowanie preparatów witaminowych w procesie pielęgnacji skóry. Aesth Cosmetol Med. 2021;10(4):181-187. https://doi.org/10.52336/acm.2021.10.4.02 29 . Jarosz M, Rychlik E, Stoś K, et al. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Warszawa: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny; 2020. 30 . Janda K, Kasprzak M, Wolska J. Witamina C – budowa, właściwości, funkcje i występowanie. Pom J Life Sci. 2015;61(4):419-425. 31 . Malmir H, Shab-Bidar S, Diafarin K. Spożycie witaminy C w odniesieniu do gęstości mineralnej kości i ryzyka złamania biodra i osteoporozy: sys- tematyczny przegląd i metaanaliza badań obserwacyjnych. British Jour- nal of Nutrition. 2018;119(8):847-858. https://doi.org/10.1017/S0007114518000430 32 . Płocharski W, Markowski J. Rutkowski K. et al. Wartości odżywcze i zdro- wotne owoców i warzyw. Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice. 2017;41. 33 . Pullar JM, Carr AC, Vissers MCM. The Roles of Vitamin C in Skin Health. Nutrients. 2017;9(8):866. https://doi.org/10.3390/nu9080866 34 . Rogers DR, Lawlor DJ, Moeller JL. Suplementacja witaminą C i wydajność sportowa: przegląd. Aktualne raporty medycyny sportowej. 2023;22(7): 255-259. https://doi.org/10.1249/JSR.0000000000001083 35 . Maćkowiak K, Torliński L. Współczesne poglądy na rolę witaminy C w fi- zjologii i patologii człowieka. Nowiny Lekarskie. 2007;76(4):349-356. 36 . Janecka A. Właściwości, formy i działanie biologiczne witaminy C w te- rapiach skórnych. Aesth Cosmetol Med. 2023;12(1):17-22. https://doi.org./10.52336/acm.2022.032 37 . Kunachowicz H, Nadolna I, Przygoda B, et al. Tabele składu i wartości od- żywczej żywności. Warszawa: Wyd. PZWL; 2017. 38 . Buszka A. Wpływ witamin z grupy B na rozwój zmian typowych dla trą- dziku różowatego. Aesth Cosmetol Med. 2022;11(2):61-64. https://doi.org./10.52336/acm.2022.009 39 . Żelaszczyk D, Waszkielewicz A, et al. Collagen-structure and appli- cation in cosmetology and aethetic medicine. Esterol Med Kosmetol. 2012;2(1):14-20. 40 . Olejnik A, Gościańska J, Nowak I. Znaczenie kwasu hialuronowego w prze- myśle kosmetycznym i medycynie estetycznej. Chemik. 2012;66(2):129-135. 41 . Jinhua H, Zhuangzhuang Ch, et al. Hyaluronic acid applied as a natural flavor enhancer and its mechanism exploration; Food Bioscience. 2023. 42 . Gałecka M, Basińska AM, Barnicka A. Znaczenie mikrobioty jelitowej w kształtowaniu zdrowia człowieka – implikacje w praktyce lekarza ro- dzinnego. Forum Medycyny Rodzinnej. 2018;12(2):50-59. 43 . Markowska E, Kiersztan A. Akkermansia muciniphila – obiecujący kan- dydat na probiotyk nowej generacji. Postępy Higieny i Medycyny Do- świadczalnej. 2021;71:724-748. https://doi.org/10.2478/ahem-2021-0036 44 . Marlicz W, Staniak N, Łoniewski I. Pasteurised Akkermansia muciniphi- la – a new postbiotic in the fight against endotoxemia in metabolic di- sorders. Gastroenterologia. 2024;8:1-12. https://sanprobi.pl/wp-content/uploads/pasteryzowana-akkermansia- -muciniphila.-nowy-postbiotyk-w-walce-z-endotoksemia-w-zabu- rzeniach-metabolicznych.pdf 45 . Biagi E, Nylund L, Candela M. Through ageing, and beyond: gut micro- biota and inflammatory status in seniors and centenarians. PLoS One. 2010;17;5(5):e10667. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0010667 46 . Derrien M, Vaughan Elaine, Plugge CM, et al. Akkermansia muciniphila gen. nov., sp. nov., a human intestinal mucin-degrading bacterium. Int J Syst Evol Microbiol. 