< Previous158 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA A Rys. 2 Równoczesna emisja impulsów 755 nm i 810 nm w laserze hybrydowym Ponieważ długości fali 940 nm i 1064 nm są słabo absorbo- wane w melaninie dla mieszkańców Europy Środkowej te długości nie poprawiają skuteczności epilacji. Wręcz prze- ciwnie, część energii impulsu, przypadająca na te długości fali, jest stratą, którą trzeba nadrabiać, zwiększając całko- witą energię impulsu światła, co zwiększa ryzyko oparzenia. W naszej szerokości geograficznej najwięcej zalet (szer- szy zakres fototypów i typów włosów) daje połączenie 755 nm + 810 nm. MOC LASERA Moc lasera zawsze należy rozpatrywać w zestawieniu z energią i czasem impulsu lasera. Te trzy parametry są ze sobą ściśle powiązane. • Energia lasera Energia lasera to ilość ciepła, jaką musimy dostarczyć do mieszka włosowego, żeby go „ugotować”. Żeby to wykonać, należy dostarczyć taką ilość energii [J – dżul], która spowo- duje, że temperatura wzrośnie powyżej 60 °C. Wartość energii w zabiegach epilacji zawsze dobierana jest w sposób indywidualny i powinna być ona zawsze wy- nikiem analizy grubości włosa, jego gęstości, koloru skóry i mocy lasera. Natomiast nigdy nie jesteśmy w stanie do końca przewidzieć, jak dokładnie zareaguje skóra i włosy u danego pacjenta. Dlatego zabieg należy zawsze rozpoczy- nać od użycia bezpiecznej energii i podnosić jej wartość do momentu uzyskania prawidłowej reakcji termicznej. • Czas impulsu Czas impulsu powinno się dobierać z uwzględnieniem tak zwanego czasu relaksacji termicznej. Czym jest czas relaksacji termicznej? Najlepiej wytłuma- czyć to na przykładzie: jeżeli rozgrzejemy mieszek włoso- wy do 100 °C, to w takiej sytuacji relaksacja termiczna jest czasem, w którym mieszek obniży swoją temperaturę o po- łowę, czyli do 50 °C. Czas relaksacji termicznej zatem jest wskaźnikiem szybkości rozpraszania się ciepła do tkanek otaczających. Aby proces nagrzewania był maksymalnie efektywny, całe ciepło wygenerowane przez światło po- winno pozostać w obrębie mieszka włosowego. Jeśli impuls będzie dłuższy niż czas relaksacji włosa, to w trakcie impulsu laserowego ciepło z włosa będzie „ucie- kać” do otaczających tkanek i trzeba będzie sumarycznie dostarczyć więcej energii w impulsie, aby go zniszczyć. Gdy impuls będzie krótszy niż czas relaksacji, to ciepło nie rozproszy się i pozostanie w mieszku włosowym. Impulsy światła będą więc wymagały mniejszej energii. Rys. 3 Wpływ czasu trwania impulsu na nagrzewanie tkanki w zależności od czasu TRT W laserze, w którym czasy impulsu dopasowane są do cza- su relaksacji termicznej włosa (5-20 milisekund) skutecz- ny zabieg wykonamy, nastawiając mniejsze wartości ener- gii. W związku z tym ryzyko oparzenia naskórka zmniejszy się, a zabieg będzie mniej bolesny. • Wpływ mocy lasera na jakość zabiegu Wartość mocy lasera podawanej przez producenta jest parametrem, warunkującym możliwość nastawienia od- powiednio krótkiego czasu impulsu przy energii impulsu, koniecznej do uzyskania skutecznej epilacji. – Wysoka moc lasera (2000-3000 W) daje możliwość usta- wienia krótkiego impulsu o wysokiej energii. Zabieg jest mniej bolesny i mniejsze jest ryzyko oparzenia naskórka. – Niska moc lasera (około 500-1000 W) to dłuższy czas impulsu, niezbędny do podgrzania