Lasery to jedna z najbardziej skutecznych metod usuwania różnych defektów skórnych. O efektach laseroterapii nie trzeba już chyba nikogo przekonywać. Czy wiemy wszystko na temat przeprowadzania zabiegów laserowych? Na najczęściej zadawane pytania odpowiada Elżbieta Anna Stawowska, specjalistka dermatologii i wenerologii w Centrum Dermatologii Medycyny Estetycznej i Laseroterapii „Dermedica“ w Białymstoku.
Od jak dawna zajmuje się Pani wykonywaniem zabiegów laserowych?
W mojej praktyce dermatologicznej lasery wykorzystuję od siedmiu lat. W ostatnim 20-leciu nastąpił bardzo szybki rozwój technik laserowych i ich zastosowań w dermatologii i medycynie estetycznej, tak więc dzisiaj lasery stały się jednym z podstawowych elementów wyposażenia gabinetów dermatologicznych.
Dlaczego lasery są coraz bardziej popularne?
Leczenie laserowe zyskało wielu zwolenników wśród lekarzy i pacjentów ze względu na skuteczność leczenia i nowe możliwości terapeutyczne, których nie można osiągnąć konwencjonalnymi metodami farmakologicznymi. Należy jednak pamiętać, że nie ma uniwersalnego lasera, który leczyłby wszystkie problemy skóry równocześnie, dlatego też w gabinetach dermatologicznych mamy do czynienia z wieloma urządzeniami laserowymi o różnych parametrach i zastosowaniach. Lasery znalazły zastosowanie do usuwania nadmiernego owłosienia, zamykania rozszerzonych naczynek, rumienia, naczyniaków, przebarwień, zmian barwnikowych, tatuaży, rozstępów, jak również do zabiegów odmładzających i rewitalizujących skórę. Stosowane są w dermatochirurgii do usuwania znamion i włókniaków brodawek.
Jaki laser najlepiej zastosować na konkretne problemy skórne?
Powodzenie terapeutyczne zależy od prawidłowej kwalifikacji pacjenta do zabiegu laserowego, ustalenia jego oczekiwań, użycia odpowiedniego typu lasera i doświadczenia osoby wykonującej zabieg. Należy podkreślić, że nie ma uniwersalnych schematów użycia lasera, tzn. że na daną jednostkę chorobową stosujemy określony laser. Do zamykania naczynek używa się różnych typów laserów: tzw. KTP (potasowo-tytanowo-fosforanowy), Nd-Yag (neodymowo-yagowy), PDL (pulsacyjny laser barwnikowy), a także IPL lub VPL. W przypadku usuwania owłosienia najlepsze efekty uzyskuje się, stosując lasery diodowe, pracujące w technologii pulsacyjnej. Dla przykładu, w naszym Centrum do leczenia zmian naczyniowych mamy do dyspozycji trzy rodzaje laserów, które są stosowane w zależności od potrzeb. Posiadanie różnych typów laserów umożliwia uzyskanie zadowalających efektów.
Czy każdy może wykonywać zabiegi laserem?
Lasery stosowane w dermatologii i medycynie estetycznej są urządzeniami medycznymi i powinny być obsługiwane przez lekarzy bądź przeszkolony personel pod nadzorem lekarza. Osoby stosujące terapię laserowa muszą mieć wiedzę i umiejętności w zakresie techniki zabiegowej, diagnozy i kwalifikowania pacjentów do zabiegów laserowych, powinny znać i rozumieć względne korzyści i ograniczenia stosowania takich zabiegów, a także skuteczność leczenia z użyciem innych, bardziej tradycyjnych metod leczenia. Brak odpowiedniej wiedzy i umiejętności u personelu wykonującego zabiegi laserowe skutkować może brakiem efektów terapeutycznych, a nawet pojawieniem się poważnych powikłań pozabiegowych.
W jakich warunkach powinno się wykonywać zabiegi laserem?