2004;54(Pt 5):1469-1476. https://doi.org/10.1099/ijs.0.02873-0 47 . Depommier C, Everard A, Druart C, et al. Supplementation with Akker- mansia muciniphila in overweight and obese human volunteers: a pro- of-of-concept exploratory study. Nat Med. 2019;25(7):1096-1103. https://doi.org/10.1038/s41591-019-0495-2 48 . Du Y, Gao Y, Zeng B, et al. Effects of anti-aging interventions on intesti- nal microbiota. Gut Microbes in Nutrition and Health. 2021;13(1):1994835. https://doi.org/10.1080/19490976.2021.1994835 49 . Dong EL, Chul-Sung H, et al. Clinical Evidence of Effects of Lactobacil- lus plantarum HY7714 on Skin Aging: A Randomized, Double Blind, Pla- cebo-Controlled Study. J. Microbiol. Biotechnol. 2015;25(12):2160-8. otrzymano / received: 20.12.2024 | poprawiono / corrected: 29.12.2024 | zaakceptowano / accepted: 05.01.2025 1 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 102 Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” W LINIA GLASS SKIN OD CELL FUSION C Koreańska marka Cell Fusion C doskonale wpisała się w najnowsze trendy z linią Glass Skin. To roz- wiązanie dla osób ze skórą szarą, matową o nierów- nej strukturze i kolorycie, której brakuje blasku. Linia opiera się na kompleksie Glass-like Radiance, złożonym z trzech form kwasu hialuronowego, inozytolu i naturalnych cukrów. Rezultaty widać już po jednym użyciu: skóra staje się wygładzona, głęboko nawilżona i rozświetlona. W linii występu- ją: kremowo-żelowe serum, krem poprawiający koloryt i wyjątkowa maska hydrożelowa, która sta- je się przezroczysta, gdy wszystkie składniki ak- tywne zostaną zaabsorbowane przez skórę. Glass Skin to idealne trio na powitanie wiosny! cellfusionc.pl1 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 103 ARTYKUŁ EKSPERCKI E SKŁAD GATUNKOWY MIKROBIOMU SKÓRY CZŁOWIEKA Główne typy bakterii zasiedlające skórę czło- wieka to: Actinobacteria (w tym: Corynebacte- rium spp., Propionibacterium spp.), Firmicutes (Staphylococcus spp.), Clostridium spp., pacior- kowce (Streptococcus spp.) oraz enterokoki (En- terococcus), Bacteroidetes (Sphingobacterium spp., Chryseobacterium spp.) i Proteobacteria. Około połowy bakterii bytujących na skórze to Staphylococcus epidermidis zasiedlające wyższe obszary ujść mieszków włosowych. Bakterie te należą do gatunków symbiotycznych i stanowią najbardziej stabilny element mikrobiomu skóry. Procentowy udział pozostałych gatunków bak- terii jest znacznie niższy, część z nich stanowi też zmienny element mikrobiomu. Bakterie te odgrywają jednak zasadniczą rolę w utrzymaniu równowagi w składzie ilościowym i jakościo- wym mikrobiomu, gdyż warunkują wzrost in- nych drobnoustrojów. Mikrobiom skóry człowieka mogą współtwo- rzyć także bakterie patogenne, takie jak gron- kowiec złocisty (Staphylococcus aureus), pacior- kowce grupy A (Streptococcus pyogenes), tlenowe (Corynebacterium spp.) i pałeczki Pseudomonas aeruginosa. Obecność prawidłowej mikroflory powoduje, że namnażanie szczepów patogen- nych na powierzchni skóry jest utrudnione; do zakażeń dochodzi w przypadku osłabienia ukła- du odpornościowego, urazu skóry lub zaburze- nia jej parametrów fizykochemicznych. Poza bakteriami w skład mikrobiomu skóry wchodzą także grzyby, których dominującymi gatunkami są lipofilne grzyby z rodzaju Malassezia. Skó- ra człowieka jest również kolonizowana przez grzyby z rodzaju Penicillum, Aspergillus oraz w mniejszym