mieszka do tempe- ratury wymaganej przez zjawisko fotoepilacji. Wzrasta bolesność zabiegu i ryzyko oparzenia naskórka. SZYBKOŚĆ PRACY LASERA O szybkości pracy lasera decydują dwa czynniki – często- tliwość impulsów i wielkość plamki światła lasera. Szyb- kość pracy lasera to iloczyn wielkości plamki i częstotliwo- ści impulsów (strzałów) lasera. • Częstotliwość Częstotliwość oznacza, jak często będziemy wyzwalać im- pulsy światła i teoretycznie im więcej, tym lepiej. Jednak pomimo możliwości technicznych przy pracy w trybie sta- tycznym nie może przekroczyć pewnych wartości, ponie- waż z doświadczenia wiemy, że powyżej 2 Hz (czy powyżej dwóch impulsów na sekundę), zabieg staje się bardzo bo- lesny, a operator nie jest w stanie prawidłowo wykonać za- biegu. Znacząco rośnie ryzyko, że przypadkowo naświetli dwa razy w to samo miejsce (oparzenie) albo ominie frag- ment powierzchni skóry (brak efektu).159 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA A Inaczej wygląda sprawa laserów pracujących w trybie dynamicznym. Ta częstotliwość może być i zazwyczaj jest większa – wynosi od 5 Hz do 10 Hz. Jest to uzasadnione, po- nieważ impulsy w przypadku dynamicznego trybu pracy mają niską energię, a praca w tym trybie polega na stopnio- wym, wielokrotnym naświetlaniu włosa, a nie za jednym strzałem. Wówczas wielokrotne naświetlenie jest pożąda- ne i ryzyko ominięcia obszaru jest mniejsze. Zabieg jest jednak znacznie dłuższy i bardziej męczący dla operatora. • Wielkość plamki światła Rozmiar plamki to obszar, na jaki działa pojedynczy im- puls lasera. Ma on bezpośredni wpływ na szybkość wyko- nywania zabiegu oraz na głębokość działania. Im większy rozmiar plamki, tym szybszy zabieg oraz głębsza penetra- cja fotonów (ilość fotonów „uciekających” bocznie z obsza- ru, na który oddziałujemy impulsem lasera, jest mniejsza). Rys. 4 Zależność głębokości działania promienia lasera od rozmiaru plamki Teoretycznie zatem, im większa plamka, tym lepiej, ale nie na wszystkich obszarach zmieścimy dużą plamkę. Poza tym duża plamka wiąże się również z mniejszą gęstością energii, ponieważ energia impulsu rozkłada się na większą powierzchnię i ogranicza się zakres zastosowań. Pojawia się więc pytanie – jaką wielkość plamki światła wybrać? O ile duża plamka światła może się sprawdzić przy epilacji nóg, o tyle na wąsiku czy bikini już niekoniecznie. I odwrotnie, mała plamka światła dobrze sprawdzi się na wąsiku, a z kolei na nogach będzie wymagała dużej licz- by przesunięć głowicy, co znacznie wydłuża zabieg oraz zmniejsza komfort pracy operatora. Aby zapewnić jednolity komfort pracy na wszystkich ob- szarach ciała, producenci laserów oferują dwa rozwiązania – albo dwie głowice: małą i dużą, albo głowicę średnią, któ- ra ma optymalną wielkość ok. 3 cm2. Większość klientów wybiera średnią wielkość plamki. Jest ona na tyle duża, że zachowana jest głębokość penetracji, ale też jest na tyle wygodna, że pozwala na swobodną pracę na dużych i ma- łych obszarach. TRYB PRACY Statyczny czy dynamiczny? Oba te tryby mają ten sam cel: „ugotowanie” mieszka włosowego. Różnica polega jedynie na tym, ilu strzałów do tego użyjemy. W jednym strzale (tryb statyczny) lub w kilku strzałach (tryb dynamiczny). W przypadku trybu statycznego działamy wyższą ener- gią (30-40 