Streszczenie
Wiele barwników stosowanych w produktach spożywczychznajduje zastosowanie w branży kosmetycznej. Są one odpowiednio oznaczone symbolem E (100-199) oraz numerem C.I. (Colour Index). Jako drobnocząsteczkowe ksenobiotyki, niektóre z tych barwników mogą wykazywać właściwości haptenów i prowokować reakcje nadwrażliwości opóźnionej (alergię kontaktową). W przypadku zastosowania danego barwnika w kosmetyku może dochodzić do rozwoju alergii kontaktowej i alergicznego wyprysku kontaktowego. U osób uczulonych ponowny kontakt z uczulającym barwnikiem drogą doustną może wywołać systemową reaktywację alergicznego wyprysku kontaktowego. Celem pracy była analiza występowania w dostępnych na polskim rynku produktach spożywczych barwników o potencjalnym działaniu uczulającym, stosowanych również w kosmetykach. Analizie poddano skład 800 produktów spożywczych. Wykazano, że produkty spożywcze mogą zawierać te same barwniki, co kosmetyki. U osób uprzednio uczulonych na drodze kontaktu z kosmetykami barwniki żywności mogą prowokować systemową reaktywację alergicznego wyprysku kontaktowego.
Słowa kluczowe: barwniki, produkty spożywcze, kosmetyki, hapteny, alergiczny wyprysk kontaktowy, systemowa reaktywacja alergicznego wyprysku kontaktowego, alergia pokarmowa
Analysis of food dyes that are also present in cosmetics
Abstract
A number of dyes are used both in food products as well as in cosmetics. As a small molecular weight xenobiotics, dyes may possess properties ofhaptens which, following skin contact, may cause delayed-type hypersensitivity (contact allergy) and allergic contact dermatitis. People who have developed delayed hypersensitivity may suffer from systemic reactivation of contact dermatitis upon subsequent exposure to the hapten by oral route. Aim: Analysis of the occurrence of food dyes with known sensitizing potential also used in cosmetics in food products available on the Polish market. Material and methods: Compositions of 800 food products have been analyzed. These products were divided into 20 categories, in which each 40 products were analyzed. The frequency of occurrence of the dyes in each category was calculated. Results: In the analyzed 800 food products, 33 of 42 food dyes approved in Poland were identified,23 of them – also allowed for use in cosmetics, appeared in the food products altogether 737 times. Eight dyes with known sensitizing properties appeared64 times in 52 products, most frequently in alcohol products, chewing gum, candies and caramels, processed fruit and vegetables and non-alcoholic drinks and juices (12.5%). Conclusions: Food and cosmetic products can contain the same dyes. For people previously sensitized by contact with cosmetics, dyes consumed in food can cause systemic reactivation of allergic contact dermatitis.
Key words: dyes, food products, cosmetics, haptens, allergic contact dermatitis, systemic reactivation of allergic contact dermatitis, food allergy
Magdalena Wilusz, Jadwiga Kalicińska, Radosław Śpiewak
Zakład Dermatologii Doświadczalnej i Kosmetologii
Wydział Farmaceutyczny
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
ul. Medyczna 9
30-688 Kraków
T: +48 12 620 58 30
E: spiewak.eu@gmail.com
Czytaj całość: Kosmetologia Estetyczna, 2, 2016, 159