stopniu przez Alternaria, Candida, Chaetomium i inne. Na skórze obecne mogą być też pajęczaki z rzędu roztoczy, czyli nużeńce (De- modex). Mozaikę uzupełniają wirusy zarówno DNA, jak i RNA, które są nie tylko czynnikiem chorobotwórczym, lecz także odgrywają rolę w utrzymaniu równowagi skóry. Skład mikrobiomu nie jest stały, lecz zależy od lokalizacji na ciele. Wynika to z faktu, że grubość skóry, występowanie przydatków, jak i stopień nawilżenia oraz temperatura zależą od pozycji anatomicznej i równocześnie warunkują c skład lokalnego mikrobiomu. Na skórze człowieka są O roanizô ludzki jest zaôieszkiwany przez olbrzymią ilość mikroorgani- zmów, a społeczności te określa się zbior- czym terminem „mikrobiom”. Ważne jest więc patrzenie na mikrobiom danego środo- wiska w sposób całościowy, uwzględniający możliwie wszystkie jego elementy, ale także zależności pomiędzy mikroorganizmami a ich siedliskieô. W przypadku ludzi, jednym z najważniejszych jest mikrobiom skóry, na który składają się różnorodne gatunki bak- terii, grzybów, wirusów i roztoczy, tworzące dynamiczne środowisko, mające niezwykle istotny wpływ na zdrowie i zachodzące w skó- rze procesy niepożądane. Mikrobiom skóry a stan zapalny Marcin Wasylewski dr n. biol. w obszarze biochemii, wykładowca akademicki na kierunkach medycznych, biotechnologii i kosmetologii, prowadził badania naukowe w Polsce i laboratoriach europejskich w obszarze biochemii i biomateriałów1 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 104 ARTYKUŁ EKSPERCKI E obszary o dużej wilgotności, obszary bogate w sebum oraz obszary suche. Skóra o dużej wilgotności cechuje się licz- niejszą mikroflorą niż obszary suche. Sucha skóra jest lep- szym środowiskiem dla potencjalnie inwazyjnych szcze- pów gronkowców, z czym wiążą się zakażenia skóry u osób chorujących na atopowe zapalenie skóry. MIKROBIOM SKÓRY A STAN ZAPALNY Równowaga pomiędzy składnikami mikrobiomu a orga- nizmem człowieka opiera się na dwustronnej komunikacji chemicznej, a przy zachowaniu tej równowagi, możliwe jest utrzymanie prawidłowego funkcjonowania skóry. Wzrost drobnoustrojów na powierzchni zdrowej skóry jest ograni- czany poprzez obecność płaszcza hydrolipidowego, który zawiera związki o działaniu przeciwbakteryjnym, w tym peptydy o działaniu przeciwbakteryjnym (antimicrobial peptides – AMPs), takie jak katelicydyna (LL-37), defensyna β 1, psoriazyny, i inne. Mikrobiom skóry ma wpływ na funk- cjonowanie układu odpornościowego i obecność limfocy- tów T w skórze oraz na przebieg lokalnego stanu zapalnego w odpowiedzi na zakażenie i regulacje ekspresji cytokin prozapalnych. W organizmie człowieka, po rozpoznaniu molekularnych wzorców drobnoustrojów, następuje uru- chomienie przemian, w wyniku, których aktywacji ulega czynnik transkrypcyjny NF-κB, a w rezultacie aktywacji ulega proces syntezy cytokin i chemokin (takich jak TNF-α, IL-1, IL-6, IL-8, IL-12), syntezy antybakteryjnych peptydów i aktywacji komórek dendrytycznych w celu zwalczania drobnoustroju. Wskazuje to, że relacje pomiędzy gospo- darzem i mikroorganizmami realizowane są w ramach równowagi wynikającej ze stymulowania układu odporno- ściowego, w wyniku czego może dochodzić do rozwoju pro- zapalnej reakcji. W rezultacie skóra może być zasiedlana tylko przez określone gatunki drobnoustrojów, a ich liczeb- ność podlega kontroli. Prawidłowy mikrobiom skóry jest stabilny pod względem składu i