J/cm2), zabieg jest więc bardziej bolesny, ale szybki. W trybie dynamicznym mieszek rozgrzewany jest stopniowo. Zamiast energii 30-40 J/cm2 używa się energii 8-10 J/cm2, a do zniszczenia mieszka potrzebne jest 4-6 cyklicznych impulsów. Tryb dynamiczny używany jest przede wszystkim do złagodzenia bólu podczas zabiegu. Przykładowo, jeżeli mamy mężczyznę z gęstym zarostem i zabieg statyczny powoduje u niego nadmierny ból, to mo- żemy zaproponować mu mniej bolesny zabieg dynamiczny. Niestety będzie on trwał dłużej, ponieważ wymaga od ope- ratora kilkukrotnego naświetlenia danego obszaru. Kupując laser, warto rozważyć aparat, który będzie miał dwie opcje pracy; statyczną i dynamiczną. Mając takie roz- wiązanie, używamy głównie trybu statycznego. A w przy- padkach, gdy zabieg jest dla klienta bardzo bolesny, może- my mu zaproponować tryb dynamiczny. Jeżeli z kolei decydujemy się na wybór lasera z jednym trybem pracy, to wówczas lepiej kupić aparat z trybem sta- tycznym. Jest on droższy od lasera z trybem dynamicznym, ponieważ generuje wyższe energie impulsu. Za takim wy- borem przemawia argument krótkiego czasu wykonania zabiegu. W praktyce praca wyłącznie w trybie dynamicz- nym jest żmudna, czas zabiegu znacznie dłuższy, a tym samym zabieg jest mniej rentowny. KOMFORT ZABIEGU Na komfort zabiegu epilacji mają wpływ głównie bolesność zabiegu i liczba zabiegów w serii. • Bolesność Warunkiem skutecznego zabiegu jest obrzęk okołomiesz- kowy, który jest zawsze odczuwalny. Im lepiej jest chłodzo- na głowica lasera, tym ból jest mniejszy. Żeby nie poparzyć skóry podczas zabiegu, należy odpo- wiednio dobrać energię i długość fali. Dodatkowym zabez- pieczeniem przed poparzeniem są też wbudowane w głowi- cach systemy chłodzenia naskórka. Dobre jakościowo lasery wyposażone są w chłodzenie tzw. trzy w jednym. Głowica ma większą stopkę, w środku jest szafir. Przed nim i za nim jest płytka metalowa. Kiedy przesuwamy głowicę, to pierw- sza płytka metalowa chłodzi skórę przed emisją impulsu, szafir chłodzi miejsce w trakcie strzału, a następnie druga metalowa płytka chłodzi skórę po zabiegu. Takie potrójne chłodzenie powoduje, że zabieg jest mniej bolesny. Rys. 5 Potrójny system chłodzenia w aplikatorze160 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna ARTYKUŁ KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA A Możemy również zastosować tryb dynamiczny, lecz pierwszy zabieg w serii będzie dłuższy. Już w następnych zabiegach, kiedy ilość włosów jest mniejsza i są słabsze, użycie szybszego trybu statycznego jest mniej bolesne. • Liczba zabiegów Dla klientów ważny jest koszt i liczba zabiegów w serii. Lase- rowa epilacja ze względu na fizjologię włosa zawsze wyma- ga wykonania kilku zabiegów. Ze względu na zróżnicowanie koloru włosów i głębokości położenia mieszka połączenie dwóch długości fali w jednym impulsie umożliwia usunię- cie większej liczby włosów w jednym zabiegu. Tym samym liczba zabiegów w serii dla laserów hybrydowych 755 nm + 810 nm jest mniejsza w porównaniu z laserem monowiązko- wym (3 do 5 zamiast 6 do 8). Dla pacjenta oznacza to niższy koszt zabiegu epilacji i mniej czasu spędzonego w gabinecie. MOBILNOŚĆ I KOSZTY EKSPLOATACYJNE • Mobilność Mobilność lasera jest często ważnym czynnikiem, decydu- jącym o wyborze aparatu. Wielu