Dbałość o zdrowe zęby i regularne wizyty u stomatologa to podstawa, jednak w Polsce z usług stomatologicznych systematycznie korzysta tylko ok. 40% społeczeństwa. Uśmiech, stan zębów i błony śluzowej przyzębia wpływają na estetyczny wygląd twarzy. W kontaktach towarzyskich istotny jest świeży zapach z ust. Widok nierówno ustawionych i nieleczonych zębów, braki w uzębieniu, nieestetyczne uzupełnienia protetyczne, osady z papierosów, z dużej ilości kawy czy innych płynów barwiących i przy tym niedostateczna higiena jamy ustnej nie są rzadkim widokiem. Regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym oraz profesjonalna higienizacja pozwalają uniknąć dolegliwości i poprawiają wygląd jamy ustnej. Higienizacja pacjenta powinna być podzielona na zabiegi wykonywane w gabinecie stomatologicznym i w domu. Ważną rolę odgrywa odpowiednia motywacja. Czasami to nie dolegliwości stomatologiczne, lecz chęć poprawy wizerunku zmusza pacjentów do skorzystania z zabiegów stomatologicznych. Zdrowa jama ustna spełnia jednak nie tylko funkcje estetyczne, ale i fizjologiczne, takie jak udział w mowie, odżywianiu, oddychaniu. Obecność wszelkich widocznych w uśmiechu złogów miękkich jest nie tyko nieestetyczna, ale i szkodliwa dla zdrowia. Podstawowym elementem płytki nazębnej (dental plaque) są głównie bakterie, dzisiaj wiemy, że jest ich ok. 1000 gatunków. Z niektórymi człowiek nauczył się współżyć (fizjologiczna flora bakteryjna), ale są i takie, które zaburzają delikatny stan równowagi (bakterie chorobotwórcze) i które są szczególnie niebezpieczne w chwilach osłabionych możliwości obronnych gospodarza. Najważniejsza dla zdrowia jamy ustnej jest swoista równowaga między nimi i stały skład mikroflory, ponieważ buforuje ona inwazje patogennych drobnoustrojów. Działanie to polega na wytworzeniu mechanizmów odporności kolonii bakteryjnych w walce o składniki pokarmowe oraz o powierzchnię nadającą się do zasiedlenia. Płytka nazębna, zwana także płytką bakteryjną, jest często we wstępnej fazie namnażania określana jako biofilm. Na kolejnych etapach rozwoju są to struktury, w których obserwujemy ściśle przylegające do zęba miękkie złogi – nalot, biały lub żółty, dający się usunąć z powierzchni zęba w czasie szczotkowania oraz z przestrzeni międzyzębowych za pomocą nitkowania lub systemu tzw. szczoteczek międzyzębowych. Płytka bakteryjna tworzy się nie tylko na wszystkich powierzchniach zębów, ale i na elementach wprowadzanych do jamy ustnej na stałe lub czasowo, głównie na uzupełnieniach protetycznych i aparatach ortodontycznych. Im rzadziej oczyszcza się zęby, tym szybciej płytka wzrasta na grubość. Jest spoistą masą o barwie kremowożółtej, nieco ciemniejszej od koloru szkliwa. Można ją zaobserwować, badając zgłębnikiem, narzędziem do zeskrobania z powierzchni zęba lub używając preparatu na bazie fuksyny, gdyż wybarwia się na czerwono. Obecność złogów płytki należy kontrolować, można to zrobić w gabinecie i w domu, prostymi metodami.
dr n. o zdr. Danuta Kaczmarska
Prezydent Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Higienistek Stomatologicznych
e-mail: danuta.kaczmarska@wp.pl
Czytaj całość: Kosmetologia Estetyczna, 4(3), 2014, 335-336