liczebności. Ustalenie skła- du mikrobiomu skóry nadal stanowi wyzwanie i nie jest za- daniem prostym. Tradycyjne podejście do badań ludzkiego mikrobiomu wiązało się z izolacją, hodowlą i identyfikacją fenotypową drobnoustrojów. Jak się okazuje, skład mikro- biomu jest bardziej złożony, niż wcześniej sądzono, i zróżni- cowany osobniczo, oraz podlega zmianom w zależności od szeregu takich zmiennych, jak, wiek, czynniki genetyczne czy środowiskowe, sposób odżywiania się i wiele innych. Mikrobiom symbiotyczny człowieka ma udział w pro- cesach metabolicznych organizmu gospodarza oraz sta- nowi istotny element systemu ochrony organizmu przed patogenami. Prawidłowy mikrobiom, zasiedlając nisze, które mogłyby stanowić środowisko wzrostu patogenów, chroni organizm przed obcą, potencjalnie chorobotwór- czą mikroflorą. Proces ten nazywany jest odpornością na kolonizację. Skóra realizująca funkcję barierową, a będąca siedliskiem mikroflory stanowi część wrodzonego układu odpornościowego, chroniąc człowieka przed drobnoustro- jami patogennymi. Jednym z mechanizmów obrony jest wydzielenie peptydów przeciwdrobnoustrojowych zarów- no przez bakterie stanowiące prawidłową mikroflorę, jak i przez komórki skóry. WPŁYW KOSMETYKÓW Złożony skład mikrobiomu skóry i jego współzależność z naszym organizmem ma przełożenie także na funkcje skóry, na które możemy wpływać poprzez stosowanie za- biegów kosmetycznych. Z jednej strony skład lipidów skóry człowieka może indukować wzrost mikroorganizmów oraz wytwarzanie czynników wirulencji, jednak również mikro- organizmy wpływają na skład sebum, np. poprzez wydzie- lane przez bakterie lipazy rozkładające triglicerydy. Badania naukowe wskazują, że prawidłowy mikrobiom skóry to taki, który cechuje się dużą różnorodnością gatunkową i równo- wagą w stosunku do liczby poszczególnych drobnoustrojów. Zaburzenia równowagi w mikrobiomie skóry skutkują obni- żeniem funkcji barierowych, co stanowi jeden z czynników etiologicznych chorób skóry, takich jak trądzik pospolity, trądzik różowaty, łuszczyca i łojotokowe zapalenia skóry. Kosmetyki, zwłaszcza te o działaniu antybakteryjnym, prze- ciwzapalnym i złuszczającym, mogą wpływać na skład mi- krobiomu skóry zarówno korzystnie, jak i niekorzystnie. Za- burzenia proporcji mikroorganizmów może pogarszać stan skóry i sprzyjać rozwojowi chorób. Warto mieć na uwadze te złożone zależności, aby dbać o stan skóry, uwzględniając wpływ mikrobiomu na jej zdro- wie. Dbając o zachowanie prawidłowego stanu mikrobiomu skóry, zmniejszamy ryzyko wystąpienia szeregu chorób, ale także minimalizujemy przewlekły stan zapalny, który prowadzi do szeregu niekorzystnych zmian w skórze i jej przedwczesnego starzenia. BIBLIOGRAFIA 1. Adamczyk K, Garncarczyk AA, Antończak PP. The microbiome of the skin. Der- matology Review/Przegląd Dermatologiczny. 2018;105(2):285-297. 2. Binek M. Human microbiome-health and disease. Postępy Mikrobiolo- gii. 2012;51(1):27-36. 3. Carmona-Cruz S, Orozco-Covarrubias L, Sáez-de-Ocariz M. The human skin microbiome in selected cutaneous diseases. Frontiers in cellular and infection microbiology. 2022;12:834135. 4. Khmaladze I, Leonardi M, Fabre S, et al. The skin interactome: a holistic “geno- me-microbiome-exposome” approach to understand and modulate skin health and aging. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology. 2020;13:1021-1040. 