użytkowników wykonuje zabiegi w różnych odległych od siebie gabinetach. Lasery aleksandrytowe ważą 80-150 kg i ich przewożenie jest bar- dzo utrudnione. Dodatkowo konstrukcja tych laserów na ogół wymaga po transporcie przeglądu serwisowego i re- gulacji. Z tego powodu często wybierane są lasery diodo- we 810 nm, zamiast aleksandrytowych 755 nm, pomimo mniejszej skuteczności 810 nm dla jasnych włosów. Problem ten rozwiązują lasery hybrydowe 755 nm + 810 nm. To między innymi dlatego zdobywają rynek. La- ser hybrydowy można spakować do bagażnika, głowica laserowa jest łatwo odczepiana i przewożona bezpiecznie w dedykowanej walizce. • Koszty eksploatacyjne Kupując laser, nie wszyscy zdają sobie sprawę z wysokości kosztów eksploatacyjnych. Przykładowo, laser aleksan- drytowy ma m.in. światłowód, lampę pobudzającą krysz- tał i szkiełka ochronne, a są to elementy, które się zużywa- ją. W przypadku wymiany światłowodu koszty mogą być znaczące. Światłowód może wymagać wymiany co 500 tys. impulsów i kosztować 6-8 tys. zł, a wymiana lampy ok. 10 tys. zł i konieczna jest co 1 mln strzałów. W laserze diodowym czy hybrydowym koszty eksploata- cyjne są znacznie mniejsze. Głowica diodowa „żyje” kilka milionów strzałów. Na ile mniej więcej wystarcza kilka milio- nów strzałów? To zależy od obciążenia. Są salony, które epi- lują od rana do wieczora i one potrafią „wykończyć” taki laser w dwa lata. Natomiast większość gabinetów, mając po kilka takich zabiegów dziennie „zużyje” głowicę po 5-10 latach. Koszty naprawy lasera wiążą się z dostępnością serwisu. Warto przed zakupem sprawdzić, czy w kraju jest autory- zowany przez producenta serwis. CENA Ceny laserów do epilacji mają bardzo szeroką rozpiętość. Można je kupić za 38 tys. zł, ale też za ponad 300 tys. zł. Z czego wynikają te różnice? W przypadku najwyższych cen częściowo płacimy za markę. Jeśli kupimy laser za 200 tys. zł oznacza to, że stoi za tym producent, który jest technologicznie zaawansowany, który coś nowego wpro- wadza i ma coś więcej niż pozostali. Natomiast tanie lasery to najczęściej produkcja chińska, która nie ma dostępu do najnowszych technologii blokowa- nych przez patenty. Przy tańszych laserach raczej spodzie- wajmy się gorszych parametrów i niższej jakości. PODSUMOWANIE Obecnie w naszej szerokości geograficznej na rynku wy- grywają lasery diodowe, przy czym coraz większą popu- larność zdobywają lasery hybrydowe. Na to składają się zarówno parametry technologiczne, jak i walory użytkowe. Mobilne hybrydowe lasery diodowe można również roz- budować o opcję innych zabiegów, np. ujędrniania skóry, usuwania naczyń poprzez podłączenie dodatkowych de- dykowanych głowic. Takie możliwości są często ważne dla rozwoju gabinetu oraz jego stabilności finansowej. ŹRÓDŁA FOTOGRAFII I RYSUNKÓW: Archiwum własne autorawww.4med.eu | info@4med.eu 4MED Sprzedaż i kontakt w sprawie dystrybucji: +48 730 202 502 ClaireFrax DepiLéa Technologia ThermoNeedles - Synergia fali radiowej z mikroigłami. Wskazania: • redukcja zmarszczek • poprawa jędrności i elastyczności skóry na twarzy i ciele • redukcja blizn • redukcja rozstępów Technologia 3Waves – złoty standard depilacji laserowej. Trzy długości fal emitowane podczas jednego impulsu: • aleksandryt 755 nm • dioda 810 nm • Nd:Yag 1064 nm Skuteczna