Należy rozgraniczyć lasery kosmetyczne, biostymulujące i medyczne. Urządzenia medyczne przynoszą najlepsze efekty terapeutyczne, ale używanie ich może być związane z wystąpieniem powikłań, dlatego też powinny być stosowane tylko przez przeszkolonych lekarzy lub pod ich ścisłym nadzorem.
Jakie są przeciwwskazania do stosowania zabiegów laserowych?
Przeciwwskazaniem do zabiegów laserowych są zmiany zapalne na skórze – bakteryjne, wirusowe, alergiczne, skłonność do bliznowców, fotoalergie, używanie leków uwrażliwiających skórę na światło, ciąża, opalenizna.
Czym są spowodowane powikłania po laseroterapii?
Powikłania po zastosowaniu terapii laserowej wynikają najczęściej z niewłaściwej techniki wykonania zabiegu, doboru nieodpowiednich parametrów. Bardzo ważna jest prawidłowa kwalifikacja pacjenta do zabiegu, doświadczenie lekarzy wykonujących zabiegi i właściwe postępowanie pozabiegowe. Powikłana występują bardzo rzadko i mogą być związane z uszkodzeniem skóry. Mogą pojawić się pęcherze, strupy, blizny i bliznowce. Również odbarwienia i przebarwienia skóry głównie u osób opalonych i z wysokim fototypem skóry, które nie stosują fotoprotekcji i nie chronią się od słońca po zabiegu. Należy również mieć na uwadze możliwość wystąpienia reakcji alergicznych, infekcjach bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych.
Czy pacjenci stosują się do zaleceń dotyczących rekonwalescencji?
Okres rekonwalescencji jest cechą indywidualną każdego pacjenta, zależy od rodzaju zastosowanego lasera i techniki zabiegowej. Zabiegi laserowe z naruszeniem ciągłości tkanek wymagają dłuższego okresu rekonwalescencji oraz częstszej i wnikliwszej obserwacji pozabiegowej. Ważnym elementem laseroterapii jest dokładne poinformowanie pacjenta o postępowaniu pozabiegowym. Pacjenci z reguły bardzo dokładnie wykonują zalecenia lekarskie, w związku z tym okres rekonwalescencji przebiega prawidłowo i bez powikłań.
Czy po laseroterapii wymagane jest stosowanie specjalnych preparatów?
Po zabiegach laserowych stosuje się najczęściej preparaty natłuszczające, łagodzące, przyspieszające naskórkowanie i regenerację skóry oraz niekiedy preparaty przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Należy również pamiętać o blokerach promieni UV o maksymalnej ochronie SPF 50+ i stosować je nawet co kilka godzin.
Jakie są najnowsze osiągnięcia w zastosowaniu laserów do celów estetycznych?
Każdego roku mamy do czynienia z nowościami dotyczącymi zastosowania nowych urządzeń laserowych. Stosunkowo niedawno wprowadzono na rynek laser aleksandrytowy typu Q-swich i laser barwnikowy PDL, które skutecznie usuwają tatuaże. Nowością ostatnich lat są lasery z technologią frakcyjną, służące do odmładzania, korekcji zmarszczek, blizn i rozstępów. Laser dziurkuje skórę, bardzo gęsto wykonując kilkaset mikrodziurek na 1cm2, skóra między nimi pozostaje nienaruszona, co powoduje szybki proces gojenia i nie wymaga wyłączenia z aktywności zawodowej i codziennego życia.
Jakie są perspektywy zastosowania laserów w medycynie estetycznej?
Lasery w medycynie estetycznej stosowane są od niedawana, ale zajęły ważne miejsce w terapii i bez wątpienia pozostaną jednym z jej elementów w przyszłości. Praktycznie każdego roku oferta zabiegów laserowych ulega rozszerzeniu, a lasery są coraz bardziej zaawansowane technologicznie. Należy jednak pamiętać o tym, że efekty działania laserów nie zawsze spełniają oczekiwania pacjentów i nierzadko wiążą się z dyskomfortem w trakcie zabiegu i długotrwałą terapią.
Czytaj całość: Kosmetologia Estetyczna, 1 (1), 2012, 60