5. Pawłowska M, Hudemowicz P. Wpływ kosmetyków i leków dermatologicznych na mikrobiom skóry, czyli jak farmaceuci mogą wspierać zdrowie skóry pacjen- tów. Lek w Polsce. 2024;401(10):36-40. 6. Vanderwolf K, Kyle C, Davy C. A review of sebum in mammals in relation to skin diseases, skin function, and the skin microbiome. PeerJ. 2023;11:e16680.1 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 105 ARTYKUŁ PROMOCYJNY P SEBUMELAN HOLISTIC to holistyczny program rozjaśniający przebarwienia i normalizujący wydzielanie sebum. Celem tej dermokuracji jest redukcja przebarwień pozapalnych i blizn potrą- dzikowych oraz zapobieganie powstawaniu no- wych zmian, dzięki zastosowaniu trzech pepty- dów i antybakteryjnej odnowy mikrobiomu. NOWA FORMUŁA AKTYWNA ZABIEGU SEBUMELAN HOLISTIC Melano Biome Matrix Peptide przeciw bliznom potrądzikowym Działa rozjaśniająco i wygładzająco na blizny potrądzikowe. Znacząco zmniejsza widoczność blizn, co jest dostrzegalne już po miesiącu sto- sowania. Jednocześnie regeneruje mikrobiom skóry, aby przywrócić równowagę bariery i sty- muluje jej odbudowę. Bright Melanin Blocker Peptide inhibitor tyrozynazy Wyrównuje koloryt skóry poprzez hamowanie aktywności melanocytów. Poprzez inteligentny wpływ na komunikację komórkową między me- lanocytami i keratynocytami, blokuje transfer melaniny i zmniejsza w ten sposób powstawanie przebarwień. Senolityczny Ekstrakt Młodości Proteomu zwalcza „komórki zombie” Działając senolitycznie, bez naruszania komó- rek zdrowych, eliminuje tzw. komórki zombie. Są to senescencyjne komórki starcze odporne na apoptozę, wywołujące stany zapalne i uszkodze- nia degradacyjne. Jednocześnie chroni struktu- rę białek tworzących proteom przed uszkodze- niami oksydacyjnymi, takimi jak stany zapalne, degradacja kolagenu i utrata elastyczności. Nisinoxid® dla ochrony mikrobiomu Peptydowy system antybakteryjny ma właściwości odmładzające i regenerujące. Wzmacnia ochronę mikrobiomu oraz funkcje bariery skóry przed skut- kami uszkodzeń zapalnych i oksydacyjnych. Purevrin seboregulacja skóry tłustej Składnik odpowiadający za regulację sebum, zmniejszenie porów i redukcję błyszczenia skóry. Spowalnia namnażanie, różnicowanie i wydzie- lanie sebocytów. Niższe, lekko kwaśne pH preparatów wzmacnia barierę ochronną skóry przed patogenami (szkodliwe bakterie, grzyby, pleśnie), stymuluje ochronę przeciwzapalną i go- spodarkę enzymatyczną. Jest pierwszą ochroną przed bakteriami, skutkami promieniowania UV i zanieczyszczeniami środowiska. Aplikacja zabiegu LLLT LASER PDT/LED/THERMO/mikroigły (do 0,5 mm) to metody bezpieczne i nieinwazyjne. Oprócz silniejszych efektów w walce z przebar- wieniami, zwłaszcza potrądzikowymi i bliznami zanikowymi, dają odmłodzenie skóry i naprawę jej struktury oraz pobudzenie procesów metabo- licznych. Z akłócony proces wydzielania sebum to główny problem skóry tłustej, trądzikowej i mieszanej. Nadmiar sebum wywołuje powstanie komórek zapalnych, które wzmagają wytwarzanie melanocytów i zwiększenie pigmentacji pozapalnej. Skutkiem tego procesu są przebarwienia, plamy pigmentacyjne, a także blizny potrądzikowe. SEBUMELAN HOLISTIC PROGRAM NORMALIZUJĄCY SEBUM I ROZJAŚNIAJĄCY PRZEBARWIENIA POZAPALNE Khrystyna Shekhovtsova ekspert Chantarelle, dermatolog i lekarz medycyny estetycznej CHANTARE E aboratory Derô Aesthetics ul. Sierakowska 29 05-092 Łomianki +48 22 610 43 10 chantarelle.pl1 / 2025 Kosmetologia Estetyczna 107 ARTYKUŁ PROMOCYJNY P HYDRO ECC – PIELĘGNACJA