redukcja owłosienia na twarzy i ciele. Technology for Beauty twarzciałofala radiowamikronakłuwanie twarzciałolaser ClaireFrax S 300 DepiLéa S 300 DepiLéa P 300 ClaireFrax P 300165 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” STRESZCZENIE Rozstępy stanowią powszechny problem oraz wyzwanie dla kosmetologów i lekarzy medycyny estetycznej. Ze względu na złożoną etiopatogenezę oraz trudności w ich redukcji, specja- liści wykorzystują różne metody terapeutyczne. Przypadek opisywany w niniejszej pracy potwierdza skuteczność dobra- nej terapii łączonej w niwelowaniu rozstępów i wiotkości skó- ry. Autorzy badania uzyskali bardzo dobre efekty zabiegowe przy wdrożeniu terapii łączonej polegającej na zastosowaniu lasera frakcyjnego nieablacyjnego Nd:YAG i aleksandrytowe- go w technologii pikosekundowej, lasera frakcyjnego ablacyj- nego CO 2 oraz zabiegów mezoterapii igłowej. Słowa kluczowe: rozstępy, laser frakcyjny ablacyjny CO 2, la- ser frakcyjny nieablacyjny pikosekundowy, laser aleksan- drytowy, laser Nd:YAG ABSTRACT Stretch marks are a common problem and a challenge for cosmetologists and aesthetic medicine doctors. Due to the complex etiopathogenesis and difficulties in their reduc- tion, specialists use various therapeutic methods. In this study, the described case confirms the effecti- veness of selected combined therapy in reducing stretch marks and skin laxity. Impressive surgical results were ob- tained with the implementation of combined therapy consi- sting of the use of non-ablative Nd:YAG fractional laser and alexandrite laser in picosecond technology, CO 2 fractional ablative laser and needle mesotherapy treatments. Keywords: stretch marks, ablative CO 2 fractional laser, non-ablative picosecond fractional laser, alexandrite laser, Nd:YAG laser Agnieszka Surgiel-Gemza1,2 Krzysztof Gemza3,4 1 Terapia Laserowa Agnieszka Surgiel-Gemza, Przemysłowa 23 , 43-100 Tychy 2 Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza, ul. A. Krajowej 13/15, 42-200 Częstochowa 3 Specjalistyczna Praktyka Lekarska, Medycyna Estetyczna, Pediatria, ul. Przemysłowa 23, 43-100 Tychy 4 Śląska Wyższa Szkoła Medyczna w Katowicach, ul. Adama Mickiewicza 29, 40-085 Katowice Sposób cytowania / Cite Surgiel-Gemza A, Gemza K. Zastosowanie lasera frakcyjnego ablacyjnego CO2 i frakcyjnych laserów nieablacyjnych pikosekundowych 1064 nm i 755 nm oraz mezoterapii igłowej w terapii łączonej w redukcji rozstępów i wiotkości skóry. Przypadek kliniczny. Aesth Cosmetol Med. 2021;10(5):253-259. https://doi.org./10.52336/acm.2021.10.5.06 Zastosowanie lasera frakcyjnego ablacyjnego CO 2 i frakcyjnych laserów nieablacyjnych pikosekundowych 1064 nm i 755 nm oraz mezoterapii igłowej w terapii łączonej w redukcji rozstępów i wiotkości skóry. Przypadek kliniczny The use of CO 2 ablative fractional laser, non-ablative picosecond fractional lasers 1064 nm and 755 nm and needle mesotherapy in combined therapy to reduce stretch marks and skin laxity. A clinical case WSTĘP Rozstępy (SD – striae distensae) są jedną z najczęściej poja- wiających się zmian na skórze. Zwracają uwagę ze wzglę- du na nieestetyczny wygląd, który może prowadzić do zani- żenia samooceny i satysfakcji z wyglądu własnego ciała [1]. Stanowią powszechny problem i wyzwanie dla kosmetolo- gów i lekarzy medycyny estetycznej. Rozstępy to uszkodzenia powstające najczęściej podczas nadmiernego rozciągnięcia skóry, w skutek którego docho- Opis przypadku / Case study166 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” dzi do degradacji włókien kolagenu i elastyny, które to sta- nowią elementy podporowe dla skóry i są odpowiedzialne za jej grubość, sprężystość i elastyczność. Charakteryzują się równoległym przebiegiem wrzecionowatych, ścieńcza- łych pasm skóry [1]. Częstotliwość występowania rozstępów (SD) określa się w przedziale od 5 do 35%. Występowanie rozstępów obser- wuje się 2,5 razy częściej u dziewcząt niż u chłopców, odpo- wiednio 70% i 40% w okresie dojrzewania. Problem SD do- tyczy niemal 90% kobiet w ciąży [2, 3]. Rozstępy ciążowe są najczęstszym defektem skórnym, pojawiają się w 24. tyg. ciąży, a dominującą lokalizacją są piersi i brzuch [4, 5]. Rozstępy które powstają w okresie po- kwitania, lokalizują się głównie w okolicy lędźwiowej kręgo- słupa, układając się prostopadle do jego osi. Do klasycznych miejsc występowania rozstępów możemy zaliczyć okolicę brzucha, pośladków, bioder, ud i łydek, głównie w przypad- ku permanentnych wahań wagi ciała lub w problemie oty- łości. Charakterystycznym obszarem wystąpienia rozstę- pów u kulturystów lub osób intensywnie rozbudowujących tkankę mięśniową jest obręcz barkowa, bicepsy, kolana [6]. OBRAZ KLINICZNY I HISTOPATOLOGICZNY ROZSTĘPÓW Wyróżniamy dwie główne fazy ewolucyjne rozstępów. Faza zapalna (striae rubra) (fot. 1) charakteryzuje się zmianami w kolorze czerwonym, sinym, fioletowym, lek- ko wyniosłymi ponad powierzchnię skóry. W obrazie histo- patologicznym widoczny jest stan zapalny wokół zmiany, obrzęk skóry właściwej, rozszerzenie naczyń krwionośnych z naciekiem limfatycznym. Rozstępy w tej fazie utrzymują się do 6 miesięcy [6-8]. W fazie zanikowej (striae alba) (fot. 2) zmiany przybie- rają jaśniejszy kolor biało-perłowy, ustępuje stan zapalny, rozstępy są płaskie, a w niektórych miejscach nawet wklę- słe, skóra ulega pomarszczeniu, rozstępy stają się atroficz- ne. W obrazie histopatologicznym widoczne jest zmniejsze- nie ilości fibryliny, jak również reorganizacja włókien ela- stycznych i fibrylinowych w głębokich warstwach skóry, co jest przyczyną zanikowego wyglądu zmian [9]. Zmniejsze- niu ulega również ilość melanocytów, modyfikacja ta jest związana z zachodzącymi równolegle procesami gojenia i bliznowacenia [6, 10-12]. Rozstępy w obrazie klinicznym oraz histopatologicznym mają dużo cech wspólnych z bli- zną [13]. Są mocno odgraniczone od skóry zdrowej, w ich obrębie nie występują mieszki włosowe ani przydatki skó- ry. Różnica między rozstępami a blizną polega na etiopato- genezie. Powstanie blizny jest poprzedzone uszkodzeniem skóry właściwej lub tkanki podskórnej wskutek urazu me- chanicznego, chemicznego lub fizycznego, natomiast roz- stępy powstają na skutek zmian w strukturze tkanki łącz- nej, nie poprzedzonych wcześniejszym urazem [2, 14, 15]. Fot.1 Rozstępy w fazie zapalnej Źródło: Archiwum własne autorów Fot. 2 Rozstępy w fazie zanikowej Źródło: Archiwum własne autorów ETIOPATOGENEZA Mimo że rozstępy są powszechnym problemem skórnym, przyczyny ich tworzenia nie są do końca wyjaśnione. Zło- żona etiologia rozstępów przyczynia się do przedstawienia