PRZYSZŁOŚCI Współczesna kosmetologia opiera się na do- głębnym zrozumieniu procesów fizjologicz- nych skóry. Wiemy, że skuteczna pielęgnacja wymaga czegoś więcej niż tylko doraźnego na- wilżenia. Kluczowym aspektem jest utrzymanie odpowiedniego poziomu wody w naskórku, jak i zapewnienie stabilności mikrobiomu skóry. To właśnie połączenie tych dwóch funkcji sprawia, że Hydro ECC stanowi przełom w nowoczesnej kosmetologii. ECTOCER – REWOLUCYJNY KOMPLEKS AKTYWNY Ekskluzywny kompleks EctoCer, opracowany przez laboratorium Poplawska Group, łączy w so- bie trzy kluczowe składniki: ektoinę, ceramidy i cytokiny. Ektoina to aminokwas o silnych wła- ściwościach nawilżających i ochronnych, który zabezpiecza skórę przed stresem oksydacyjnym oraz fotostarzeniem. Ceramidy, będące głów- nym składnikiem cementu międzykomórkowe- go, wzmacniają barierę hydrolipidową, zapobie- gając transepidermalnej utracie wody. Cytokiny stymulują regenerację komórkową, aktywując fibroblasty do produkcji kolagenu i elastyny. To połączenie sprawia, że skóra odzyskuje elastycz- ność, gładkość i odporność na czynniki ze- wnętrzne. NAWILŻENIE I OCHRONA NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE Formuła Hydro ECC bazuje na składnikach, które nie tylko dostarczają wodę do głębszych warstw skóry, ale także skutecznie ją w niej zatrzymują. Trehaloza, naturalny disacharyd, wiąże cząsteczki wody w skórze, zapewniając jej długotrwałe nawodnienie i ochronę przed czynnikami zewnętrznymi. Kwas hialuronowy, znany ze swojej zdolności do wiązania wody w macierzy pozakomórkowej, zapewnia głębo- kie i długotrwałe nawilżenie. W efekcie skóra staje się bardziej elastyczna, napięta i odporna na procesy starzenia. ZDROWY MIKROBIOM – PODSTAWA SILNEJ BARIERY OCHRONNEJ Mikrobiom skóry to jej pierwsza linia obrony przed czynnikami zewnętrznymi. Odpowiednia równowaga drobnoustrojów zapewnia prawi- dłowe funkcjonowanie bariery hydrolipidowej i chroni ją przed stanami zapalnymi. Hydro ECC zawiera inulinę – naturalny polisacharyd o wła- ściwościach prebiotycznych, który wspiera roz- wój korzystnych bakterii na powierzchni skóry. To właśnie dzięki niej skóra staje się mniej po- datna na podrażnienia i nadreaktywność, odzy- skując zdrowy, promienny wygląd. HYDRO ECC – SYNONIM ŚWIADOMEJ PIELĘGNACJI Hydro ECC to nie tylko skuteczna pielęgnacja, ale także świadomy wybór, zgodny z ideą clean be- auty. Formuły są wegańskie i zawierają do 98,5% składników pochodzenia naturalnego. Odpo- wiednio skomponowane receptury umożliwiają stosowanie kosmetyków w profesjonalnych ga- binetach kosmetycznych, jak i w codziennej pie- lęgnacji domowej. NOWA ERA W KOSMETOLOGII Hydro ECC to nowoczesne rozwiązanie dosto- sowane do zmieniających się potrzeb skóry. Po- łączenie nauki, technologii i natury sprawia, że Hydro ECC już wkrótce zrewolucjonizuje kosme- tologię, sprawiając, że stanie się must-have dla każdego profesjonalisty branży beauty. O ptymalne nawilżenie skóry wymaga kompleksowego podejścia. Hydro ECC Clarena wzôacnia ôikrobioô i skutecznie zatrzymuje wodę na każdym poziomie. Połączenie kompleksu EctoCer, inuliny, trehalozy i kwasu hialuronoweoo dba o równowagę skóry, odbudowując jej barierę ochronną i zapewniając zdrowy, promienny wygląd. HYDRO ECC ŹRÓDŁO WIELOPOZIOMOWEGO NAWILŻENIA I WZMOCNIENIA MIKROBIOMU SKÓRY +48 71 328 07 11 +48 71 722 03 37 zamowienia@clarena.pl clarena.pro ClarenaPro ClarenaPro ClarenaProNext >