kilku teorii opisujących ich tworzenie. Możemy wyodrębnić teorię hormonalną, mechaniczną oraz genetyczną [16]. Teoria hormonalna wskazuje zależność powstawania roz- stępów od wysokiego poziomu kortyzolu np. w chorobie Cu- shinga, w okresie silnego, permanentnego stresu [6]. Opi- suje się negatywny wpływ estrogenów np. podczas ciąży, w okresie pokwitania, stosowania antykoncepcji hormonal- nej. Również w wypadku doustnie przyjmowanych prepara- tów glikokortykosteroidowych, długotrwałego miejscowe- go stosowania silnie działających preparatów steroidowych można zauważyć ich wpływ na powstawanie rozstępów. Wy- żej wymienione czynniki hormonalne wpływają negatywnie na funkcję fibroblastów, co skutkuje ich dysfunkcją i skłon- nością do tworzenia się rozstępów. Wytwarzają one zmie- nione włókna elastyny, które tracą odporność na rozciąga- nie wskutek mniejszej sprężystości. Przyczyną rozerwania włókien jest ich osłabienie i nadmierna kruchość. Tworzą się ubytki w skórze, a w kolejnym etapie dochodzi do wystą- pienia stanu zapalnego wywołanego uszkodzeniem struktur tkanki, w następstwie czego powstają rozstępy [17]. 167 5 / 2021 / vol. 10 Kosmetologia Estetyczna Artykuł ukazał się w „Aesthetic Cosmetology and Medicine” Teoria mechaniczna zakłada, że szybkie i intensywne roz- ciąganie skóry wpływa na deformację włókien kolageno- wych i elastynowych w skórze właściwej, prowadzi to do ze- rwania włókien w miejscach największego naprężenia skóry. Przyczynia się do tego gwałtowny przyrost masy tłuszczowej lub mięśniowej, charakterystyczny u osób z otyłością lub np. u kulturystów. Rozstępy mogą pojawić się w obszarach pod- danych zabiegom chirurgii plastycznej, np. powiększenia piersi poprzez gwałtowne i nadmierne rozciągnięcie skóry po wprowadzeniu implantu [18, 19]. Bardzo ważnymi stana- mi fizjologicznymi, które predysponują do powstawania roz- stępów są okres dojrzewania i ciąża. W obu następuje nagłe rozciąganie skóry, jak również zmiany hormonalne [20]. Teoria genetyczna opisuje, że powstawanie rozstępów może być związane ze zmianami ekspresji genów kolagenu, fibronektyny i elastyny [21, 22]. Teorię tę może potwierdzić występowanie rozstępów u bliźniąt monozygotycznych, wy- stępują one również bardzo często u osób z wrodzoną cho- robą tkanki łącznej – w zespole Marfana [23, 24]. TERAPIE W REDUKCJI ROZSTĘPÓW Przy wyborze zabiegów czy terapii łączonych, należy zwró- cić szczególną uwagę na cele, które powinny być osiągnięte, aby uzyskać widoczne efekty w redukcji rozstępów. Do naj- ważniejszych możemy zaliczyć: wzrost liczby fibroblastów oraz ich stymulację do syntezy kolagenu, elastyny, fibro- nektyny, glikozaminoglikanów, stymulację produkcji mela- niny, indukcję angiogenezy, poprawę krążenia, pobudzenie odnowy komórek naskórka, ograniczenie degradacji kola- genu, stymulację procesów gojenia [6]. W leczeniu rozstępów wykorzystywane są różne zabie- gi i terapie łączone. Do najczęściej stosowanych procedur w gabinetach kosmetologicznych i medycyny estetycznej możemy zaliczyć: laseroterapię ablacyjną i nieablacyjną, mezoterapię igłową oraz mezoterapię mikroigłową, mikro- dermabrazję, peelingi chemiczne, produkty autologiczne, karboksyterapię, radiofrekwencję mikroigłową [6, 25-34]. W badaniu prowadzonym przez autorów zostały wyko- rzystane trzy metody redukcji rozstępów: laseroterapia frakcyjna nieablacyjna i ablacyjna oraz mezoterapia igłowa. Laseroterapia W terapiach laserowych stosowane są lasery ablacyjne i nieablacyjne. W wypadku laserów CO 2 ablacyjnych 10 600 nm, powszech- ne zastosowanie znajduje metoda ablacyjna frakcyjna, któ- ra polega na tworzeniu stref mikrotermicznych MTZ (micro thermal zone), dzięki czemu następuje aktywacja fibrobla- stów i uruchomienie naturalnych procesów regeneracyj- nych uszkodzonego termicznie naskórka i skóry właściwej [35, 36]. Metoda ta jest używana do ujędrnienia i zwiększe- nia napięcia i zagęszczenia skóry, spłycenia zmarszczek, blizn i rozstępów [37]. Alternatywą dla laserów ablacyjnych frakcyjnych są lase- ry nieablacyjne frakcyjne, charakteryzujące się mniejszą in- wazyjnością terapii i krótkim czasem rekonwalescencji [26]. Obecnie najnowszym laserem nieablacyjnym frakcyjnym wykorzystującym głowicę dyfrakcyjną z mikrosoczewkami lub holograficzną technologią frakcyjną, jest laser pikose- kundowy, pod którego wpływem w tkankach powstają obsza- ry mikroskopijnych uszkodzeń LIOB (laser induced optical bre- akdown ). Zgodnie z dostępnymi w literaturze doniesieniami, zarówno laser aleksandrytowy pikosekundowy (długość fali 755 nm) jak i Nd:YAG pikosekundowy (długość fali 532 nm i 1064 nm), niezależnie od zastosowanego układu optyczne- go, inicjuje procesy naprawcze w tkankach poddanych za- biegowi. Wskazuje się na to, że działanie cytokin, chemokin oraz czynników wzrostu jest odpowiedzialne za tworzenie się włókien kolagenowych i elastynowych w tkankach obję- tych frakcyjnym nieablacyjnym zabiegom laserowym [38]. Dla przykładu, aleksandrytowy laser pikosekundowy o dłu- gości fali 755 nm z głowicą dyfrakcyjną, znalazł zastosowa- nie w redukcji blizn potrądzikowych na twarzy, jak i w korek- cji efektów fotostarzenia skóry oraz zmarszczek na twarzy ze szczególnym uwzględnieniem okolicy wokół oczu i ust [39, 40]. Natomiast laser Nd:YAG pikosekundowy o długości fali 1064 nm z głowicą dyfrakcyjną znalazł między innymi za- stosowanie w redukcji zmarszczek oraz blizn potrądziko- wych, leczeniu rozstępów zanikowych oraz w redukcji blizn w okolicy brodawki sutkowej w kompleksie brodawkowo- -otoczkowym [41-43]. Mezoterapia igłowa jest to procedura polegająca na gę- stym, śródskórnym aplikowaniu małych dawek odpo- wiednio dobranych substancji leczniczych, bezpośrednio w miejsca zmienione chorobowo. Obok substancji podawa- nych do skóry, duże znaczenie ma również sam uraz, któ- ry występuje przy iniekcji, stymulując tym samym odbudo- wę kolagenu [44-46]. Jedną z najczęściej stosowanych sub- stancji w zabiegu mezoterapii prowadzącym do redukcji rozstępów, jest krzemionka organiczna [47]. METODOLOGIA BADANIA Cel badania Celem badania było potwierdzenie skuteczności łączonych terapii laserowych wraz z zabiegami mezoterapii igłowej. Synergistyczne działanie połączonych ze sobą w jednym zabiegu różnych technologii (z dodaniem lub bez dodania do skóry leczniczych produktów iniekcyjnych) czyni efekt końcowy zabiegu wielokrotnie lepszym niż przy zastosowa- niu monoterapii. Opis przypadku W dniu 15.12.2020 r. do gabinetu terapii laserowej zgłosiła się 39-letnia kobieta z problemem atroficznych rozstępów i znaczną wiotkością skóry na brzuchu.Next >